RUMUNIA – okiem wampira w bagażniku

Kenik napisał(a):Na moje oko to jednak Węgierka

Po chwili przygladania zgadzam się.
Widzę, że masz oko do kobiet.

demi-duox napisał(a):

Kenik napisał(a):Na moje oko to jednak Węgierka

A dokładniej Siedmiogrodzianka, praprawnuczka Koloszwarżanki.

Może lepiej na priva sobie szczegóły obgadajcie, bo anatomiczne implikacje 4 nóg i rąk mogą
wykraczać poza zakres tematyczny tego forum.

dangol napisał(a):Hmm... Tyle nocy (także rumuńskich) przespałam w naszym bagażniku, a nie wpadłam na takie porównanie .

To może dobrze świadczyć o Twoim zdrowiu psychicznym.

k.ka napisał(a):Czyżby znowu szykowała się relacja na ponad 50 stron ?

Hmm, mam podejrzenia, że chyba jednak nie.

franko napisał(a):Powiem krótko. Jest ekstra. Siedzę i ja i liczę na cd.
PZDR

piotrf napisał(a):Pamiętam Rumunię z 2002 roku ( nasza pierwsza wizyta , oraz tranzyt różnymi drogami do i z Bułgarii .)Większość dróg była w przebudowie , w miastach i miasteczkach przejazd wymagał ekwilibrystycznych zdolności od kierowcy , a dla pojazdów stanowił test wytrzymałości .
Teraz to uległo zmianie , co widać na Twoich zdjęciach

Na pewno dużo się zmieniło.
Ja sie złapałem, że nie wiem czy teraz przysłowiową rumuńską furmankę choć jedną widziałem...

Udzielmy odpowiedzi na pytanie z quizu:
„Znajdź główną różnicę między dwoma poniższymi zdjęciami”
Odpowiedź: oczywiście zastosowano różne zoomy.

------------------------------------------------------------------------------------
Cluj Napoca ma ponad 300 tysięcy mieszkańców i jest drugim co do wielkości miastem Rumunii. Co ważniejsze jednak, to jest mózgiem Transylwanii. O właśnie: Transylwania czy Siedmiogród ?

W Polsce bardziej przyjęło się „Siedmiogród” od niemieckiego „Siebenbürgen” – owe siedem miast to Braszow, Sighisoara, Medias, Sybin, Sebes, Bystrzyca i właśnie Cluj-Napoca .

Określenie tego obszaru jako „Transylwania” pojawiło się w 1075 jako kraina „za lasem”, (czyli po naszemu „Zalesie”, ale „Transylwania” brzmi szpanersko, a „Zalasie” brzmi jak „Zagacie” …)

Węgrzy utrzymują, że było to tłumaczenie z ich języka (dzisiaj po węgiersku Transylwania to Erdely). Nie są to tylko niewinne przepychanki lingwistów. Ze względu na dużą liczbę Węgrów mieszkających tutaj, sprawa korzeni ma istotne znaczenie polityczne. Dla Rumunów ten obszar to Ardeal.

Jedna z uliczek odchodzących od rynku:



Nie przyjechałem do Cluj , aby obejrzeć piękne, ani niezwykłe rzeczy. Przyjechałem tu na małą intelektualną przygodę z architekturą. W plecaczku niosę pokaźną „Rumunia – przestrzeń – sztuka – kultura” autorstwa Galuska i Jureckiego i głównie ona prowadzi mnie po tej ziemi. A Cluj to fascynujący przykład tego, jak w architekturze rozpisana jest historia miasta i regionu. Autorzy stawiają też tezę, że Cluj to miasto tolerancji, co też mogę poddać bliższej analizie.

Ale oto kawałek dawnych murów:



Docieram do rynku niemaltretowany przez żadnego Cygana. To całkiem spory plac - wokół fasady pałaców najznamienitszych rodów węgierskich:

A na środku sympatyczny widok na Kościół św. Michała – symbol chwały Węgrów i Niemców. Tak, tak, Węgrów i Niemców , a w żadnym razie nie Rumunów.



