Za miedzą: Žacléř

Na grzbietowej ścieżce…

Zamiast dojść do rozdroża, na którym spotkalibyśmy czerwony szlak (tzw. Cesta bratří Čapků), do wioski zeszliśmy trochę na skróty , gdy za wąskim pasem lasu zobaczyliśmy stokowe łąki.











Na dole spotkaliśmy wspomniany wcześniej szlak czerwony, przechodzący przez całe Horni Albeřice.

Przygraniczne Albeřice to osada wchodząca w skład Horního Maršova (ok. 5 km od jego centrum), dzieląca się na dwie części: Horní Albeřice i Dolní Albeřice. My byliśmy tylko w części górnej, na dłuższą wycieczkę nie było ani czasu, ani chęci.
Osada charakteryzuje się luźną zabudową, domy i zabudowania gospodarcze położone są po obu stronach drogi. Większość to obecnie domy letniskowe, stałych mieszkańców jest niewielu.





Chcieliśmy tu wstąpić na piwko, ale restauracja była nieczynna.

Historia wsi związana jest z wydobyciem wapienia (w pobliżu znajdowały się kamieniołomy) i przetwarzania go w wapno palone. W tym celu w 1836 r. zbudowano mały piec, palone w nim wapno było prawdopodobnie używane tylko na własne cele właściciela. Pod koniec XIX wieku ten piec zastąpiono większym wapiennikiem. Stoi on przy głównej drodze.





W latach 2007-2011 kamienna budowla zyskała drewnianą nadbudówkę, w której w 2012 r. powstało Muzeum vápenka z wystawą poświęconą historii doliny i jej mieszkańców.



Wejście znajduje się od tyłu, po podejściu na zbocze.



„Drobny” problem polega na tym, że aby wejść do środka, trzeba mieć klucz . Ten natomiast odbiera się (a potem oddaje) 6 km dalej, w Centrum Informacyjnym Veselý výlet w Horním Maršově. Tam też kupuje się bilet wstępu… Sami więc rozumiecie, że nie weszliśmy do muzeum. Zadowoliliśmy się tym, co wyczytaliśmy na postawionej przy wapienniku tablicy .



Wspomniany w powyższym opisie dawny kamieniołom wapienia (tzw. Bischofův lom) znajduje się powyżej wapiennika. Obecnie, ze względu na występowanie tam rzadkich gatunków roślin, jest tam rezerwat przyrody Alberzycke Kamieniołomy (Albeřické lomy). Na końcu kamieniołomu jest wejście do jaskini. Albeřická jeskyně jest najdłuższa w całych Karkonoszach (ma 250 m), do tej pory odkryto jej 4 poziomy. Najniższy poziom nie jest jeszcze zbadany, jest zalany, znajduje się tam największe podziemne jezioro w Czechach. Jaskinia nie jest udostępniona do zwiedzania, zimują tam nietoperze.

Poszliśmy dalej i wkrótce trafiliśmy restaurację w pensjonacie Vápenka , a tam na wytęsknione piwko .













Biesiada była dość długa, ale w końcu musieliśmy się zebrać, aby zdążyć do Niedamirowa na umówioną godzinę obiadokolacji…

Stará Celnice - dawny dom celny z 1844 r. Straż graniczna w XIX w. miała za zadanie strzeżenie granic z łapaniem przemytników włącznie (a tych było co najmniej tylu, ile chałup w wiosce). Urząd celny funkcjonował tu do października 1938 r. Po 1945 r. w zabytkowym budynku mieścił się zakładowy dom wypoczynkowy, a od roku 1994 czynny jest tu pensjonat i restauracja Stará celnice.



Chata Medika …

W stronę wiaty przy dawnym turystycznym przejściu granicznym (tej samej, w której odpoczywaliśmy po podejściu z Niedamirowa ) poszliśmy szlakiem czerwonym wiodącym Starą Drogą Celną (Stará Celní cesta). Droga wozowa istniała w tej okolicy już w XVI wieku (obecnie jest nieco przesunięta w stosunku do pierwotnego przebiegu), a po przegranej bitwie pod Białą Górą w 1620 r. uciekli tędy czescy protestanci. W późniejszych czasach chłopi z Alberzyc jeździli tędy wozami do Żaclerza po węgiel kamienny potrzebny do miejscowych pieców wapiennych.

