Raportul z Rumunii

19 sierpnia (piątek): Săpânța - Wesoły Cmentarz

Idziemy w jedynie słusznym kierunku. Myślałam, że cmentarz położony jest na obrzeżach wsi, trochę na odludziu. Tymczasem dookoła niego kwitnie handel - rozstawiono mnóstwo straganów, na których można kupić przede wszystkim haftowane koszule i bluzki. (Ja też skuszę się na jedną ) Rękaw załapał się nawet na zdjęcie :




Wstęp kosztuje 5 lei:



Unikalność Wesołego Cmentarza (Cimitirul Vesel) polega na tym, że na drewnianych krzyżach zostały wyrzeźbione i namalowane scenki z życia zmarłych. Dołączono do nich epitafia; szkoda, że w języku rumuńskim , choć nie ma w tym nic dziwnego. Opisy podobno są dowcipne i mówią o charakterystycznych cechach pochowanych tu ludzi bądź o powodach rozstania się z życiem. Zmarły "opowiada" w nich w pierwszej osobie, często z ironią i dystansem, na jaki stać zmarłych

Pomysłodawcą i twórcą pierwszych "wesołych" nagrobków był miejscowy rzeźbiarz – Stan Ion Pătraş, który zaczął tworzyć swoje dzieła już w 1935 roku. Jego następca (Dumitru Pop Tincu) podobno zawsze konsultuje treści, jakie mają się znaleźć w epitafium z rodziną zmarłego, wiedzę czerpie też od sąsiadów W jednym miejscu mamy zatem obraz całej społeczności Săpânța (Săpâncy?). W 1999 roku Wesoły Cmentarz został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Wizyta na takim cmentarzu jest bardzo interesująca i wywołuje uśmiech na twarzy. Zresztą zobaczcie:





Starsze nagrobki:



A tutaj świeże kwiaty, niedawno był pogrzeb:



Między grobami jest dość ciasno, trzeba się przeciskać:



Można zobaczyć przedstawicieli różnych zawodów:






Są i nauczyciele:




oraz scenki z życia :



Jeśli ktoś zna rumuński, będę wdzięczna za przetłumaczenie epitafiów

Zaglądamy do kościoła, którego wieża i dach zostały kolorystycznie dopasowane do nagrobków:




Wnętrze, po dzisiejszych odwiedzinach w licznych cerkwiach, nie może nas niczym zaskoczyć:



Pewnie nie widzieliśmy każdego nagrobka, ale najwyższa pora zakończyć zwiedzanie. Bardzo ciekawe miejsce, choć, mimo późnej pory, było dosyć tłoczno. Tego się nie spodziewałam. Na pewno trzeba tu przyjechać, jeśli będziecie w okolicy. W końcu to jedna ze sztandarowych atrakcji Rumunii

Skorzystamy jeszcze z oferty straganów:




i kupię haftowaną bluzkę, choć nie białą, a granatową

Przed wyjazdem zaglądamy jeszcze do nowo wybudowanego drewnianego kościoła:




Pan kończy malować obraz :



Bardzo ładna świątynia, trochę "góralska"

Zmierzamy powoli do Maździaka...



Jeśli chcecie zaopatrzyć się w "rumuńską koszulę/bluzkę", Săpânța to dobry adres. Jest duży wybór i konkurencyjne ceny




Kierujemy się na Baia Mare, co jednak wcale nie oznacza końca zwiedzania, mimo że jest już po 19:00

Szkoda ze nie ma więcej takich cmentarzy, na pewno wizyta na takim wesołym kolorowym cmentarzu podnosi na duchu.

Świetny ten cmentarz
Te scenki, obrazki, kolory zaskakują bardzo pozytywnie

Nadrobiłem zaległości.
Drewniane budownictwo ma niezaprzeczalny urok. Wspaniałą mieliście objazdówkę tego dnia.

I ja nadrabiam
Co prawda u mnie na taką ilość cerkwi i kościołów nie ma szans
Doceniam nawiązania do symboliki i legendy
Podoba mi się uważne słuchanie przewodniczek i trafna interpretacja Czarownicy
Wzruszają mnie snopki...

Cześć! Witam po wakacjach
W nocy wróciliśmy z Balkan Tripu, stąd przerwa w relacji , choć już prawie koniec... Nie wyrobiłam się przed wyjazdem Zostały mi do napisania chyba 2 odcinki Raportulu, a myślami jestem zupełnie gdzie indziej... Mimo to postaram się dokończyć relację.
Co będzie z tą z najświeższego pobytu - jeszcze się zastanawiam

piotrf napisał(a):Czyżby Huta , czy raczej skansen Negrești-Oaș

Ani jedno, ani drugie
Kolejna cerkiew

pomorzanka zachodnia napisał(a):Szkoda ze nie ma więcej takich cmentarzy, na pewno wizyta na takim wesołym kolorowym cmentarzu podnosi na duchu.

