Trochę o Pakoštane
Skoro przyjechaliśmy do Pakoštane, to trzeba napisać klika zdań o Pakoštane.
Geografia
Miasteczko położone jest w samym sercu wybrzeża Adriatyku
pomiędzy morzem a Jeziorem Vrana.
W jego pobliżu znajdują się cztery Parki Narodowe: Kornati, Krka, Paklenica i Jeziora Plitwickie
oraz dwa Parki Przyrody: Telasica i Jezioro Vrana. Pobliskie miasta to Zadar, Biograd, Sibenik, Primosten.
Na wodach przybrzeżnych Pakoštane znajdują się cztery wysepki i jedna skała.
Na wprost miasteczka widoczna jest skała Babuljaš oraz wysepki Veli Škoj i Sveti Justin
dalej w stronę Drage leżą wysepki Žavinac Veliki i Žavinac Mali, a wprost Drage widać zamieszkałą wyspę Vrgade, a w jej pobliżu 13 mniejszych wysp i wysepek.
Mapa
klik,klik
Historia
W okolicach dzisiejszego Pakoštane pierwsi ludzie osiedlali się już w epoce brązu, w okresie panowania Rzymian istniał mały port Asseriae. Pierwsze pisemne źródła historyczne datują się na pierwsza dekadę 15 wieku.
W okresie królestwa chorwacko-węgierskiego miejsce to nazywało się Pakosene (od nazwiska Pachoschiane/Pacoschane - autora dokumentów historycznych) później okoliczni mieszkańcy nazwali go Pokoscane.
W15 wieku w Pakoscane i w okolicach Vrany wiele spustoszeń dokonywali Turcy, na terenach tych w pewnym okresie pojmali ok. 3000 osób i zrabowali kilka tysięcy sztuk bydła. W czasie tych tureckich najazdów nazwa osiedla Pakoscane przekształciła się w Pakoštane.
We wspomnianej miejscowości Vrana, na północnym brzegu vranskiego jeziora znajdują się ruiny ufortyfikowanego klasztoru Templariuszy (XIII w.)
oraz
Maškovića Han - turecki karawanseraj
Zabytki
-kościół Św. Justyna znajduje się na wysepce o tej samej nazwie, zbudowany w 17 wieku na fundamentach starszego, wcześniej na wysepce tej był cmentarz.
Istnieje wiele opowieści i spekulacji historycznych na temat budowy tego kościoła, wśród różnych przechowanych danych najbardziej prawdopodobne jest, że kościół został zbudowany po bitwie lepantskiej. Według legendy, żołnierz z Pakoštane udający się tą bitwę złożył śluby, że jeśli powróci szczęśliwie do domu, to wybuduje kościół.
Bitwa pod Lepanto odbyła się w dniu 7 października 1571 roku
Link dla zainteresowanych
Zwycięstwo koalicji chrześcijańskiej nad flotą turecką pod Lepanto miało miejsce w dniu urodzin Św. Jutyna
Zwycięstwo to zakończyło najazdy Turków od morza na wybrzeże Pakoštane.
W dniu Św. Justyna 7 października w Pakoštane odbywają się morskie regaty.
-kościół Św. Michała, stary drewniany kościół parafialny wybudowany w 1694 roku, poświęcony w 1715 roku, wokół kościoła znajduje się cmentarz.
- Crkva Uzascasce Gospodine (kościół p.w. Wniebowstąpienia Pańskiego), obecny duży i piękny, trójwymiarowy kościół parafialny, zbudowany w 1906 roku, poświęcony w 1912 roku.
W ołtarzu głównym kościoła znajduje się piękny obraz Wniebowstąpienia i tabernakulum, posiada też sześć bocznych ołtarzy, z których część przeniesiona została ze starego kościoła.
M.in. trzy boczne marmurowe ołtarze noszą nazwę Matki Boskiej Różańcowej, św. Antoniego z Padwy i św. Roko.
Kościół Wniebowstąpienia znajduje się w centralnej części miasta i wraz z kościołem św. Justyna na wysepce o tej samej nazwie są najbardziej rozpoznawalnymi symbolami Pakostane.
W miasteczku był jeszcze kościół Sv. Roko, który przez komunistyczne władze Jugosławii został przekształcony na karczmę.
Ludność i kultura
Na przestrzeni wieków ludność osiedla, a później miasta i siedziby gminy systematycznie rosła.
W 1527 r. wynosiła 164 mieszkańców, w 1754 r. - 400, w 1856 r. - 516, w 1879 r. - 641, w 1905 r. - 850, w 1937 r. - 1929, w 1974 r. - 1923. Warto odnotować, że do połowy 20 wieku w okolicach Vranskego Jezera szalała malaria, która miała negatywny wpływ na liczbę populacji w tym okresie.
W 1991 r. w Pakoštane liczyło 2155 mieszkańców, w 2000 r. - 2730, w 2001 - 3884 obecnie ponad 4000 mieszkańców.
Większość ludności żyje głównie z turystyki i upraw rolnych, niektórzy zajmują się hodowlą zwierząt- głównie owiec i osiołków (choć ostatnio coraz mniej)
Od 1850/1951 roku w Pakoštane istnieje Szkoła Podstawowa
Jako ciekawostkę warto przytoczyć kilka punktów z regulaminu szkoły na przestrzeni lat:
- od roku 1868/1869 szkoła jest obowiązkowa dla chłopców.
- w 1879 roku Rada Szkoły wydała zarządzenie o wprowadzeniu na lekcjach listy obecności, nieusprawiedliwiona podlegała opłacie karnej.
-w 1885 roku jeden z nauczycieli wprowadza wykaz uczniów odnoszących sukcesy i porażki w nauce.
-od 1886 roku w szkole dzieci uczą się pisania i czytania w języku ojczystym, matematyki i religii.
- od 1955/1956 roku nauka w szkole podstawowej trwa osiem lat.
W Pakoštane istnieje klub piłkarski, który powstał w 1964 roku, występuje lidze powiatu zadarskiego.
W 2005 roku w mieście obchodzono uroczyście
50-lecie urodzin generała Ante Gotoviny
W 1996 roku założono żeński zespół pod nazwą "Pakoske mażoretkinje", odnosi on wiele sukcesów na okręgowych, regionalnych, krajowych i europejskich konkursach.
Pakostanskie mażoretki rozpoznawalne są po mundurach w marynarskim stylu. Jako jedyne w Europie posiadają pozłacane pałeczki.
Obecnie zespół działa w czterech kategoriach wiekowych - dzieci, kadetki, juniorki, seniorki i w każdej kategorii występuje po dwadzieścia dziewcząt.
Od 2006 roku istnieje Muška Klapa Pakostane (męski zespól wokalny) jako niezależne stowarzyszenie obywateli.
W ciągu krótkiego okresu działalności najbardziej znaczący był udział w Festiwalu Piosenki w Splicie w 2007 roku, gdzie zaśpiewali wspólnie z
Duško Lokin & Emily - Ceka me Dalmacija
W czasie rozmów z córką naszej gospodyni dowiedziałem się, że wspomniany wyżej popularny piosenkarz Duško Lokin urodził się w Pakoštane.
Zapraszam na kilka jego piosenek z różnego okresu kariery.
Zeno moja
Ja Hrvatsku zaboravit necu
Hvarska u sercu mom
Dalmacjo, didovino
Bit cu tu
Pozdravi je prijatelju moj (z Pakoštane w tle)
CDN