Za miedzą: Žacléř

W Londynie (ani wogóle na Wyspach) jeszcze nie byłam, trzeba się będzie wybrać i porównać ogrody...
A tymczasem jeszcze chwilkę pobędziemy w Lednicach

Na podziwianie bogactwa flory (około 110 gatunków iglastych i 460 liściastych) trzeba byłoby przeznaczyć cały dzień, albo i więcej. Na to czasu nie mamy, toteż skupiamy się na tych okazach, które zdobią alejki w pobliżu strategicznie zajętych ławeczek .

Część parkowych (tych "nieroślinnych") osobliwości zobaczymy jednakże już z roweru, gdyż fikuśne budowle porozrzucane są (każdą z nich dzieli kilkukilometrowa odległość) po po lesie i polankach pomiędzy Lednicami i Valticami.
Będą sporo mniejsze niż Rajstna, ale wcale nie mikrusie. Ale to potem, najpierw będzie przerwa na obiad .

Ostatnie chwile w bezpośredniej bliskości pałacu i dawnych pałacowych stajni z zamkową szkołą jazdy, zaprojektowanych przez samego Johanna Bernharda Fischera von Erlach, czołowego przedstawiciela baroku w austriackiej architekturze (jego dziełem jest m.in. wiedeński pałac Schonbrunn).
W stajniach obecnie znajduje się akwarium Malawi .





Ponieważ na rowerze udało się dziś zrzucić po kilkanaście gramów, więc trzeba je z powrotem uzupełnić . Chyba najlepiej będzie zrobić to U Tłustych?



Zwłaszcza, że mają tam również pasujące do czeskiego jedzenia napitki.







Przy naszym stoliku tradycyjnie wygrywa gulasz z knedlikiem . oraz smażony ser, tu w wersji szaszłykowej z kilku różnych serów (łącznie z wędzonym) figurującej w karcie jako serový špiz.

Wypoczęci i wzmocnieni, możemy ruszyć w las aby zobaczyć niektóre z ukrytych tam romantycznych budowli. Ograniczymy się do tych, jakie Liechtensteinowie kazali wybudować w kierunku Valtic. Na inne nie wystarczy czasu, bo musimy wrócić do chaty o przyzwoitej godzinie, gdyż mamy już skonkretyzowane plany na wieczór .



Pierwszym obiektem jest Świątynia Apollina, stojąca na pagórku ponad południowym brzegiem Młyńskiego Stawu.



Łąka przy stawie jest tak urokliwa i zniewalająca , że większość rezygnuje z podejścia na niewysoki pagórek.





Jak się zresztą okazało, intuicja ich nie zawiodła, gdyż budowla jest ogrodzona siatką z powodu jeszcze niezakończonych prac renowacyjnych.
Apollonův chrám to dawny zameczek myśliwski zbudowany ( 1 poł. XIX w.) na wzór starożytnej świątyni, z doryckimi kolumnami i przedstawieniami scen z mitu Apollina.







Ścieżynką wzdłuż stawu, jedziemy żółtym szlakiem pieszym aż do spotkania z trasą rowerową wiodącą z Lednic do Valtic obok kolejnych budowli ufundowanych przez Lichtensteinów.
Mijamy Nowy Dwór pierwotnie hodowano tu owce merynosy, później krowy, a obecnie - konie. W kompleksie zabudowań znajduje się niewielka rotunda mieszcząca dekoracyjną okrągłą salę.

Od Nowego Dworu do kolejnej budowli mamy krótki odcinek wąskim asfalcikiem, ale już przy Trzech Gracjach znów zjedziemy na leśne dróżki.

Świątynia U Tří Grácií powstała w podobnym czasie jak pozostałe budowle parkowego kompleksu. Ozdabia ją 12 kolumn jonskich, a niszach umieszczono posągi stojącej wcześniej w Świątyni Muz w lednickim parku.



Przed kolumnadą, pośrodku dziedzińca, stoi wykonana z jednego kawałka kamienia rzeźba Trzech Gracji: Atena, Afrodyta i Artemida.

























Ruszamy dalej...

Neogotycka kaplica św. Huberta (1854-55)









W ołtarzu umieszczono kamienne figury klęczących aniołów, ponad nimi figura patrona myśliwych z psem u nogi.

I już ostatnia romantyczna leśna budowla na naszej trasie zameczek myśliwski Randezvous zwany też Świątynią Diany.

Klasycystyczny łyk triumfalny powstał (1810-13) dla upamiętnienia zwycięstw w czasie wojen napoleońskich. Na górnym piętrze budowli znajdują się saloniki biesiadne użytkowane niegdyś przez myśliwych na książęcych łowach.
Fronton budowli ozdobiony jest płaskorzeźbami z motywami łowieckimi i boginią łowów Dianą.