W XV-XVI wieku miasto było zamieszkane przez Węgrów i Niemców, którzy dogadywali się ze sobą bardzo dobrze (Rumuni byli na wsiach – nie żeby nie chcieli zamieszkać w mieście, ale prawo im tego zabraniało. ). Gdy burmistrzem zostawał Węgier, liturgia w kościele była po węgiersku, a Niemcy przejmowali nieistniejąca dziś cmentarną kaplice św. Jakuba i tam było po niemiecku. Zmieniał się burmistrz, zamieniali się świątyniami. (Wyobrażacie to sobie w Polsce? Może są jakieś szlachetne przykłady…)

Tolerancję widać także w fakcie istnienia tu jednej z najstarszych nieprzerwanie działających nekropolii w Europie, gdzie chowano osoby wszelkich wyznań. (Nie dotarłem tam.)

Kościół św. Michała streszcza religijną historię regionu: z początku katolicki, potem kalwiński, następnie ariański i w końcu znowu katolicki.





W 1551 w tym oto kościele spotkała się Izabela Jagiellonka z Ferdynandem II Habsburgiem i oddała mu koronę węgierską. Od tej chwili władcy Siedmiogrodu nie mogli rościć sobie pretensji do węgierskiego tronu.

W świątyni zbierał się sejm siedmiogrodzki, tu też następowała elekcja wielu książąt siedmiogrodzkich. (Humor z zeszytów: „Król został koronowany w czasie erekcji.”)



Budowniczowie katedry postawili też katedrę w Koszycach. Na portalu kościoła umieścili herby Węgier, Czech i Zygmunta Luksemburskiego, za którego powstała hala obecnego kościoła.



Z wikipedii: herb Węgier. Na zdjęciu portalu, polówki herbu są odwrócone:



Z wikipedii herb Czech. Na zdjęciu portalu, widać czeskiego lwa, ale nie mam pojęcia co jest na drugiej połówce:



Z wikipedii herb Zygmunta Luksemburskiego. Na zdjęciu portalu, niemiecki orzeł od pasa w dół:

No i historii ciąg dalszy stoi majestatycznie przed kościołem:



Pomnik ten powstał w 1902 w wyniku konkursu, aby upamiętnić Króla Macieja Korwina – jednego z wybitnych królów węgierskich, który tu się właśnie urodził:



Dla mnie to znowu okazja, by pobawić się w szukanie różnych ujęć



A te kobietę w czerwonym (niektórzy politycy powiedzieliby „małpa w czerwonym”) wykorzystałem – przyznaję się - dwukrotnie.



Po pierwsze po to, aby uzyskać mocny akcent barwny, a po drugie, aby pokazać skalę pomnika.



Humory na pomniku dopisują – oto jeden z węgierskich mężów stanu owego okresu, oddający hołd królowi:



Na tych dwóch ujęciach całkiem fajnie ułożyła się aureola z chmur.





Jeśli fotografia to malowanie światłem, to pewnie to jest najbardziej satysfakcjonująca próba, choć kompozycja taka sobie:





I znowu akcent polski: kim jest ten gościu na zdjęciu powyżej?


A widzicie ten biały budynek z tyłu na końcu ulicy? Tak go cyknąłem niewdzięcznie, bo chciałem też uchwycić policjanta dającego mandat kobiecinie na przednim planie

To tam przyszedł na świat Maciej Korwin – syn wielkiego regenta Jana Hunyadiego – (pochodzili z tutejszej zmadziaryzowanej szlachty). Widać czarną tablicę którą ufundował sam Franciszek Józef, by upamiętnić króla.



Podobno w dawnych wiekach właściciele tego domu byli zwolnieni od podatków. A jakby teraz w Polsce też tak uczcić miejsce urodzenia jakiegoś polskiego polityka, na przykład …(tu każdy sobie może wpisać kogo chce). Choć u nas raczej przyjęło się, „[nazwa miasta] przeprasza za [nazwa polityka].

Spacer po mieście układa mi się w liczne przystanki, na murku, na ławeczce, w knajpce, na schodach świątyni, na trawniku. Czytam sobie o zabytku, oglądam go, doczytuję. I piękne jest, że nikt nie pogania, nikt nie chce w tym momencie jeść, albo sikać, albo usiąść ze zmęczenie, albo zupełnie go to nie interesuje. No chyba, że tym kimś jestem ja. But you know – I’m not Superman…



I tak, po pochwale wakacyjnej samotności, wstępuję do piekarni, a tam ciastko o nazwie „polonez” – z patriotycznego obowiązku zamierzam go kupić i zjeść:



Wracam na rynek, siadam, czas przecieka mi miedzy rękami jak Cyganom, czyli adekwatnie do kraju, gdzie mieszka 700 tysięcy Romów. Gapię się na „rynkową” fontannę, na niebo, na rowerzystów przed kościołem.



