NIGDY NIE BYŁAM W CASABLANCE

Podobało mi się wszystko, nawet wystrój toalety

Wracamy do medyny.
Po mieście zawsze chodzi z nami miejscowy przewodnik, tym razem jest to kobieta. Jak już wyżej wspomniałam pożytku z nich niewiele, ale tego wymaga marokańskie prawo. Dzisiaj może przyda się znajomość topografii dziewięciu tysięcy poplątanych uliczek medyny Fes El-Bali.

Sprzedają tu trochę inny gatunek opuncji, niż ten znany nam z Grecji. Podana na wykałaczce wygląda i barwi jak burak. Smakuje też inaczej.











W tych okolicach znajdują się też uprawy khaki.

Przechodzimy przez część spożywczą targowiska.
Suszony kwiatostan kopru służy jako wykałaczki.
A największe zainteresowanie wzbudza stoisko sprzedające mięso z wielbłądów.

Po zapachu, a raczej okropnym fetorze, można trafić do garbarni. Ta znana ze wszystkich zdjęć to garbarnia Szawara, w której skóry wyprawia się ciągle w sposób tradycyjny przy pomocy bydlęcego moczu i gołębich odchodów. Z daleka widać w jakich warunkach ludzie tam pracują, część bez rękawic. Trudno nawet sobie wyobrazić jak wygląda ich praca kiedy w lecie jest powyżej 40 stopni. Punkty widokowe znajdują się w sklepach, których właściciele dają nam po gałązce mięty do wąchania; oczywiście wskazane zrobienie zakupów. Skóry są niezłej jakości i w przyzwoitych cenach, ale wykończenie, detale, szwy- pozostawiają wiele do życzenia, po prostu jakieś takie niechlujne. Wzory też sprzed króla Ćwieczka.

Krążąc po labiryncie uliczek medyny dochodzimy do meczetu Karawijjin i mauzoleum Mulaja Indrisa II; są to duże budynki i bardzo ważne dla muzułmanów. Ale ze względu na zwartą zabudowę wokół i brak dostępności wewnątrz- prawie niezauważalne dla przechodzących turystów.
Poprzeczna belka umieszczona między ścianami ogranicza wysokość- nie przejdą objuczone osły i w okolicy świętego miejsca będzie zachowany większy porządek.

Została nam jeszcze jedna manufaktura-fabryka włókien z agawy. Może i dobrze, bo właśnie zaczęło lać, a po drugie nie wiedziałam. że z tego kaktusa można uzyskać nici. Pomacalim i pooglądalim. Tutejsze ceny nie podlegają negocjacji, kupimy więc gdzie indziej.

Na koniec, też w deszczu, podziwialiśmy jedną z czternastu bram miejskich, efektowną Bab bu Dżalud, ozdobioną ceramiką feską, od zewnątrz w kolorze niebieskim, od środka w zielonym.








































Na tym zwiedzanie Fezu kończymy. Popołudnie mamy wolne, dla chętnych- kolacja z występami folklorystycznymi za 30€. My nie skorzystaliśmy. Sami przyjechaliśmy sobie taksówką do medyny zrobić jakieś zakupy. Nawet przestało padać i mieliśmy całkiem udany „wieczorek feski”.

Na samodzielne wyjście nie brałam aparatu. Po pierwsze było już ciemno, a po drugie- o zgodę na fotografowanie trzeba w większości przypadków podanie pisać i załączyć odpowiedni banknot. Doszli już do granic absurdu, bo nawet swoich straganów nie pozwalali pstrykać. Jak szybko przechodziliśmy całą grupą, byłam odważniejsza i fociłam co tylko w oko mi wpadło. Sami w ciemnych uliczkach nie chcieliśmy ryzykować.

Carrefour w Fezie to było jedyne miejsce na naszej trasie gdzie można było kupić alkohol i parę osób w potrzebie skrupulatnie z tego skorzystało.

16 grudnia, wtorek



Przed nami trasa 300km, pracowity dzień i dużo zwiedzania. Z niepokojem patrzymy w niebo. Na razie jest zimno ale słonecznie. Niestety, tam gdzie zmierzamy wiszą czarne chmury.

Zaczynamy od pozostałości rzymskiego miasta Volubilis, zabytku UNESCO. To miejsce podbiły w 45 roku wojska Klaudiusza. Zachowało się trochę oryginalnych mozaik; mimo, że nie są w żaden sposób zabezpieczone podobno nie niszczeją bo są wykonane z kamienia, a nie z ceramiki.

Obejrzeliśmy m.in. kapitol, bazylikę, forum, domy nowobogackich i prasę oliwną. Z ciekawostek- coś w rodzaju kamiennej (czyli zawsze zimnej) deski sedesowej, przed posiedzeniem swojego pana, własnymi pośladkami wygrzewał niewolnik. Ważnym elementem wyposażenia takiego domu był pojemnik na wymiociny; Rzymianie obżerali się na leżąco i prowokowali wymioty żeby zjeść więcej. Zawartość ich żołądków nie marnowała się, dostawały ją zwierzęta. Od łuku triumfalnego do Bramy Tangerskiej prowadzi szeroka na 12m droga- Decumanus Maximus.

Był jeszcze jeden ciekawy gadżet, jego głaskanie (nie dotknięcie) przynosi szczęście






Z tego miejsca w Volubilis widać panoramę miasta Mulaj Idris- charakterystyczne dwa garby. Jest to najważniejszy ośrodek kultu religijnego w Maroku i cel pielgrzymek mniej zamożnych obywateli, którzy nie są w stanie dotrzeć do Mekki. Do połowy XX-go wieku było całkowicie zamknięte dla niemuzułmanów; teraz zamyka się tylko w ramadanie.

Po drodze

Drugi punkt dzisiejszego programu to Meknes, zwane miastem pięknych bram, piąte co do wielkości w Maroku, położone w centrum żyznego regionu rolniczego. Tutejsza medyna znajduje się na liście UNESCO.

Przez jedną z pięknych bram jedziemy oglądać odrestaurowane magazyny i spichlerze, których mury mają do 4m grubości. Przechowywano tu zboże na potrzeby sułtańskiej armii, liczącej 12tys. koni.
Obok spichlerzy stoją jeszcze ruiny stajni, równie szalonej i ogromnej inwestycji .