Jedziemy dalej czerwonym szlakiem do Valtic. Na zwiedzanie zamku i podziemi czasu już nie ma...
Jedziemy pod górkę mijając pod drodze dawny Klasztor Minorytów, w którym obecnie mieści się szkoła winiarska. Pierwszy klasztor stał tutaj już w 2 połowie XIII wieku, ale to co widzimy wybudowali franciszkanie pod koniec XVII wieku. Po drugie stronie ulicy stoi Nepomuk.









Dalej szosą w górę w stronę granicy, skąd w nagrodę długi zjazd do naszej wioski.

Ostatni wieczór w Úvalach spędzamy w winnej piwniczce. Taki program rozrywkowy nie jest w wiosce sprawą oczywistą, chociaż cała otoczona jest winnicami. W odróżnieniu od tego, co pamiętamy z Šatova, tu mało który mieszkaniec dysponuje swą prywatną winiarską piwniczką. Pewnie dlatego, że niemal cały obszar winnic ma jednego właściciela (tak twierdzi nasza gospodyni), który całe zbiory sprzedaje do valtickiej wytwórni, sam już nie bawiąc się w produkcję interesującego nas napoju...
Moglibyśmy co prawda znowu pójść do restauracji-winiarni, ale to nie o to chodzi. Ważne jest, żeby poczuć klimat małej przydomowej piwniczki.
Zlata, nasza urocza gospodyni, jest na szczęście obrotna . Załatwia nam imprezkę u Valtra, który co prawda nie ma zbyt dużego areału winnic (tylko jeden czy dwa hektary), ale ma duszę wielkiego winiarza (jak się okaże, także odpowiednie przygotowanie, gdyż dawno temu ukończył szkołę winiarską w Valticach) i całkiem spore zasoby wina jak na własne potrzeby, toteż chętnie podzieli się nimi z naszą ekipą









Degustacja przebiega w fajnej atmosferze, zwłaszcza gdy Valtr orientuje się, że w kwestii morawskich win (a także nieco bardziej procentowej lokalnej produkcji) nie jesteśmy dyletantami i gatunki najczęściej rozpoznajemy .











Z najbardziej smakującym nam winem, długo jeszcze biesiadujemy na dworze przy wejściu do piwniczki...

Wstępny plan na ostatni dzień wyprawy:

To już niestety ostatni dzień długiego weekendu i konieczność drogi powrotnej. W związku z tym, program morawski musi być krótszy, niż w dni poprzednie. Oczywiście, można poprzestać na zwiedzaniu piwnic zamkowych w Valticach, ale oprócz tego (lub zamiast) mam w planie rozpoznanie winiarskich wiosek na obrzeżach Palavy.
Na początek - Pavlov, do którego dojechalibyśmy autem już po zdaniu chaty w Úvalach. W wiosce znajdują się stare renesansowe i barokowe domy winiarzy, no i oczywiście piwniczki. Jeśli zdecydujemy się na wycieczkę po okolicy, to również kierowcy mogliby tam zaglądnąć na maleńkie co nieco.
Warianty wycieczkowe z Pavlova rozważam dwa.
Pierwszy z nich to pieszy spacerek na górujące nad wioską wapienne wzgórze z ruinami Děviči hrady.
Drugi to rowerowy (a gdy czasu będzie mało - już autem) objazd wiosek na zachodnich obrzeżach Palavy: Veštonice (bardziej niż z wina znane ze znalezisk z paleolitu, z których najcenniejsza jest ceramiczna Veštonicka Wenus), Perna (jedna z najstarszych winiarskich wsi w regionie) i winiarskie Bavory. W tej ostatniej znajduje się firmowy skład "Tanzbergu" (mikulovski odpowiednik poznanego rok temu "Znovin Znojmo"), a przy nim sklepik, w którym można nabyć wina do domu, jeśli już wcześniej nie zaopatrzyliśmy się w Valticach.

Plan na wtorek został zrealizowany w stopniu znikomym... Można się było spodziewać , że spora część ekipy, zmęczona intrensywnością poprzednich dni, będzie chciała jak najprędzej wyruszyć w drogę powrotną do domu i wszelakie zwiedzanie będzie miała gdzieś. Niemniej jednak, do głowy by mi nie przyszło, że z 16 osób zostanie nas tylko czwórka...
Pewnie byłoby inaczej, gdyby nie to, że od samego rana zaczęło padać , a z godziny na godzinę robiło się coraz zimniej...

Jeszcze w pełnym składzie, ale juz w zapakowanych autach, dojeżdżamy pod valticką winiarnię, żeby nabyć to to i owo w fabrycznym sklepiku.