Szkoda, że Cluj, który ma dużo zabytków, nie jest bardziej na północ, czyli tam gdzie znajduje się Satu Mare, bo wtedy natychmiast po wjeździe do Rumunii, można by się zatrzymać na te 3 godziny. Muszę jakąś skargę napisać do władz rumuńskich…

Ruszam dalej w kierunku dawnych plant.

Ostatni wiek to udowadnianie, że te ziemie są węgierskie, albo rumuńskie. Nawet w pełnej nazwie miasta - Cluj Napoca - tkwi ten konflikt. Ostatnio, przez wieki był to Cluj (po rumuńsku) lub Kolozsvar po węgiersku i Klausenburg po niemiecku. Ale Rumuni w latach 1970-ych dodali Napoca, jakby chcąc podkreślić, że miasto (pod tą właśnie nazwą) założyli już Rzymianie w 124 roku n.e., co oczywiście ma taki wydźwięk: "Jakież to węgierskie, albo niemieckie miasto?! Toż to rzymska osada..."

Rumuni przystąpili do kontrofensywy gdy przejęli Siedmiogród. Najpierw w 1906 oddano teatr autorstwa spółki Fellner i Helmer (którą rekomendowałem przy opisie Kecksemet [https://www.cro.pl/serbia-macedonia-i-albania-tropem-tureckich-toalet-t38890-15.html]).





A w 1923 ruszyła budowa gigantycznej cerkwi.



Stała się wzorem dla wszystkich siedmiogrodzkich cerkwi przed II wojną światową. Formy świątyni miały łączyć elementy Wschodu i Zachody, zgodnie z tym jak wtedy widzieli swoje miejsce w Europie Rumuni (kolumnowa galeryjka nawiązuje do Panteonu lub katedry św. Pawła w Londynie).





Siadam przed cerkwią na ławeczce, zagryzam swojego poloneza, ale co to?:



Czy ta pani na pewno ma stanik? Pod cerkwią, chyba by topless nie przeszło. Zostawiam problem pod ocenę wprawnym oczom kolegów z forum:



Z drugiej strony pomnika już nie jest tak wesoło. Ten zamęczony żołnierz wydaje mi się przejmujący, a czerwień tej wieży z tyłu jest jak krew...



Między cerkwią a teatrem jest - zgadliście - kolejny pomnik:



To Avram Iancu, góral Moti, który walczył z Węgrami w 1848. Wokół góralki z trombitami. Fajnie chmury się ułożyły na niebie:





Moja Lepsza się nie dowie, ale wykorzystałem też panią w różowym:



Ta kompozycja dosyć specyficzna:



No to cyknijmy jeszcze zdjęcie teatru zza fontanny:



Tak więc ten plac opowiada mi pięknie swoją rumuńską historię (w przeciwieństwie do tej węgiersko-niemieckiej na rynku), a ja siedzę jak ta babuszka poniżej, albo chodzę, albo siedzę, i ten czas, tak jak u tych Cyganów, coraz bardziej się przelewa i przelewa niczym woda w fontannie. I nic nie szkodzi. Niech się leje tak w kółko...

To ruszmy dalej na wędrówkę po pozostałych świątyniach miasta.

Kościół św. Macieja – największy jednonawowy kościół gotycki południowo-wschodniej Europy. Św. Jerzy walczący ze smokiem to kopia rzeźby wybitnych brązowników z XIV wieku, których jedyną zachowaną rzeźbą jest św. Jerzy na Hradczanach, a inne znane są tylko z opisów:



Świątynia minorytów, zwana kościołem pięknych, bo tu uczęszczali „znani z urody Ormianie” (tak mówi mój przewodnik). To moim zdaniem najładniejsze wnętrze w Cluj. Może przejęło urodę po Ormianach? Taki dziwnie smutny ten barok:



Wrzucam więc w google grafika „Ormianie”, aby sprawdzić tę urodę i oto co otrzymuję:



Czyli całkiem nieźle, ale też wyskakuje:



