Śladami wojen - od Vukovaru po Srebrenicę

Z Ovčara wracamy do centrum Vukovaru. A wjazd do centrum z tej strony..... zresztą sami zobaczcie, tu nie ma co opisywać

Kurde, ale lecisz z tym tematem naprzód!

Powiem tak: na temat tych wojen miałem mniej więcej wyrobione zdanie. Natomiast ta wyprawa trochę je zmieniła, a do niektórych rzeczy nabrałem pewności.

Podsumowanie wolę jednak zostawić na sam koniec relacji

Bardzom go ciekaw.
Zwłaszcza w perspektywie takiego solidnego podejścia do tematu.

W centrum robimy mała przerwę, bo trzeba coś zjeść. Idziemy na pizzę do restauracji Stari Toranj, na nadbrzeżu Dunaju. Restauracja wzięła nazwę od zabytkowej wieży ciśnień z 1913 r., odrestaurowanej po wojnie, która znajduje się tuż obok:





Kilka metrów dalej znajduje się pomnik Franjo Tudjmana - nowy, ale już ze startą częścią liter:

Fatamorgana napisał(a):Kurde, ale lecisz z tym tematem naprzód!

Staram się jak najwięcej zapisać z tego, co dowiedziałem się po drodze - zanim wypadnie z pamięci

Dziś chcę jeszcze dokończyć Vukovar.

Raul leci jak szalony, że nie nadążam
Za Ty fata.......chyba się o.....ciągasz

Vukovar był zniszczony w 99%, na fotkach większość miasta jest odbudowana.
Odbudowa zaczęła się w 1998 roku, kiedy miasto z powrotem przejęli Chorwaci.
Czyli 15 lat temu.

Podejrzewam, że 15 lat po wojnie, w 1960, sporo polskich miast wyglądało gorzej niż teraz Vukovar

Jedziemy do szpitala - już pięknie odnowionego, ale z wydzieloną częścią jako muzeum. Przed wejściem znajduje się pamiątkowa tablica - i tu znów pojawiają się liczby: 261 i 200.





Wewnątrz znów dostajemy anglojęzycznego przewodnika (znów za darmo, chociaż w necie są informacje, że zwiedzanie kosztuje 2 euro od osoby). Najpierw oglądamy film o oblężeniu miasta i ewakuacji szpitala. Okazało się (o czym niewiele źródeł wspomina), że normalna ewakuacja MCK jednak 18tego listopada była. Tyle, że zgodnie z międzynarodowym prawem, wszyscy pacjenci powinni opuścić szpital głównym wejściem i przejśc w ręce MCK. Serbowie część wypuścili, ale dużą część (właśnie te 261, czy też 264 osoby - według relacji przewodnika - wyprowadzili tylnym wyjściem).

Na korytarzu, na oryginalnych kafelkach z 1991 r., umieszczona całą chronologię oblężenia, a także informacje o ofiarach.




Następnie przewodnik prowadzi nas na dół - do schronu atomowego, w którym głównei toczyło się codzienne życie szpitala po stopniowej ewakuacji kolejnych pięter. Tutaj dokonywano operacji, często bardzo trudnych (uslyszeliśmy historię o pacjencie, który przyniósł w rękach swój własny żołądek ), tutaj odbierano porody (w sumie 4 - wszystkie dzieci przeżyły). W salach nadal stoją autentyczne urządzenia z tamtych dni, w tle słychać głos spikera, który przez całe 3 miesiące podnosił przez radiowęzeł obrońców miasta na duchu (został zabity przez Serbów w Ovčara), na łóżkach leżą manekiny pacjentów - wszystko to sprawia, że przez chwilę możemy dosłownie poczuć atmosferę tamtych dni.





To ostatnie zdjęcie trochę niudane, ale celowo je wkleiłem - w dwóch salach takiej wielkości w najbardziej krytycznym momencie leżało prawie 200 osób!