Pożegnania nadszedł czas...

A nasza dzielna "nieprzemakalna" czwórka podjeżdża jeszcze na valticki ryneczek i rusza na deszczową przechadzkę.

Neorenesansowy ratusz (1887-1889) i piaskowcowa fontanna (1896) z nieco starszą rzeźbą:







Renesansowo-barokowy kościół Wniebowzięcia NMP (1631-1641) , przebudowany 1908-1910, odrestaurowany 2000 r. Na rynku przed świątynia kolumna morowa z 1680 r.







Brama wiodąca do pałacu:

Pierwsza wzmianka o zamku w Valtcach pochodzi z 1227 r., ale już na początku XI w. był w tym miejscu gród.
W XVI wieku gotycki obronny zamek nabyli Liechtensteinowie i przebudowali na renesansowy pałacyk. Obecny wygląd rezydencji pochodzi z późnobarokowej przebudowy wg projektu Johana Bernarda Fischera von Erlach i Domenica Martinelli.





Nie decydujemy się na zwiedzanie pałacowych wnętrz (dlatego tylko deszczowe fotki zewnętrzne), ze względu na paskudną pogodę, zamkowy park krajobrazowy też sobie odpuszczamy...

Dziedziniec wewnętrzny:









Pałac od strony parku:



Nęci nas (ale tylko troszkę ) zamkowy salon win, ale odpuszczamy, żeby nie drażnić kierowcy.



Żeby jednak pokusa nie zwyciężyła , czym prędzej opuszczamy pałac...



O pieszym czy rowerowym zwiedzaniu Palavy w taką pogodę nie ma mowy, ale i tak decydujemy się nadłożyć trochę kilometrów i wpaść chociaż do Pavlova .

Gdy dojeżdżamy do Pavlova, deszcz prawie nie pada , ale niebo nadal wygląda paskudnie i nie ma pewności, że zaraz nie lunie. Dívčí hrady zobaczymy więc jedynie z dołu, o ile w ogóle w tych chmurzyskach...

Zaczynamy od porannej kawki - zaległej , bo to już przecież prawie południe...
Miejsce na kawkę takie sobie, gdyż na tarasie nie da się usiąść w taki ziąb, a wnętrze restauracji hotelu Iris takie jakoś bez czeskiego klimatu Ale nie mamy innego wyjścia, gdyż pobliska swojsko wyglądająca gospoda jest zamknięta.

Pora na krótki spacer - i tak za długi jak na te prawie zimowe warunki pogodowe...



Pavlov leży na stokach góry Děvín (najwyższe wzniesienie Pavlovskich Wzgórz czyli Pálavy) i otoczona jest winnicami, z których pochodzi aromatyczne jasne winko specyficzne dla tego regionu Moraw , oczywiście o wdzięcznej nazwie Palava. Wino to piliśmy wczoraj wieczorem w piwniczce Waltra, a zapasik na najbliższe domowe potrzeby zrobiliśmy w fabrycznym sklepie w Valticach.

Wioska została założona około połowy XI wieku (jeśli wierzyć XII-wiecznym źródłom). W XV wieku był to największy ośrodek winiarstwa w rejonie Mikulova. Winiarskie tradycje podtrzymywane są do dziś, w czasie spaceru możemy się o tym przekonać, pomimo niesprzyjającej pogody, prace przy piwniczkach trwają. Ech, kiedyś trzeba się tu będzie wybrać powtórnie, w czas bardziej sprzyjający degustacjom...

Ruiny zamku Děvičky widziane z pavlovskiej uliczki:



Drewniany gród spłonął w 1252 r., wkrótce w jego miejscu stanął zamek murowany. W 1334 r. król Jan Luksemburski oddał zamek w lenno Hartneidovi z Liechtensteinów. W rękach tego roku zamek pozostał do roku 1560, potem władało nim kolejno kilku właścicieli. W czasie wojny 30-letniej zamek zajęli Szwedzi i spalili go w 1645 r. Ówcześni właściciele Dietrichsteinowie, częściowo naprawili zamczysko i przeznaczyli go na strażnicę, która spłonęła w 1744 r. Jeszcze w 1784 w renesansowej baszcie mieszkał strażnik i dzwonem obwieszczał pożar lub burzę, ale po jego śmierci zamek całkowicie opustoszał.

W poszukiwaniu renesansowych i barokowych domostw winiarzy, robimy malutkie kółeczko uliczkami Pavlova. Najwięcej zabytkowych domów jest ponoć przy ulicy Českiej, tam więc trafiamy przede wszystkim . Jeśli kiedyś los sprowadzi nad ponownie do wioski, wówczas dokończymy poszukiwań.