Hmm…

W 1948 kościół oddano prawosławnym. W 1998 r. grekokatolicy poprosili o zwrot budynku, co owszem nastąpiło, ale po bójce z prawosławnymi. (O Wiśle i Cracovii jeszcze wspomnę…)

A to Uniwersytet, który powołano w 1872 z węgierskim jako wykładowym:



Gdy Rumuni przejęli Siedmiogród, węgierscy wykładowcy wynieśli się do katolickiego Szegedu na Węgrzech. Jednak protestancka kadra źle się czuła w katolickim mieście (mimo, że było węgierskie!) i w 1940 część wróciła do Cluj. Przez pewien okres działały tu dwa odrębne uniwersytety, które wkrótce połączono dekretem państwowym. A dziś wykłada się tu po rumuńsku, węgiersku i niemiecku…. Zdaniem Galuska, Bukareszt i Budapeszt zazdroszczą Cluj umiejętności godzenia przeciwieństw i tolerancji.




A ten budynek jest odpowiedzią na pytanie kim jest gościu na pomniku. To „nasz” Stefan Batory, a to liceum Batorego – podobno najlepsze w mieście. (Taki ten Batory „nasz” jak i Izabela Jagiellonka, czyli i węgierski…)





Kościół św. Trójcy – model dla wznoszonych w Siemigrodzie kościołów kontrreformacji (obecnie w rękach pijarów). Twórcą może być, Tausch, autor wnętrz kościoła Uniwersyteckiego we Wrocławiu i kościoła w opactwie cysterskim w Krzeszowie, pochowany w Nysie. Ale pal licho wnętrze, widzicie ten napis na portalu aby czcić Trójcę Świętą?



Kilka przecznic dalej jest kościół Arian (unitariański) (zdjęcie poniżej), którzy nie wierzą w Trójcę Św., i tam z kolei napis na kościele brzmi „In honoram solus Dei” "Na cześć Boga jedynego" Przypomina mi to wojnę propagandową, która odbywa się na murach w Krakowie. Jedni piszą: Cracovia pany", a inni "Wisła pany". No, może współcześnie wyrażenia te brzmią ciut inaczej. (Aha, w okresie reformacji całe miasto przeszło na unitarianizm.)





Oto obecny klasztor Franciszkanów. Mieszkała w nim przez jakiś czas „nasza” Izabela Jagiellonka. Kiedyś mieściła się tu szkoła ariańska, ale jezuici zabrali im klasztor w okresie kontrreformacji. Zatem z tą klużańską tolerancją różnie bywało; tu konfiskata, tu bójka… Ale widać na tle tego co działo się w innych rejonach Monarchii, nie było źle.



Ruszam do auta mijając jeszcze szpanerski budynek sądu apelacyjnego. (Ładnie się te zielone autka zgrały z liśćmi...):



Po drodze napotykam jeszcze jeden ważny dla Rumunów kościółek. (Zagadka: jak on się nazywa? Podpowiedź jest na zdjęciu.)



No i tyle by było tego na dziś. Można jeszcze wdrapać się na austriacką cytadelę, która jest niezłym punktem widokowym choć mało co z niej zostało, oraz udać się do ogrodu botanicznego, podobno jednego z najpiękniejszych w Europie Środkowej, ale zostawiam to sobie na inny raz.

A za wycieraczką auta czeka list:

Szanowny Panie,

Uznaliśmy Pana wniosek o umieszczenie większej ilości zabytków bliżej granicy węgiersko-rumuńskiej i postanowiliśmy przenieść Cluj na teren Satu Mare, a Satu Mare na teren Cluj. Pierwsze wyburzenia i transport zabytków rozpoczęły się jak tylko opuścił Pan zabytkowe centrum.

Z poważaniem,
Minister Turystyki Rumunii

***

To bogate w aluzje historyczno-religijne miasto, warte było mojego czasu, który jak już wiecie, wreszcie zaczął się przelewać. Upodobniłem się więc do Roma i od tego momentu przestaną mnie może nagabywać o pieniądze…

DarCro napisał(a):Tolerancję widać także w fakcie istnienia tu jednej z najstarszych nieprzerwanie działających nekropolii w Europie, gdzie chowano osoby wszelkich wyznań. (Nie dotarłem tam.)

