sobota, 25.05.2019 – Ateny 2-11Jesteśmy na Placu Monastiraki...
Vis a vis meczetu jest kościół pod wezwaniem Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny - bazylika z X wieku
(wg niektórych badaczy sięga nawet VII-IX wieku).Idziemy dalej i trafiamy na
Forum – czyli rynek rzymski… W niektórych publikacjach jest używana nazwa Agora Rzymska… Podobnie jak w przypadku Biblioteki Hadriana i tu wszystko widać zza ogrodzenia, my wchodzimy w ramach combo ticket – to już 5 obiekt z 7 dostępnych
Forum powstało między 19 a 11 rokiem p.n.e. Jego wymiary to 98x111 metrów, a na teren rynku wchodziło się przez 2 monumentalne bramy. My weszliśmy od strony Agory przez bramę zachodnią Ateny Przywódczyni z czterema kolumnami doryckimi i frontonem z marmuru penteliańskiego.
Fragmenty ustawionych w kilku rzędach kolumn to pozostałości portyku (pierwszy rząd) i rzędu sklepów (dalsze rzędy z fragmentami ścian), stojącego wzdłuż wschodniego brzegu agory.
Z lewej strony kolumn widać
Meczet Fethiye/Zdobywcy, który został zbudowany na ruinach wczesnochrześcijańskiej bazyliki. To jeden z najstarszych zabytków osmańskich w Atenach, ale jak widzę nie załapał się na zdjęcia. W meczecie jest muzeum, ale nie dało mi się do niego wejść z żadnej strony….
Obok na Forum były też publiczne latryny z I w n.e. – Wespazjane - prostokątny budynek z przedsionkiem i kwadratową salą z ławami dookoła i odpływem poniżej. Nie było przepierzeń, każdy z każdy mógł porozmawiać, poznać najnowsze informacje i plotki. Pod siedzeniami przepływała woda, zapewniając pozbywanie się nieczystości, zaś charakterystyczny kształt otworu (z wycięciem na przedniej krawędzi) pozwalał po załatwieniu potrzeby podmyć się/przetrzeć się namoczoną gąbką umieszczoną na kijku. Centralna część budynku nie miała dachu w celu zapewnienia oświetlenia i wentylacji. Myślę, że mało kto zwraca uwagę na tą cześć forum…
Tuż obok jest najciekawszy obiekt na forum, chcę z bliska zobaczyć Wieżę Wiatrów, którą poprzedniego dnia widziałam już z ulicy.
Wieża należy do najlepiej zachowanych budynków starożytnych Aten i pełniła funkcję stacji meteorologicznej Budowla powstała ok. 50 r. p.n.e, choć podawany jest także II w p.n.e. Za jej budowniczego uważany jest astronom macedoński Andronikos z Kyrros . Wieża jest wysoka na 13,80 m, przy średnicy ok. 8 m, a każdy z ośmiu boków ma długość 3,2 m, a powstała z marmuru Petelickiego. Stożkowy dach dotrwał do naszych czasów, niestety nie dotrwała rzeźba Trytona, która była zamocowana na szczycie dachu, a która obracając się razem z wiatrem wskazywała jego kierunek.
Nazwa wieży związana z umieszczonymi na każdej ze ścian reliefom przedstawiającymi 8 wiatrów.
Na moje zbliżenie załapała się personifikacja wiatru Zefir, czyli wizerunek wiatru zachodniego - najłagodniejszego z wiatrów, zwiastującego wiosnę, wiatr orzeźwiający i sprzyjający kwitnięciu roślin – ukazany jest jako młodzieniec rzucający na ziemię kwiaty.
Więcej opisów wiatrów i ich postaci znajdziecie
na tej stronie.Poniżej personalizacji każdego z wiatrów wyryte są promienie służące jako zegary słoneczne (widać na powyższych zdjęciach).
”Dla starożytnych Greków znajomość cech i pochodzenia wiatrów była dość ważna. Chcieli wiedzieć, skąd pochodzą wiatry, ponieważ Ateny były miastem handlowym. Sukces i porażka działalności handlowej zależały w dużej mierze od wiatru. To normalne, że w przypadku żaglówek wiatr lub będzie odgrywał fundamentalną rolę w transporcie towarów. Wszystko to było wystarczającym powodem, by chcieć dogłębnie przestudiować wszystko na temat wiatrów. Stąd znaczenie wieży wiatrów. Wiatr był w tamtym czasie jedną z najbardziej pożądanych zmiennych meteorologicznych. Kupcy mogli mieć dobre źródło bardzo przydatnych informacji dla ich własnych interesów. W zależności od kierunku, z którego wiał wiatr, można było oszacować opóźnienie lub zbliżanie się niektórych statków do portu.”W środku wieży znajdował się zegar wodny. Woda do zegara dostarczana była ze źródła bijącego na północnym stoku Akropolu. Innymi otworami nadmiar wody pozwalał na ujście jej nadmiaru.
W okresie wczesnego chrześcijaństwa wieża służyła jako dzwonnica, a wodę z wieży wykorzystywano do chrzczenia nawróconych. W trakcie okupacji tureckiej budynek zamieniono na muzułmański klasztor (tekke), o czym świadczy mihrab, czyli charakterystyczna nisza modlitewna i prawdopodobnie z tego powodu ocalała.
Pora opuścić forum, wybieramy tą samą bramą, którą weszliśmy - nawet nie wiem, czy druga była otwarta: