Turcja Egejska - Kuşadası i okolice

Ponieważ przechodząc tędy wcześniej nie obejrzeliśmy Świątyni Domicjana, to teraz musimy to nadrobić, więc idziemy w jej kierunku.


Po lewej stronie mijamy ciąg trzech pomieszczeń, które są uważane za sklepy funkcjonujące tutaj w czasach świetności Efezu.
Na szczycie kamiennej budowli widać mężczyznę w niebieskiej bluzie. To właśnie tam znajduje się punkt widokowy, na którym byliśmy wcześniej i z którego można pooglądać Efez z góry.


Teraz stajemy przed Świątynią Domicjana.
Na podstawie tego, co z niej pozostało, trudno sobie wyobrazić, jak ona kiedyś wyglądała.
Świątynia była budowana w latach 81-96 n.e., czyli jeszcze za czasów panowania Domicjana, który zmarł w roku zakończenia budowy. Kilka słów o tej świątyni napisałam już, gdy oglądaliśmy ją z tarasu, więc teraz tylko to przytoczę.
Została zbudowana po tym, jak Domicjan ogłosił się bogiem i nadał Efezowi status Neokoros (godność nadawana przez rzymski senat i cesarza rzymskiego niektórym miastom, które zbudowały świątynie cesarza lub ustanowiły kult członków rodziny cesarskiej).
Świątynia dedykowana cesarzowi nazywana była też neokoratem .
Świątynia Domicjana miała u podstawy wymiary 34 x 24 metry, posiadała 8 kolumn z przodu i z tyłu i 13 kolumn wzdłuż boków. Stała na wysokim tarasie o wymiarach 85,6 x 64,5 m.
Trzykondygnacyjna fasada ozdobiona była 35-40 figurami bóstw.
W świątyni stał olbrzymi posąg Domicjana, wykonany z drewna i marmuru. Miał ponad 7 metrów wysokości i był ponoć widoczny z miejskiego portu.
W Muzeum Archeologicznym w Efezie w Selçuku można obejrzeć części tego pomnika, a mianowicie głowę i lewe ramię.
Sprawujący autorytarne rządy Domicjan był bardzo niepopularny. Doprowadziło to do jego zamordowania. Po zamachu na jego życie rzymski senat oficjalnie ogłosił potępienie jego pamięci (damnatio memoriae). Jego nazwisko zniknęło ze wszystkich publicznych rejestrów, budynków i pomników. Monety z jego wizerunkiem zostały przetopione a posągi zniszczone lub tak przerobione, aby przedstawiały nowego cesarza Nerwę.
Nazwa świątyni Domicjana w Efezie została zmieniona na Świątynię Sebastoi (Czcigodnych).
W okresie bizantyjskim świątynia została całkowicie rozebrana, a wiele jej kamieni zostało wykorzystanych w innych miejscach.
Sanktuarium zostało odkryte w 1930 roku przez austriackiego archeologa Josefa Keila.

Stajemy przed pozostałościami ogromnej konstrukcji. Konstrukcja ta podtrzymywała podwyższony taras, na którym stała Świątynia Domicjana.



To jest północna strona sklepionej podbudowy, która podtrzymywała wysoki taras, na którym stała Świątynia Domicjana.
Schody pomiędzy sklepieniami, które widać w centralnej części poprzedniego zdjęcia prowadzą właśnie na ten taras, który obecnie porośnięty jest trawą i nie jest udostępniony do zwiedzania. Fragment schodów widać także po lewej stronie zdjęcia poniżej.


Po wschodniej stronie Placu Domicjana widać pozostałości Fontanny Polio, która była zbiornikiem retencyjnym. Jej nazwa pochodzi od nazwiska bogatej rodziny, która w 97 roku n.e. sfinansowała remont fontanny.

Kierujemy się Bramy Herkulesa, która na zdjęciu poniżej znajduje się za Waldkiem.


Jeszcze raz spoglądamy na Pomnik Memmiusa, który teraz, idąc w kierunku Bramy Herkulesa, mamy po prawej stronie.
Zdjęcia pomnika już były, ale teraz pokażę jeszcze wizualizację tego pomnika, którą wykonał węgierski artysta Ádám Németh.
Oprócz wizualizacji tego pomnika wykonał on jeszcze wizualizacji sześciu zabytków Efezu (które pokażę później), pokazując jak w II wieku mogły wyglądać greckie i rzymskie budynki. Wbrew powszechnemu poglądowi, że były one białe lub w kolorze piaskowca, węgierski artysta jest zdania, że najprawdopodobniej malowano je na kolorowo.
Bardzo mi się podobają te wizualizacje. Dzięki nim nie muszę wysilać swojej wyobraźni (która niestety nie chce ze mną w tym zakresie współpracować), żeby ujrzeć, jak te zabytki mogły kiedyś wyglądać.


Za Bramą Herkulesa widać już Drogę Kuretów.



Opuszczamy Plac Domicjana i od tego miejsca idziemy trasą, którą wcześniej przemierzaliśmy w deszczu. Ale teraz będziemy się już dokładnie rozglądać wokoło, bowiem deszcz nie będzie nam przeszkadzał (z małym wyjątkiem).
Po przekroczeniu Bramy Herkulesa w oko wpadają nam fajne detale.



I rzut oka na to, co pozostawiamy za plecami.


Ponownie spotykamy kota, który teraz, gdy słońce wyszło, opuszcza swoją kryjówkę, w której przeczekał ulewę.





Ponownie spoglądamy do tyłu.


Ale teraz bardziej już nas interesuje to, co jest przed nami, czyli Droga Kuretów, na końcu której widać Bibliotekę Celsusa.


I teraz pora na kolejną wizualizację, czyli Drogę Kuretów wg. węgierskiego artysty.

Przy Drodze Kuretów można obejrzeć wiele ciekawych detali. Mnie zachwyciły te "jajka". Pod "jajkami" widać napis w języku greckim, który jest częścią inskrypcji dedykacyjnej, wspominającej cesarza Trajana i Tyberiusza Klaudiusza Aristiona.



Dochodzimy do Fontanny Trajana, obok której wcześniej tylko przemknęliśmy. Teraz poświęcimy jej więcej czasu.
Fontanna Trajana (nazywa także Nymphaeum Trajana) została zbudowana w latach 102-114 n.e.
Jej budowę sfinansowała zamożna para efeska Tyberiusz Klaudiusz Aristion i jego żona Iulia Lidia Laterane. Fontanna została poświęcona Artemidzie Efeskiej i cesarzowi Trajanowi. Posiadała dwukondygnacyjną fasadę ozdobioną posągami.
W centralnej niszy fasady nad ujściem fontanny, stał posąg cesarza Trajana (panującego w latach 98-117 n.e.).
Basen, do którego wpływała woda spod pomnika cesarza miał wymiary 20 x 10 metrów.
Pozostałe posągi przedstawiały Dionizosa, satyra, Afrodytę oraz członków rodziny cesarskiej. Pomniki te obecnie znajdują się w Muzeum Efeskim w Selcuku.
Fasada Fontanny miała około 9,5 metra wysokości. Obecna rekonstrukcja, która została wykonana z ocalałych fragmentów, jest sporo mniejsza.



I wizualizacja tego zabytku wykonana przez Ádáma Németha.



Na kamieniach na wprost Fontanny Trajana siedział kot i patrząc na Waldka głośno miauczał.


No to Waldek do niego podszedł i trochę się z nim pobawił.