No i na koniec, dla rozluźnienia ( o ile tam się można w ogóle rozluźnić) prowadzi nas z powrotem na parter i pokazuje nam ciekawostkę: miejsca, gdzie wpadły do szpitala 2 serbskie pociski, każdy o wadze 250 kg. Na szczęście żaden z nich nie eksplodował, a dodatkowo ten drugi przeleciał przez 5 pięter i spadł prosto na łózko pacjenta - dokładnie pomiędzy jego nogi. Pacjent nie został nawet draśnięty!

Wyrwy w suficie, przez które wpadły pociski, zostały zostawione na pamiątkę.

Lednice napisał(a):Vukovar był zniszczony w 99%, na fotkach większość miasta jest odbudowana.
Odbudowa zaczęła się w 1998 roku, kiedy miasto z powrotem przejęli Chorwaci.
Czyli 15 lat temu.

Podejrzewam, że 15 lat po wojnie, w 1960, sporo polskich miast wyglądało gorzej niż teraz Vukovar

Bardzo możliwe, że masz rację - nie widziałem nigdy zdjęć z lat 60-tych.

Zauważ jednak, że to były zupełnie inne czasy, inna technika, inne tempo budowy, a przede wszystkim inne pieniądze - Chorwacja już od dawna dostaje dotacje z Unii na odbudowę. A u nas w latach 60-tych wiadomo, jak było...

Pozostało jeszcze jedno miejsce, które należało odwiedzić: Trpinjska Cesta, czy Groblje tenkova.

Wracamy więc do wjazdu do miasta, gdzie przy kościele Chorwaci urządzili muzeum "Spomen Dom Hrvatskih Branitelja".



Mocno się tym muzeum rozczarowaliśmy, bo w środku nie ma tak naprawdę nic ciekawego dla obcokrajowców. Podłoga wyłożona tym razem nie pociskami, a nieśmiertelnikami. Na ścianach kilka telewizorów, na których wyświetlane są filmy z oblężenia - tylko po chorwacku (te same filmy można obejrzeć w necie z napisami). Na środku głęboka studnia, w której stoi mała tankietka, a na ścianach studni wyświetlane są nazwiska obrońców. I to wszystko - żadnych przewodników, żadnych objaśnień w innych językach.... Być może z czasem będzie lepiej, bo to muzeum działa dopiero od kilku miesięcy.





Wszytko, co najlepsze, znajduje się na zewnątrz: a więc na postumencie oryginalny czołg, zdobyty przez "Żółte Mrówki" i odnowiony, a obok popiersie ich dowódcy - gen. Blago Zadro.

I na tym skończyliśmy zwiedzanie Vukovaru - trochę tak ekspresowo (spacerując po mieście, można było np. znaleźć jeszcze wiele ruin), ale byliśmy po nieprzespanej nocy, a czekała nas jeszcze podróż do Sarajeva. Genaralnie pobyt tam zrobił na mnie duże wrażenie - w niektórych miejscach po prostu czuć wojnę. Warte podkreślenia są również 2 rzeczy: wszystkie miejsca i muzea związane z wojną są przez Chorwatów udostępnione do zwiedzania za darmo i wszędzie można robić zdjęcia - absolutnie żadnych restrykcji!

Z tego miejsca chciałbym podziękować osobom, bez których zorganizowanie tego zwiedzania byłoby trudne: PAP i Melkartowi z których realcji bardzo dużo skorzystałem, a które gorąco polecam:

https://www.cro.pl/balkany-2007-i-2008-czyli-wyprawy-z-jasiem-i-lenka-t17704-60.html#p246650
https://www.cro.pl/chorwackie-atrakcje-naznaczone-cisza-w-sezonie-t39935-45.html?hilit=vukovar

a także Bocianowi, którego cenne rady bardzo się przydały!

A jutro zapraszam na kolejna wojnę - do Bośni...

