Nie tylko połoniny… Bieszczady 2020, Sanok 2021

Widziałam, akurat mi się nawinął.

Dzikie Bieszczady? Jakieś takie miejsca na pewno są , ale ogólnie rzecz biorąc, jest wręcz przeciwnie. Co nie znaczy, że przez to gorzej…

Lidia K napisał(a): Czy w czasach młodości gdy jako harcerka jeździłaś na obozy w Bieszczady krążyły opowieści o "złych ludziach"?

Nie wiem jak na innych stanicach, u nas o rdzennej ludności mówiło się dobrze, współczując temu, co ich spotkało. Jako źli przedstawiani byli jedynie ci z UPA…

Na ciężko pracujących wypalaczy drewna (też nie byli przedstawiani negatywnie) kilka razy trafiłam podczas młodoletnich wędrówek, gdyż czasem łaziliśmy poza znakowanymi szlakami. No ale w tamtych czasach jakoś ten temat za bardzo mnie nie interesował, kadrę obozową chyba też nie .

Lidia K napisał(a): retorty - naprawdę jednak są a myślałam że wypalanie drewna to bardzo stara historia

marze_na napisał(a): Już nie na taką skalę jak kiedyś, ale wypał drewna ciągle się w Bieszczadach odbywa.

Marzena, dzięki za namiary na artykuł o smolarzach. W mojej relacji o wypale jeszcze trochę będzie, bo zajrzeliśmy do jednego z tych nielicznych miejsc, gdzie retorty jeszcze działają i nieźle dymią . W kolejnym odcinku na moment zaglądniemy jeszcze raz do królestwa Józka z Łopienki, chociaż nadal się tam nie dymiło.

W drodze powrotnej na parking zaglądnęliśmy jeszcze raz do miejsca wypału węgla drzewnego.
Tym razem udało się porozmawiać z węglarzem, oczekującym na dostarczenie drewna, którym miał dopełnić retortę przed rozpaleniem. Kiedy miało to nastąpić, nie miał zielonego pojęcia ( przecież w tym miejscu nie ma żadnego zasięgu) - jak drewno dojedzie, to będzie .







Smolarz z Łopienki jest jedną z gwiazd „Przystanku Bieszczady 3” ( „Na wypale… pić się chce!”) :



(fotka z netu)

Nasza piesza trasa po dolinie Łopienki wyniosła tylko około 7,5 km - z sumą podejść/zejść ok. 280 m.

Do końca dnia było jeszcze daleko , nie było więc sensu od razu wracać do Wetliny.
Ponieważ aura wciąż była mało ciekawa, dalszą część zwiedzania Bieszczadów kontynuowaliśmy autem . Przez Polanki dojechaliśmy do ładnej wsi Terka, ale nie zaglądnęliśmy ani na cerkwisko, ani do kościołów (stoją blisko siebie stary i nowy), nie zobaczyliśmy z bliska żadnej z zachowanych kilkunastu chyży…
Naszym celem była bowiem tylko Smażalnia Pstrąga „Córka”, o której wyczytałam w necie, że jeśli chce się zjeść pysznego pstrąga w Bieszczadach, to koniecznie tam. Trafiłam jednakże też na mnóstwo mocno negatywnych opinii, z tego wniosek że trafić tam można różnie, a może to tylko sprawa odmiennego gustu co do smaków?

Do „Córki” dotarliśmy około 13-tej.



Najlepszy jest tu ponoć pstrąg grillowany, ale w tym roku nie był dostępny, Mistrzu nie miał ochoty męczyć się w masce przy grillowaniu (ale ponoć strzelał focha też w poprzednich latach, nie wiem tylko jaką miał wówczas wymówkę ). Cóż, trzeba było się zadowolić pstrągiem smażonym .



Muszę przyznać, że byłam nieco sceptycznie nastawiona, zanim nie skosztowałam...
Naprawdę był to najlepszy pstrąg, jakiego jadłam kiedykolwiek, a smakował mi przecież w wielu miejscach. Tajemnicą „Córki” są przyprawy, których zdradzić nie zamierza („Niech pan zada inne pytanie”)…
Minus – tanio nie było , a pan na kasie (Mistrzu od grilla ) powinien wziąć sporo lekcji z uprzejmości - sprawiał wrażenie, jakby był tam za karę .

dangol napisał(a):Przy rzeźbie umieszczony został tekst piosenki, wykonywanej przez zespół "Cisza Jak Ta", z tekstem Kamila Patory

A propos piosenek, to mój mąż kiedyś zasłuchiwał się w utworach kapeli KSU pochodzącej z Bieszczad.
Między innymi słuchał tego utworu o Bieszczadach.

Dzięki za KSU... Tekst piosenki świetnie oddaje klimat zrównanych z ziemią wiosek, po których zostały zdziczałe sady i pokryte chaszczami cerkwiska. Łopienka i tak miała szczęście, bo trafiła na Olgierda i Zbyszka...