Gosiu , super są te wizualizacje , łatwiej można sobie "ogarnąć" konkretne miejsce , chociaż kolory są raczej odważne


Pozdrawiam
Piotr

Niesamowite, że na forum pisze się aktualnie tak niewiele w zasadzie relacji, a aż w dwóch równocześnie mogłam sobie pooglądać Efez .
Świetnie, że dodajesz wizualizacje. Nie muszę już sama szukać , co zawsze robię oglądając stanowiska archeologiczne.

Właśnie to samo miałam napisać co Piotr i Marzena
Świetna sprawa. Gosiu gdzie szukasz takich fajnych wizualizacji ? Przygotowałaś je sobie wcześniej wiedząc , że będziesz w Efezie, na miejscu, czy dopiero po powrocie?

wiola2012 napisał(a):Właśnie to samo miałam napisać co Piotr i Marzena
Świetna sprawa. Gosiu gdzie szukasz takich fajnych wizualizacji ? Przygotowałaś je sobie wcześniej wiedząc , że będziesz w Efezie, na miejscu, czy dopiero po powrocie?

Gosia na pewno odpowie, ja natomiast mogę powiedzieć od siebie, że kupiłem na miejscu taką fajną książeczkę z "podwójnymi kartkami" na wspaniałym kredowym papierze, gdzie widać "aktualny stan" oraz nakładasz na to "wizualizację"

marze_na napisał(a):Niesamowite, że na forum pisze się aktualnie tak niewiele w zasadzie relacji, a aż w dwóch równocześnie mogłam sobie pooglądać Efez .

Turcja była w tym roku bardzo popularna a Efez jest tam najbardziej chyba znanym zabytkiem. Nie dziwi więc, że i Piotr, i ja, zdecydowaliśmy się na jego zwiedzanie.

piotrf napisał(a):Gosiu , super są te wizualizacje , łatwiej można sobie "ogarnąć" konkretne miejsce , chociaż kolory są raczej odważne

marze_na napisał(a):Świetnie, że dodajesz wizualizacje. Nie muszę już sama szukać , co zawsze robię oglądając stanowiska archeologiczne.

wiola2012 napisał(a):Właśnie to samo miałam napisać co Piotr i Marzena
Świetna sprawa.

Bardzo lubię wizualizacje, dlatego ich szukam.

wiola2012 napisał(a):Gosiu gdzie szukasz takich fajnych wizualizacji ? Przygotowałaś je sobie wcześniej wiedząc , że będziesz w Efezie, na miejscu, czy dopiero po powrocie?

Wcześniej nie szukam takich rzeczy. Skupiam się raczej na znalezieniu informacji o miejscu, do którego chcę dotrzeć. Najbardziej wtedy interesują mnie sposoby dotarcia do danego miejsca, ceny biletów itp. Natomiast wyszukiwanie szczegółów rozpoczynam dopiero w trakcie pisania w relacji informacji o danym miejscu. Nie raz już szukałam takich rzeczy wcześniej, i pomimo tego, że zapisywałam znalezione strony w zakładkach, to później się gubiłam w ilości zapisanych stron. Dlatego od tego odeszłam i robię to na bieżąco. Według mnie bardzo dobrym sposobem na znalezienie ciekawych informacji jest szukanie z wykorzystaniem grafiki. Często też szukam wpisując zapytanie w języku kraju, z którego chcę coś wyszukać i jak znajdę, to korzystam z tłumacza, aby odczytać znalezione informacje. Można w ten sposób dowiedzieć się o wiele więcej, niż ograniczając się jedynie do języka polskiego.

tony montana napisał(a):Gosia na pewno odpowie, ja natomiast mogę powiedzieć od siebie, że kupiłem na miejscu taką fajną książeczkę z "podwójnymi kartkami" na wspaniałym kredowym papierze, gdzie widać "aktualny stan" oraz nakładasz na to "wizualizację"

