Za miedzą: Žacléř

Agnieszko, w Czeskim Raju na pewno by Wam się podobało . Zwiedzanie bardziej intensywne niż w naszym wydaniu, oczywiście jest możliwe, więc Twoja relacja bardzo wzbogaciłaby wiedzę o regionie.

Vranov w wersji Z.F.R. jest wprawdzie ciekawym miejscem, ale osobiście wolę gdy zamki (nawet mocno zrujnowane) nie są udziwniane . W czasie tego weekendu byłyśmy także w takich

Ringulfova jaskinia pierwotnie służyła do przechowywania zapasów jedzenia i wina, poza tym było to dobre miejsce do obserwacji ówczesnego głównego wejścia do zamku (przedzielone ścianą schody zaczynały się po prawej stronie wejścia do jaskini). Za czasów Römischa nad wejściem do groty umieszczono tablicę na cześć mitycznych niemieckich zwycięzców nad Rzymianami. Wewnątrz były wyryte imiona ( Herman, Siegmar, Bremz, Horst, Werdomar) tych, którzy ponoć zgromadzili się w grocie na naradę, jak pokonać wroga i oswobodzić kraj od Rzymian.



Świątynia przyjaźni (Svatyně přátelství, Amicitae sacrum) skalne pomieszczenie służące jako staż północnego przedzamcza. W ścianie wykuto wąski otwór strzelniczy, a przed nim kamienne siedzisko . Jest tam napis: „ Uf diesem Sitz Sass Hans Ritz”

Jaskinia Zadowolenia (Jeskyně spokojenosti ) - najlepiej zachowana piwnica starego zamku, prawdopodobnie przechowywano tu żywność. Na ścianie wyryto wiersz:
„ Zadowolenie z życia, sztuka wielka,
Wszak kłamać o tym, to wysiłek próżny,
Kto go zdobędzie w szczęśliwość się nuży,
Kto go zachowa niech tytuł mistrza mu służy”



Przy wejściu do małego tunelu wyciosano na skale płaskorzeźbę dziewczynki. Trzynastoletnia Iva Kovářová spadła w tym miejscu z urwiska podczas zabawy …



Pomnik czeskiego króla Jerzego z Podiebradów...



W najdalszym miejscu zamku znajduje się pomnik króla czeskiego i cesarza rzymskiego Karola IV...

Na najwyższy punkt zamku wiodą wąskie, strome schodki.







Przy lepszej pogodzie widoki zapewne byłyby świetne…





Pustelnia po pd. stronie zamku – była tam warowania z widokiem na dolinę Izery i drogę do zamku Frydsztejn, a po zniszczeniu zamku mieszkanie pustelnika. W skale wyciosano siedzenie i dwie nisze, za czasów Römischa pomieszczenie zamykało kolorowe okienko, a na ścianie znajdowało się malowidło przedstawiające piękną Niezapomnianą ( taki był napis na urnie pod obrazem).

(fotki brak)

Naprzeciwko pustelni znajdują się pozostałości skalnego ołtarza z napisem na podstawie : „czysta i nieskalana modlitwa”.



Na zakończenie – śmietnik .



Jeszcze tylko krótko w górę do bramki przy skale z Madonną , a potem w dół „po śladach” do wyjścia przy kasie biletowej… Ale to oczywiście nie jest koniec naszej czwartkowej wycieczki.

Do następnego „must see” prowadzi nadal szlak czerwony...
Jakieś 200 m od wejścia do Vranova, minęłyśmy chałupę Maternovsko.



Po krótkim odcinku szeroką drogą, szlak odbija na skalisty Vranovský hřeben, idąc nim mija się od czasu do czasu kolejne „budowle” Pantheonu, na przykład Złotą Bramę.

Přemyslova mohyla powstała oczywiście na zlecenie FZR…



Po chwili jest pomnik bitwy pod Zentą, a w dalszej części Vranovskiego grzbietu nie ma już pomniczków, ale skałek nie brakuje .



Jest też punkt widokowy, ale aby wspiąć się na niego, trzeba nieco odbić od szlaku. Nie zrobiłyśmy tego, bo i po co ? Widoczność rewelacyjna nie była, zamiast niej panowała natomiast przedburzowa duchota... Ostatecznie burza wprawdzie nie nadeszła, ale specjalnie nie żałujemy, że podejście odpuściłyśmy.



Zabudowania przy szlaku to zwiastun, że kolejny cel już blisko.



Po chwili było już go widać.