Szkoda . Miejsce do zadumy - jak mało które .
Tolerancja dawniej tolerancją była , jak i bliżej nas , we Lwowie ( o czym gdzieś już na forum pisałem ) w zgodzie i poszanowaniu siebie wzajem wiele nacji żyło i szczątki swoich zmarłych na Łyczakowie obok siebie chowało , pomimo wyznań różnych , ale w poszanowaniu powagi śmierci stary cmentarz .

Swoją drogą - jak czekasz na list od Ministra , to pilnuj lepiej samochodu zamiast szlajać się po murkach , skwerkach , czy innych tam dajmy na to kościołach


Pozdrawiam
Piotr

DarCro napisał(a):Rumunii przystąpili do kontrofensywy gdy przejęli Siedmiogród. Najpierw w 1906 oddano teatr autorstwa spółki Fellner i Helmer

nie za wcześnie oddałeś Rumunom Siedmiogród? toż jeszcze 12 lat był węgierski a i architektura teatru i spółka wskazuje własnie, że Rumunii nie mieli z tym nic wspólnego

a jeśli chodzi o tolerancję - kilka lat temu ówczesny burmistrz Klużu, bodajże z Partii Wielkiej Rumunii, pod pozorem remontu rynku chciał z niego usunąć pomnik Korwina, bo za bardzo przypominał o węgierskiej przeszłości miasta... zatem z tą "tolerancją" i współżyciem między narodami chyba nie jest tam aż tak idealnie

Pudelek napisał(a):

DarCro napisał(a):Rumuni przystąpili do kontrofensywy gdy przejęli Siedmiogród. Najpierw w 1906 oddano teatr autorstwa spółki Fellner i Helmer

nie za wcześnie oddałeś Rumunom Siedmiogród? toż jeszcze 12 lat był węgierski a i architektura teatru i spółka wskazuje własnie, że Rumunii nie mieli z tym nic wspólnego

To był skrót myślowy. W 1919 ustanowiono w tym budynku Rumuński Teatr Narodowy i razem z tą cerkwią i pomnikami, cały ten plac stał się manifestacją rumuńskości.

Pudelek napisał(a):a jeśli chodzi o tolerancję - kilka lat temu ówczesny burmistrz Klużu, bodajże z Partii Wielkiej Rumunii, pod pozorem remontu rynku chciał z niego usunąć pomnik Korwina, bo za bardzo przypominał o węgierskiej przeszłości miasta... zatem z tą "tolerancją" i współżyciem między narodami chyba nie jest tam aż tak idealnie

Znany też jest z tego, że doczepił sie nazwy hotelu w klużańskiej cytadeli ("Belvedere"), bo w pałacu o takiej samej nazwie przyznano Węgrom część Transylwanii.

skoro tak bardzo czepia się nazw, to powinien wszystkie pałace w Siedmiogrodzie nazwać Trianion...

DarCro napisał(a):[

demi-duox napisał(a):

Kenik napisał(a):Na moje oko to jednak Węgierka

A dokładniej Siedmiogrodzianka, praprawnuczka Koloszwarżanki.

Może lepiej na priva sobie szczegóły obgadajcie, bo anatomiczne implikacje 4 nóg i rąk mogą
wykraczać poza zakres tematyczny tego forum.

Zrozumiałeś mnie opacznie. Pisząc o Siedmiogrodziance wcale nie miałem zamiaru przyłączać się do liczenia odnóży tym paniom.

Wiem, wiem...

Kapitalny spacerek po Rumunii i historii. Też lubię podziwiać architekturę.. Czekam na cd. Pozdrawiam.

W tym roku urlop za krótki na Chorwację,więc jest koncepcja,że mają być Węgry.
Do tej pory nie ma decyzji gdzie,ale po lekturze Wojtka F. teraz Twoja relacja zaczyna mnie wciągać jak nie przymierzając tureckie toalety.
Coraz bardziej krystalizuje się Siedmiogród jako cel.
Oczyma wyobraźni widzę siebie na zdjęciu pod pomnikiem Macieja Korwina.

aga_stella napisał(a):Kapitalny spacerek po Rumunii i historii. Też lubię podziwiać architekturę.. Czekam na cd. Pozdrawiam.

M. napisał(a):Oczyma wyobraźni widzę siebie na zdjęciu pod pomnikiem Macieja Korwina.

Odwagi: zobacz się NA pomniku Macieja Korwina.