Na pewno jest to coś ciekawego. Myślisz: Ciekawe, co by napisali o mnie?

Kapitańska Baba napisał(a):Świetny ten cmentarz
Te scenki, obrazki, kolory zaskakują bardzo pozytywnie

Gdybym jeszcze znała rumuński, byłoby idealnie

Nefer napisał(a):Wspaniałą mieliście objazdówkę tego dnia.

Dość męczącą w tych okolicznościach pogodowych, ale pod koniec dnia byliśmy zadowoleni

croktoś napisał(a):Doceniam nawiązania do symboliki i legendy
Podoba mi się uważne słuchanie przewodniczek i trafna interpretacja Czarownicy

croktoś napisał(a):Wzruszają mnie snopki...

Też mnie rozczulały...

Ooo - witamy po wakacjach - ja niestety już też w pracy.

Chorwacja była jeszcze w tym roku czy już zdrada nastąpiła?

maslinka napisał(a):Cześć! Witam po wakacjach
W nocy wróciliśmy z Balkan Tripu, stąd przerwa w relacji ,

Wczoraj zastanawiałem się, gdzie Cię wywiało z forum, w kalendarzu śladu nie widziałem.

Ciekawe co teraz okazało się Twoim miejscem na ziemi.

mchrob napisał(a):Chorwacja była jeszcze w tym roku czy już zdrada nastąpiła?

Chorwacja i dwa inne kraje bałkańskie
Na razie więcej nie zdradzam Pewnie się jednak zdecyduję na relację, niech będzie mała niespodzianka

te kiero napisał(a):Ciekawe co teraz okazało się Twoim miejscem na ziemi.

Na Bałkanach mam już kilka takich miejsc
Miło, że o mnie pomyślałeś

Witamy na starych śmieciach forumowych po wakacjach

maslinka napisał(a):Pewnie się jednak zdecyduję na relację, niech będzie mała niespodzianka

Liczymy na to, liczymy .

Kapitańska Baba napisał(a):Witamy na starych śmieciach forumowych po wakacjach

Fajnie tu, choć na wakacjach też było nie najgorzej

Nefer napisał(a):

maslinka napisał(a):Pewnie się jednak zdecyduję na relację, niech będzie mała niespodzianka

Liczymy na to, liczymy .

No i jest, a raczej będzie

Póki co, zapraszam na przedostatni odcinek tej relacji.


19 sierpnia (piątek)/20 sierpnia (sobota): Cerkiew w Desești i nieudany wypad nad jezioro

Wracając z Săpâncy, postanowiliśmy zobaczyć jeszcze jeden drewniany kościół wpisany na listę UNESCO. No bo skoro jest po drodze... Mowa o cerkwi pw. św. Paraskewy (znów Paraskewa ) w Desești. (Desești, Budești, Șurdești - te nazwy też mi się mieszają )

Świątynia znajduje się na terenie cmentarza, przed którym parkujemy. Taka sytuacja :



Okazała brama jest otwarta:



Kościół, niestety, nie.



O tej porze na pewno nie będziemy niepokoić kogoś, kto ma klucze. Obejdziemy sobie świątynię dookoła:




Cerkiew została zbudowana w 1770 roku na fundamentach z kamieni rzecznych. Zwracamy uwagę na połączenia drewnianych bali:



Podobno wewnątrz jest mnóstwo pięknych malowideł ściennych. (Niczego innego się nie spodziewam ) No cóż, trudno...

Na cmentarzu rośnie mnóstwo pięknych starych drzew, również owocowych.



W ciągu dnia byłoby tu pewnie piękniej, ale teraz, wieczorem, jest bardzo klimatycznie:





Mamy też stąd widok na góry Gutai i Koguci Grzebień, na który wdrapaliśmy się wczoraj:




Opuszczamy cmentarz w Desești. Może kiedyś uda nam się zobaczyć wnętrze tej cerkwi...



Wieczorem nie chce nam się iść do centrum Baia Mare, zostajemy na balkonie Mimo że pod koniec dnia mieszają mi się miejscowości, które odwiedziliśmy oraz cerkwie i ich patroni , jestem bardzo zadowolona z tego, co zobaczyliśmy podczas "Dnia Świętego" Było klimatycznie, pięknie i bardzo ciekawie.

Już jest sobota, 20 sierpnia
Okropny upał A mieliśmy dzisiaj łazikować... Trzeba będzie zmienić plany, przynajmniej na razie. Postanawiamy pojechać nad jezioro Firiza, które znajduje się kilka kilometrów za Baia Mare.