Ruiny zamku Frýdštejn najciekawiej wyglądają na fotkach od strony wioski o tej samej nazwie, nam jednak nie było tam po drodze. W necie takich fotek jest sporo, cudnie to wygląda zwłaszcza w kolorach złotej jesieni…

A to "nasz" widok w stronę bramy wejściowej, za którą była namiastka kasy biletowej (stał sobie starszy pan przy stoliku z wyłożonymi jakimiś drobnymi pamiątkami do kupienia, my nabyłyśmy jednakże tylko bileciki wstępu po 30 Kč od głowy).



Zamek stoi na wysokości 460 m n.p.m., a więc jakieś 200 m powyżej poziomu Izery w Małej Skale. Jego początki sięgają połowy XIV w. (ale dokładna data budowy nie jest znana), w późniejszych czasach miały miejsce liczne przebudowy i rozbudowy, kolejni często zmieniający się właściciele mieli bowiem różne pomysły w tej kwestii.
W połowie XVI w. warownia utraciła strategiczne znaczenie, zaniedbana wkrótce potem została opuszczona …
Pod koniec XIX w. ówczesny właściciel udostępnił ruiny turystom. Obecny wygląd to efekt renowacji z lat 80-tych i 90-tych XX w.





Zamek był częściowo wyciosany w stromej piaskowcowej skale, na kilku „pięterkach”, z których najmłodsze jest położone najniżej.



Od razu przyznam się bez bicia, że nie chciało nam się tam schodzić… Uznałyśmy, że górny poziom i szczyt cylindrycznego stołpu (wysokiego na 15 m) wystarczy nam w zupełności .

Obecnie podejście na wieżę umożliwiają dobudowane strome zewnętrzne schody, ale dawniej zamiast nich była tylko drabina (możliwa do usunięcia w czasie oblężenia zamku) wiodąca do wejścia umieszczonego około 6 -7 nad poziomem dziedzińca. Wyżej są już schodki wewnątrz wieży, dziś również metalowe, a nie drewniane jak za czasów świetności zamku.



Taras widokowy znajduje się na czubku wieży, na wysokości 518 m n.p.m. Żal, ze nie trafiłyśmy na widokowy dzionek… Coś tam wprawdzie było widać, ale panoramki nie były jak żyleta. W dobrą pogodę wyraźnie widać Kozákov, Suché skály, Klokočské skály, Trosky, Turnov i pobliskie miejscowości... Widok w kierunku północnym przysłania wzniesienie na którym znajduje się odległa o 1,5 km wieża widokowa Kopanina.

















Miejsce jak dla mnie o wiele fajniejsze od Vranova. Gdyby jeszcze pogoda bardziej nam dopisała...

Pożegnałyśmy malownicze ruiny i szlakiem niebieskim ruszyłyśmy w dalszą drogę.
Pierwotny plan był taki, żeby podejść do wieży widokowej Kopanina (na wysokość około 660 m n.p.m.), ale skoro dzień był mało widokowy , to realizacja planu byłaby bez sensu.
Skoro nie panoramki, to może kawka? Niestety, restauracja [www.navejprezi.cz] Na Vejpřeži[/url] przed sezonem była czynna tylko w weekendy. Specjalnie nie zmartwiłyśmy się, bo nieco dalej była kolejna restauracja, w Chacie Kopanina. Tyle, że również tego dnia była zamknięta.



Przysiadłyśmy więc na ławeczkach obok chaty, zadowalając się tym, co miałyśmy w plecaczkach .
No a potem rozpoczęłyśmy drogę powrotną do Małej Skały, szlakiem zielonym. Poszłyśmy na łatwiznę … omijając podejście na grzbiecik z wieżą widokową krótkim wariantem „szosowym”.

Widok na Kozakov (najwyższy szczyt Czeskiego Raju) z łąki tuż przed Bobovem…



Na skraju osady powitał nas taki oto gościu …





A to już ostatnie zabudowania Bobova ( w międzyczasie tuż przy szlaku było kilka ładnych chat oraz stary żelazny krzyż pod drzewkiem).

Jako że zbliżał się Dzień Dziecka, na szlaku były już liczne tego zwiastuny , na przykład takie …





„ Moudrá sova všechno zná, na všechno vám radu dá,
A protože ve dne spí, jen v noci vám odpoví”.

Dawny browar…



Pałac Mała Skała był pierwotnie budowlą renesansową z 1565 r., przebudowaną w stylu barokowym na początku XVIII w. Po 1945 r. mieścił się tu ośrodek wypoczynkowy państwowych zakładów Mototechna Mlada Boleslav. Zwiedzać pałacu (ani przyległych ogrodów) nie można



Kaplica św. Wawrzyńca (nieco poniżej pałacu) zbudowana w 1869 r. , w 1996 r. została odrestaurowana.





Obiad zjadłyśmy w restauracji Boučkův statek, wybierając królika z knedlikiem i kapustą.