Ja także kupiłam książkę o zabytkach efeskich. Jej w niej sporo zdjęć i opisów oraz kilka obrazków wizualizacyjnych. Książka jest przedrukiem z języka tureckiego i niestety teksty przetłumaczone na język polski są niekiedy dziwne w swej treści. Natomiast takiej książeczki, jaką Ty kupiłeś nie widziałam, a szkoda, bo zapewne wolałabym kupić taką. Ta wizualizacja musi być ciekawa. Może zrobisz zdjęcia i pokażesz, jak to wygląda.

megidh napisał(a):Ja także kupiłam książkę o zabytkach efeskich. Jej w niej sporo zdjęć i opisów oraz kilka obrazków wizualizacyjnych. Książka jest przedrukiem z języka tureckiego i niestety teksty przetłumaczone na język polski są niekiedy dziwne w swej treści. Natomiast takiej książeczki, jaką Ty kupiłeś nie widziałam, a szkoda, bo zapewne wolałabym kupić taką. Ta wizualizacja musi być ciekawa. Może zrobisz zdjęcia i pokażesz, jak to wygląda.

Przyłączam się do prośby Gosi , będę wiedział czego szukać w przyszłym roku .


Pozdrawiam
Piotr

Idąc dalej dochodzimy do pozostałości tzw. Stoy Alytarchy, które znajdują się po południowej stronie Drogi Kuretów.
Przy zabytkach stoją tablice informacyjne, na których w kilku przypadkach widać także rysunki wizualizacyjne.



Stoa miała długość 53 metrów. W jej ciągu znajdowało się dwanaście sklepów lub warsztatów, zbudowanych z cegły. Z przodu istniała kolumnada o szerokości 4,7 - 5,5 metra, która wspierała się na kolumnach stojących na cokołach.
Na epistylu jednej z kolumn znaleziono fragment inskrypcji, datowanej na koniec IV lub początek V w.n.e., z którego wynika, że budowlę sfinansował alytarcha (ἀλυτάρχης, alytarches), urzędnik państwowy odpowiedzialny za egzekwowanie zasad podczas zawodów lekkoatletycznych. Od niego zatem pochodzi nazwa tej stoy.
Ze względu na to, iż Droga Kuretów jest dosyć stroma, stoa została zbudowana na dwóch poziomach. Część wschodnia znajduje się powyżej poziomu ulicy i prowadziły do niej schody. Ściany niektórych znajdujących się tam sklepów były ozdobione freskami, natomiast podłoga na całej długości stoy (powierzchnia 285 m2) była pokryta polichromowanymi mozaikami, w większości o motywach geometrycznych i roślinnych.
Teraz, gdy po deszczu nie został żaden ślad, płaszczyzna mozaiki przestała błyszczeć i nie jest już tak wyraźna jak wcześniej, ale i tak jest piękna. Szkoda że nie wybudowano nad nią żadnego zadaszenia, który chroniłoby ją przed blaknięciem i zabrudzeniami. Za dywanem z mozaiki można dojrzeć wnętrza pomieszczeń, w których funkcjonowały kiedyś sklepy i warsztaty.

Naprzeciwko stoy znajduje się wejście na teren Łaźni Variusa, nazywanych też Łaźniami Scholastyki.


Łaźnie te zostały zbudowane w pierwszej połowie II w.n.e. przez bogatego Efezjanina Publiusza Kwintyliusza Walensa Variusa wraz z żoną. Zostały zniszczone przez trzęsienie ziemi i zostały odremontowane przez chrześcijankę o imieniu Scholastyka pod koniec IV w.n.e. Od nazwisk tych fundatorów pochodzą te dwie zamienne nazwy.
Łaźnie Variusa są jednymi z największych w Efezie. Składały się z 4 części, były trzypiętrowe i miały powierzchnię 13 751 metrów kwadratowych. Zostały zbudowane wokół dużej sali apsydalnej., w której obecnie stoi Posąg Scholastyki (bez głowy) z inskrypcjami na jej cześć znajdującymi się na cokole pomnika.