Po drodze mijamy bazaltową skałkę przypominającą nam czeską Pańską Skałę Ta jest w mniejszej skali:



Dojeżdżamy na parking nad jeziorem Firiza. Znajduje się tu kompleks hotelowy pod szumną nazwą Adventure Lake Resort



Niestety, trzeba być gośćmi hotelu, żeby zbliżyć się do jeziora. Okazuje się, że jego brzegi są zupełnie niedostępne, przynajmniej z tej strony. Spróbujemy podjechać trochę dalej. Samochód zostawiamy przy szosie i schodzimy przez las.

Ktoś tu biwakuje :



Krajobraz piękny:



ale kolor wody (i niski stan!) nie zachęca do kąpieli:



Wszechobecne śmieci skutecznie nas odstraszają.

Patrzymy jeszcze w kierunku zapory:




Czytałam pozytywne opinie na temat jeziora Firiza. Nas nie zachwyciło; być może podjechaliśmy ze złej strony. Mogliśmy też "zaatakować" od północy, gdzie jest więcej domków i kwater. Mało infrastruktury turystycznej to dla nas zwykle zaleta, ale w tym wypadku niekoniecznie - niedostępne brzegi, brak jakiejkolwiek knajpki z widokiem... Ogólnie - słabo

Wracamy do Baia Mare, zahaczamy o kwaterę i zmieniamy buty na trekkingowe, trzeba się gdzieś wspiąć

Przechodzimy przez miejski park, w którym można podziwiać Pomnik Rumuńskiego Żołnierza:




i wojskowy cmentarz:




Dziś sobota :



Więcej młodych par zobaczymy wieczorem

Przed nami Biały Dom , czyli Muzeum Etnografii i Sztuki Ludowej:




Oprócz muzeum "pod dachem", jest tu też skansen. Jednak skoro już włożyliśmy buty trekkingowe , idziemy w stronę szlaku... Taki był plan , ale skusiło nas... piwo :



Człowiek nie kaktus, pić musi Zwłaszcza w taki upał.

W następnym (ostatnim) odcinku wyjdziemy trochę wyżej, pokręcimy się po wieczornym Baia Mare i wrócimy do Polski.

maslinka napisał(a):Są i nauczyciele:

2022-08-19-18h38m05.jpg

Jeśli ktoś zna rumuński, będę wdzięczna za przetłumaczenie epitafiów

Nie znam to się wypowiem

TU ODPOCZYWAM
A NAZYWAM SIĘ POP NELU
NIE DŁUGO ŻYŁEM NA ŚWIECIE
MIAŁEM DOBRY ZŁY CZAS
BYŁEM NAUCZYCIELEM W SZKOLE
ABY POMÓC DZIECIOM
I ŻYŁEM W WIELKICH KŁOPOTACH
MOJA DUSZA PRZEPRASZAM
BYŁEM DOBRY, BYŁEM PIĘKNY
ALE BARDZO NIESZCZĘŚLIWE
CIĘŻKA CHOROBA MNIE RAZ
MIAŁEM TO OD MŁODOŚCI

Cmentarz wesoły, historie smutne.

Nie gwarantuje, że google coś w detalach nie przeinaczyło. Ciężko wyczaić spacje, a ich lokalizacja może zmienić znaczenie zdania.

ps. jeszcze pani nauczycielka poniżej

PRZYSZŁAM NA ODPOCZYNEK
NAZYWAM SIĘ IRINA TURDA
JAKA BYŁAM W SWOIM CZASIE
POWIEDZIAŁ MI DIOCUTII (nie znalazłem tłumaczenia)
NA ŚWIECIE, KIEDY BYŁAM
PRACOWAŁAM I UCZYŁAM SIĘ
BYŁAM TEŻ PEDAGOGIEM
PRZYBYŁAM DO SZKOŁY
BARDZO TO LUBIŁAM
I EDUKOWAĆ DZIECI
NAUCZYŁAM WIELE DZIECI
DAŁAM IM WIELE RAD
Z MĘŻEM MIHAIEM
MIAŁAM PIĘKNE ŻYCIE

Całe życie w czternastu wersach.

Przypadkiem się natknąłem. Za 55 lei można kupić książkę z zebranymi wszystkimi napisami.

Kiepura napisał(a):Cmentarz wesoły, historie smutne.

To prawda. Często słodko-gorzkie.
Dzięki za tłumaczenia.

Kiepura napisał(a):Przypadkiem się natknąłem. Za 55 lei można kupić książkę z zebranymi wszystkimi napisami.

Ciekawe. Może następnym razem, jak tam pojedziemy. Chciałabym spędzić więcej czasu na cmentarzu, spokojnie pooglądać rysunki i spróbować przeczytać epitafia.