Dwa dni temu byliśmy TAM.
Przejazdem - wracaliśmy z Sarajeva - więc czasu na zwiedzanie nie było tyle, ile być powinno.
(może "zwiedzanie" to nie jest właściwe słowo ... , szukanie śladów wojny ... też nie)

Chcieliśmy tylko zobaczyć TO miejsce.
I przekonać się, że ........ ludzie tam żyją .. jak w innych, podobnych do tego, miasteczkach.

Wiedząc, co się tam wydarzyło ... zobaczyć też odnowione budynki, promenadę wzdłuż rzeki, ludzi siedzących sobie w kawiarence.

Bo ... nie odważyłabym się przyglądać z bliska tym miejscom, w których "czuć wojnę".



Ta relacja jest bardzo ciekawym dopełnieniem naszej wiedzy i niewiedzy o Vukovarze.
Pozdraviam

Fatamorgana napisał(a):Uuua... znakomity temat a wstawki z czasu wojny- poruszające swym autentyzmem!
Zawsze miałem dużą estymę do korespondentów wojennych, którzy mają tyle jaj do robienia zdjęć w takich warunkach.

W takim razie w sam raz dla Ciebie będzie film "Uciec przed śmiercią" "Harrison's Flowers").

Jeśli jeszcze nie widziałeś,to gorąco polecam. Zaczyna się dość niemrawo, ale jak już się rozkręci, to wciska w fotel. Ryzyko zawodu reportera wojennego pokazane w najlepszy możliwy sposób. Większość akcji dzieje się na przedpolach Vukovaru i w samym mieście.

Raul73 napisał(a):A jutro zapraszam na kolejna wojnę - do Bośni...

już od rana sobie zapodałem relację i czekam z niecierpliwością na Bośnię...

Raul73 spadłeś mi z nieba. Byłem przedwczoraj na małej objazdówce w BiH i miałem szukać info o wojnie. A tu takie kompendium. Gratulacje i czekam dalej na relację ...

Ruiny i ślady po pociskach na murach domów robią niesamowite wrażenie szczególnie gdy widzi się je "na żywo".
A świadomość tego, że działo się to 20 lat temu jeszcze bardziej potęguje wrażenie aż ciarki przechodzą ...

jak świat światem nieporozumienia religijno - narodowościowe pozostawiały po sobie ofiary i zgliszcza na całym świecie. A tutaj mamy historię współczesną. Coś co widzieliśmy niedawno w TV możemy obejrzeć na żywo, dotknąć historii ręką, pobudzić umysł i spowodować mocniejsze bicie serca .....

Czekam z niecierpliwością na dalsze odcinki.

Raul73 napisał(a):

Fatamorgana napisał(a):Uuua... znakomity temat a wstawki z czasu wojny- poruszające swym autentyzmem!
Zawsze miałem dużą estymę do korespondentów wojennych, którzy mają tyle jaj do robienia zdjęć w takich warunkach.

W takim razie w sam raz dla Ciebie będzie film "Uciec przed śmiercią" "Harrison's Flowers").

Jeśli jeszcze nie widziałeś,to gorąco polecam. Zaczyna się dość niemrawo, ale jak już się rozkręci, to wciska w fotel. Ryzyko zawodu reportera wojennego pokazane w najlepszy możliwy sposób. Większość akcji dzieje się na przedpolach Vukovaru i w samym mieście.

Hmm, muszę i ja to zobaczyć. Ostatnio widziałem W pogoni za zbrodniarzem z Richardem Gere, ale temat został tam potraktowany lajtowo.

A w ogóle, to wielki szacun za tą relację. Temat mnie bardzo interesuje, ale sam nie poświęciłbym połowy wakacji na martyrologię. Aż dziw, że udało Ci się namówić na to rodzinkę - szacun i dla rodziny! Super sięczyta i ogląda - jeśli to słowa w ogóle na miejscu. Dzięki za tę relację inną niż wszystkie. Będę stałym czytelnikiem.