Nie wychodząc z Łaźni można z niej przejść kawałek drewnianą ścieżką na kolejny punkt widokowy, z którego wspaniale widać Bibliotekę Celsusa.




Można też popatrzeć w inne strony.

megidh napisał(a):Naprzeciwko stoy znajduje się wejście na teren Łaźni Variusa, nazywanych też Łaźniami Scholastyki.

Od teraz zapamiętam je jako Łaźnie Waldemariusa - pomnik kompletny , tylko ten cokół chyba nieco Go pogrubia . . .


Pozdrawiam
Piotr

Po wyjściu z Łaźni Variusa kolejnym zabytkiem, obok którego przechodzimy jest Świątynia Hadriana.


Na zdjęciu poniżej za świątynią po lewej stronie widać punkt widokowy, na którym byliśmy kilkanaście minut wcześniej.




Budynek został odkryty w 1956 roku podczas wykopalisk przez Austriacki Instytut Archeologiczny kierowany przez Franza Miltnera. To, co dziś widzimy, to jedynie zrekonstruowany przez archeologów w latach pięćdziesiątych XX wieku ganek wejściowy do świątyni. Do rekonstrukcji wykorzystano ocalałe elementy architektoniczne oraz nowoczesne materiały budowlane.
Budynek został nazwany „Świątynią Hadriana” ze względu na interpretację inskrypcji poświęconej cesarzowi.
Świątynia została wybudowana w II w.n.e. Na froncie znajdowały się 4 kolumny w stylu korynckim ze wspartym na nich łukiem. W centralnej części tego łuku znajduje się płaskorzeźba bogini rzymskiej Fortuny. W głębi, w drugiej części świątyni, widać płaskorzeźbę przedstawiającą jedną z gorgon - Meduzę.
A tak Świątynia Hadriana wyglądała według Adama Nemetha.


Niestety wejście do Świątyni jest zagrodzone, więc poszliśmy dalej.



Kolejne miejsce, do którego wchodzimy, to Publiczne Latryny.
Czyżby to był pierwowzór podjazdu dla wózków .


Latryny zostały wybudowane wraz z kompleksem Łaźni Variusa. Po remoncie zostały od łaźni oddzielone.
Można było do niej wejść od strony zadaszonej ulicy Akademickiej, która biegła równolegle do Drogi Kuretów od Biblioteki Celsusa. Bezpłatne latryny służyły mieszkańcom oraz użytkownikom sąsiadującej z nimi Łaźni Variusa. Marmurowe siedziska usytuowane były wokół trzech stron otwartego dziedzińca z kolumnadami, pośrodku którego stał basen z wiecznie płynącą wodą a podłogi ozdobione były mozaikami. W publicznej toalecie mogło przebywać jednocześnie 50 osób. Siedziska umieszczone były nad kanałem, którym płynęła zużyta woda z łaźni i na bieżąca zabierała nieczystości. Wzdłuż siedzisk z przodu znajdował się kanał, którym płynęła czysta woda, W wodzie tej moczono gąbkę na patyku, służącą wiadomo do czego.

No cóż , trudno by było nazwać to miejsce świątynią dumania , chyba że dumanie miałoby charakter chóralny


Pozdrawiam
Piotr

piotrf napisał(a):No cóż , trudno by było nazwać to miejsce świątynią dumania , chyba że dumanie miałoby charakter chóralny


Pozdrawiam
Piotr

Jakoś trudno mi sobie wyobrazić takie wspólne korzystanie z toalety. W obecnych czasach jest to czynność bardzo intymna i dobitnie kojarzy się właśnie ze "świątynią dumania". Ale w czasach hellenistycznych widocznie nie stanowiło to problemu. W jakimś filmie widziałam scenę, na której Rzymianie podczas załatwiania potrzeb fizjologicznych, prowadzili pomiędzy sobą rozmowy, wiec wynika z tego, że traktowali latryny jako miejsca spotkań towarzyskich.