Na „zaległą” kawkę poszłyśmy jednakże gdzie indziej, a konkretnie do ogródka pobliskiej informacji turystycznej Infoshop Vejměnek . Kawka była tam wyśmienita, a winko znacznie lepsze niż w Boučkův statku.

No a potem poszłyśmy do naszego domku...







... żeby troszkę odsapnąć przed mocno popołudniowym (a w drodze powrotnej – wręcz wieczorowym) spacerem.



Jego finał miał miejsce w minibrowarze w restauracji Pod Pantheonem, gdzie piwo warzą według receptury odnalezionej w archiwum Maloskalskiego pivovaru.



Dobranoc.

A ja Wam życzę Spokojnosti w Kopaninie

Najpierw było Zakopane, potem Kopanina , trochę Spokojnosti też

Piątkowy poranek zapowiadał pogodę taką sobie, toteż kolejne wałęsanie się wśród skałek odłożyłyśmy na inny dzień. A póki co luzik , z początkiem w Turnovie, dokąd dojechałyśmy autobusem. Gdyby zaczęło padać, byłoby gdzie się schować. A jeśli jednak zwyciężyłoby słoneczko, to spacerek z Turnova do Małej Skały powinien być miły i niezbyt forsowny .

Turnov zwiedziłyśmy troszkę już poprzednim razem, cztery lata temu. W związku z innymi planami, nie było wówczas czasu na odwiedzenie synagogi. Tym razem nadrobiłyśmy zaległości, zwłaszcza że było nam po drodze z dworca kolejowego (tam zatrzymał się nasz autobus jadący dalej do Pragi) do rynku. Wprawdzie na żydowski cmentarz też było blisko, ale... może dotrzemy tam, gdy kiedyś zawitamy w Turnovie po raz trzeci?

Żydzi mieszkali w Turnovie co najmniej od XVI w. Synagoga jest niewielka, to trzecia z kolei synagoga w mieście. Poprzednie były drewniane, pierwsza (prawdopodobnie z 1631 r.) uległa zniszczeniu podczas wojny trzydziestoletniej, następna powstała już w tej części miasta, która później stała się dzielnicą żydowską, spłonęła w 1707 r. podczas pożaru miasta. Obecna późnobarokowa kamienna budowla powstała w 1719 r., służyła Żydom aż do 1941 r. Od lat 50-tych XX w. do 2005 roku w synagodze był magazyn, po odrestaurowaniu (2007-2008) można ją zwiedzać…

Wejście prowadzi z ulicy przez bramę stanowiącą rekonstrukcję oryginalnej bramy z ozdobnych krat. Kopię sporządzono na podstawie starych fotografii…



Wchodzi się do dawnej sieni, uiszczając za wstęp po 40 koron od głowy. Zgodnie z nauką rabinów, wierni właśnie tu „zostawiali” swoje zwyczajne codzienne zmartwienia, aby nie obciążały ich podczas modlitwy.
W ścianie tuż przy wejściu znajduje się piaskowcowa nisza z umywalką do rytualnego obmywania rąk przed modlitwą. W latach 60-tych XX w. została zamurowana i zapomniana, odkryto ją przypadkowo podczas remontu i odrestaurowano w oryginalnym kształcie, zachowując jaskrawe kolory…



Pora na główną salę modlitewną ozdobioną kolorowymi arabeskami w stylu mauretańskim, pochodzącymi z czasów elektryfikacji budynku (XIX/ XX w.), odrestaurowanymi w 2007 r.







Podczas nabożeństw wstęp mieli tu tylko mężczyźni... Pośrodku stała bima ze stolikiem do czytania tory , ogrodzona niskim piaskowcowym murkiem i ozdobną metalową kratą. Obecnie miejsce po bimie oznaczone jest przez inny kolor piaskowca na podłodze. Najważniejszą częścią Sali modlitw była szafa ołtarzowa aron ha-kodesz, w której przechowywano zwoje Tory. Przed aron ha-kodesz wisi zasłona (kopia, oryginał był uszyty z aksamitu, jedwabiu i adamaszku, wyszywany i ozdobiony złotem, srebrem i kamieniami szlachetnymi). Wyżej wisi Wieczne Światło, a jeszcze wyżej XIX-wieczne tablice Dekalogu, nad którymi znajduje się ślepe okienko ozdobione Gwiazdą Dawida. W ścianę wmurowano tablice pamiątkowe z nazwiskami walnych członków lokalnej społeczności żydowskiej.





Przy ścianie stoi siedmioramienny świecznik…



W gablocie (przy przeciwległej ścianie) można oglądać oryginalne przedmioty z Turnova (wypożyczone ze zbiorów Muzeum Żydowskiego w Pradze, dokąd trafiły po wojnie).