Ankara. Za każdym razem stolica Turcji znalazła się na trasie mojego przejazdu, więc też i za każdym razem na chwilę tam przystanąłem.
W Ankarze odkopano nawet pozostałości hetyckie, ale przyjmuje się, że dopiero Frygowie założyli tam trwałą osadę. Przechodziła koleje losu, podobnie jak cała ta część Anatolii, czyli pochód Aleksandra Macedońskiego, najzad celtyckich Galatów, podbój rzymski, rywalizacja pomiędzy Persją a Bizancjum, najazd Arabów, wreszcie opanowana przez Turków. Jej nazwa na przestrzeni dziejów brzmiała również Ankyra oraz Angora (słynąca z hodowli kóz).
Stolicą Turcji została formalnie w 1923r, ale już kilka lat wcześniej była siedzibą rządu narodowego Mustafy Kemala Paszy. Nie chcę się rozwodzić nad sylwetką Ojca Narodu, ale postać jest to zaiste niezwykła. Więc tylko kilka zdań. Był jedynym dowódcą tureckiej armii, który odniósł zwycięstwo przez cały czas trwania pierwszej wojny światowej. Zbliżył się do ówczesnego triumwiratu Enver, Cemal, Talat, chociaż miał do ich działalności sporo zastrzeżeń. Kiedy Enver zginął na polu walki, a pozostali dwaj z rąk armeńskich separatystów, pozostał najważniejszym tureckim generałem.
Stambuł był już pod koniec wojny opanowany przez zachodnich aliantów, a sułtan podpisywał wszystko, co mu kazano - za cenę zachowania wolności osobistej i bogactwa. Wtedy to - mimo iż był dosyć dobrze pilnowany - Mustafa Kemal Pasza wymknął się po zmroku i dotarł do portu, skąd od razu odpłynął do Trabzonu. Jego ucieczka została błyskawicznie wykryta, ale oddział mający na celu jego aresztowanie zobaczył już tylko niknącą burtę okrętu.
Kemal Pasza rozpoczął walkę o uratowanie Turcji, która miała praktycznie zniknąć z mapy świata, podzielona pomiędzy zwycięzców. Częsciowo również dzięki zgrzytom w koalicji - udało mu się to. Jego kolejnymi krokami były błyskawicznie przeprowadzane reformy, a nie uznawał przy tym sprzeciwu. M.in. ustawa kapeluszowa, która zakazywała noszenia fezów - pociągnęła za sobą kilka wyroków śmierci co bardziej przywiązanych do tradycji Turków. Notabene, fez w Imperium Osmańskim przyjął się mniej niż sto lat wcześniej, ale szybko i mocno związał się z tradycją. Bardzo istotną ustawą było przejście od pisma arabskiego do łacińskiego, gdzie jednej głosce odpowiada dokładnie jedna litera. Jako, że na wprowadzenie ustaw w życie Kemal Pasza dawał zawsze co najwyżej kilka tygodni, więc w jednym momencie prawie wszyscy w Turcji stali się analfabetami. Nauczyciele w szkołach uczyli dzieci, ucząc się jednocześnie tego samego.
Również jego ustawą każdy Turek musiał sobie wymyślić nazwisko - wcześniej były tylko imiona i przydomki. Dla siebie zaaprobował nazwisko Atatürk - Ojciec Turków.
Ożenił się, chociaż była to raczej tylko formalność na pokaz. Miał tylko dwie namiętności - Turcja oraz... alkohol. Zmarł w wieku 57 lat na marskość wątroby.
Ankarska twierdza zbudowana została w VIIw, ale obecny kształt murów uzyskała w IXw za panowania bizantyńskiego cesarza Michała II.
Na obszarze twierdzy można znaleźć w miarę dobrze zachowaną starówkę, chociaż większa jej część - nierzadko mocno podupadła - znajduje się poza murami. Kiedy sześć lat temu przechadzałem się po murach, towarzyszyły mi trzy dziewczynki, w wieku gdzieś pomiędzy trzy a dziesięć lat. Najstarsza próbowała służyć za przewodnika, wtrącając w tekst kilka słów po angielsku. Najmłodszą musiałem się opiekować, jako że w paru miejscach trzeba było zeskakiwać z kamiennych uskoków, co dla małej było raczej trudne. Cóż - znosiłem ją na rękach, gdyż nie było mowy o tym, by zrezygnowała z atrakcji, jaką stanowi
yabanci.
Dwa lata temu próbowałem w gromadzie dzieci odszukać wzrokiem moje trzy laski, ale - nie udało mi się. Za to uciąłem sobie pogawędkę z Turkiem, który zagadnął nas z typową ciekawością. Trochę mnie w duchu rozbawił pewien fakt. Mnie czasem się pytają:
- A nie boisz się tak? Co - Turcja? Samochodem?? A jak Ci się włamią? Ukradną?
A tymczasem Turek opowiedział mi, że był raz w Polsce i mu się włamali do auta. Już mu nie chciałem mówić, że mnie się włamali dwukrotnie. Oczywiście - w Polsce, nie w Turcji.
A teraz zapraszam już na krótki spacer po stolicy Turcji:
Więcej fotek pod adresem:
http://swiat.freehost.pl/Turcja07/Turcja07.html
Pozdrawiam,
Franz
http://wfs.freehost.pl
http://wfs.cba.pl
.png "Legenda")
.png "Moderator globalny")
.png "Weteran")
.png "Cromaniak")