Dawny kamieniołom po lewej stronie drogi…







Wkrótce minęliśmy zejście do ukrytego za drzewami dawnego kamieniołomu (Celní lom) z zawalony mi wejściami do dwóch jaskiń (Krkonošova jeskyně i Celní jeskyně ), będącymi zimowiskami dla nietoperzy.

Doszliśmy do rozdroża, na którym opuściliśmy szlak czerwony.

Nasza dalsza droga wiodła szlakiem żółtym, przy którym wkrótce minęliśmy ciekawą kapliczkę - piaskowcową kolumnę (wysokości 2,2 m) z datą 1821 i płaskorzeźbionym kielichem.
Na krucyfiksie w górnej części kolumny dawniej znajdowała się mała żeliwna figurka Ukrzyżowanego Chrystusa. Po lewej i prawej stronie cokołu widać fragmenty niemieckiego tekstu z datą 1914. Kapliczka upamiętnia drogę, którą po przegranej bitwie pod Białą Górą w 1620 r. uciekali tutejsi protestanci i Bracia Czescy z głębi kraju. Najprawdopodobniej właśnie tędy uciekł w 1622 r. wraz ze swymi parafianami jedyny duszpasterz z terenów leżących pod Śnieżką, luterański ksiądz Zacharias Schmiedt, wypędzony przez jezuitów z kościoła w Maršovie. W latach 30-tych XX w. Bracia Czescy co roku organizowali pielgrzymki do tego miejsca. Zabytkowa kolumna została odrestaurowana w 2001 r.

Do granicznej wiaty mieliśmy już blisko .

Droga zejściowa do Niedamirowa była tą samą, jaką podchodziliśmy na początku wycieczki. Drobna zmiana polegała na tym, że część grupy poszła na skróty dość stromo w dół przez łąki, zamiast drogą biegnącą łagodnie szeroką pętelką.

Jeszcze troszkę i byliśmy z powrotem w naszym miejscu noclegowym.

Stachelberg

W niedzielę, po nieśpiesznym śniadaniu, zapakowaliśmy klamoty do aut i pojechaliśmy do Czech.

Gdy w 2009 jechaliśmy tą samą trasą rowerami, nie było asfaltu...

(fotka 2009)

Najbliższa droga samochodowa z Niedamirowa do Žacléřa prowadziła wówczas przez Lubawkę, a więc do pokonania było jakieś 21 km. Teraz już po 2 km jazdy jest granica, a na rynek w Żaclerzu jeszcze 3 km…
My jednakże minęliśmy miasteczko i pojechaliśmy dalej w kierunku Trutnova. Dalej, ale to nie znaczy że daleko , gdyż tylko na parking pod Stachelbergiem znajdujący się ok. 3,5 km od rynku.

Naszym celem była oczywiście znajdująca się na Stachelbergu twierdza artyleryjska, do której z parkingu dochodzi się krótko szlakiem.
Tuż ponad parkingiem znajduje się lekki schron piechoty G3/54/A-140Z oraz kolumna morowa z XVII w.







Dělostřelecká tvrz Stachelberg to spora twierdza artyleryjska, stanowiąca część czechosłowackich fortyfikacji granicznych wybudowanych przez II wojną światową.
Przed laty byliśmy w Grupie Warownej Dobrošov (w czasch przed-croplowych, więc relacji nie ma), a rok temu w twierdzy Hanička (jest relacja, ale zniknęły fotki), teraz przyszła pora na Stachelberg.

Grupa Warowna Stachelnerg miała być ponoć największą z czechosłowackich fortyfikacji, budowano ją w latach 1935-1938. Projekt przewidywał wybudowanie 12 obiektów, z których 11 miało zostać połączonych rozległym systemem podziemnych korytarzy o łącznej długości 3,5km. Pomimo tego, że twierdza nie została ukończona to jeszcze przed wojną, aby uniknąć użycia jej przez wojska hitlerowskie została ona zniszczona i zalana wodą.

Pozostałości ciężkiego schronu dla piechoty T-St-S-74 „U Silnice”, którego budowę wstrzymano w 1938 r.



Po przeciwnej stronie trasy turystycznej znajdują się betonowe podstawy po kruszarkach kamieni.





Nieco dalej mamy częściowo zrekonstruowane okopy z 1938 r. dla stanowisk karabinów maszynowych.





Lekki schron piechoty G3/59/D1 (czasem można go zwiedzić, ale nie tym razem)