Z Bieszczadami najbardziej kojarzy mi się inny utwór. Mimo, że słowo Bieszczady nie pada tam ani razu .

marze_na napisał(a):Z Bieszczadami najbardziej kojarzy mi się inny utwór.

To jedna z tych piosenek, która „wędruje” wraz z nami od młodych lat… Ileż razy śpiewaliśmy to przy ognisku! Fakt, nie tak pięknie jak w oryginale…

A skoro już wspominamy Wolną Grupę Bukowinę, to pozwolę sobie na przypomnienie jeszcze jednego ich utworu – „Majster Bieda”…



Wojtek Belon upamiętnił w nim jednego z legendarnych bieszczadzkich zakapiorów, Władka Nadoptę. Ci, co obecnie wyjadają Naleśniki Giganty w Wetlinie, powinni wiedzieć o tym iż był czas, gdy Majster Bieda zarabiał na wikt m.in. zbieraniem jagód na te naleśniki (początkowo serwowane w Bacówce Pod Małą Rawką, której wówczas szefował obecny właściciel „Chaty Wędrowca”)…

Postać Nadopty przybliża film Andrzeja Potockiego „Majster Bieda”

To jeszcze jeden utwór KSU.

Na "uczesane przez wiatru gołe szczyty Połonin" pójdziemy niebawem

„Matka Boska Łopieńska” - słowa: Mirosław Welz, muzyka i wykonanie: Przemysław „Chmielu” Chmielewski.



Do wioski, w której mieszkał ten bieszczadzki bard, który przyjechał w Bieszczady za późno, dotrzemy w kolejnym odcinku.

Pstrąga potraktowaliśmy jako przekąskę, a tak właściwie to miał być w zastępstwie kawki tego dnia. Później jednak złamaliśmy się - na obiad postanowiliśmy wpaść do Cisnej, do której pojechaliśmy nieco okrężną drogą. Skoro byliśmy tak blisko Górzanki, postanowiłam bowiem zobaczyć tamtejszą cerkiew.

Górzanka to wieś usytuowana w dolinie potoku Wołkowyjka, kilka kilometrów od Wołkowyi. Jadąc z tego kierunku, cerkiew znajduje się po prawej stronie.
Podjechać można pod samą cerkiew, ale jest też miejsce do zaparkowania przy głównej drodze, z niego skorzystaliśmy. Przeszliśmy przez mostek na potoku i po schodkach podeszliśmy na niewielkie wzgórze, gdzie wśród wiekowych drzew stoi świątynia, a powyżej niej znajduje się współczesny cmentarz.



Dawna grekokatolicka cerkiew św. Paraskewy to obecnie rzymskokatolicki kościół Wniebowstąpienia Pana Jezusa. Gdybyśmy dotarli tu wcześniej, w czasie niedzielnej mszy, udałoby się zobaczyć wnętrze. Znajduje się tam cenny ikonostas (prawdopodobnie z pierwszej połowy XVIII w,) , bardzo nietypowy. Składa się bowiem z wyciętych z deski płaskorzeźbionych i polichromowanych postaci. Zakwestionowany przez biskupa jako niekanoniczny, w 1912 został rozmontowany i miał być usunięty, mieszkańcy jednakże jego części porozwieszali w różnych miejscach świątyni. Nienaruszona do czasów obecnych pozostała jedynie Grupa Pasyjna na wieńczącej ikonostas belce tęczowej. Wg tradycji, miejscowy artysta wyrzeźbił ikonostas z jednego wielkiego pnia lipowego, przyniesionego przez wezbrane wody Wołkowyjki. Na miejsce starego ikonostasu, w XX wieku zainstalowano nowy, już malowany…

(fotka ze strony http://www.polskaniezwykla.pl )

Pierwsza wzmianka o cerkwi w Górzance pochodzi z 1599 r. Gdy świątynia spłonęła, na jej miejscu postawiono w 1718 r. kolejną. Obecna cerkiew została zbudowana w latach 1835-1838, ufundowali ją ówczesny dziedzic Feliks Giebułtowski oraz miejscowa społeczność. Remont świątyni miał miejsce w 1912 r. Po wysiedleniu rdzennych mieszkańców wsi, od roku 1948 jest to kościół rzymskokatolicki.

Krzyżowały nam się ścieżki w Bieszczadach , Danusiu , podobnie jak kiedyś w Rumunii i chyba już tak będzie zawsze - od jutra wędrujemy po dolnym śląsku z zachodu na wschód , pierwszy nocleg - Leśna . Muszę sprawdzić jakie zmiany zaszły na przestrzeni tych zaledwie trzydziestu kilku lat

Pogodę mieliście z tych mniej pieszczotliwych , mam nadzieję że dla nas będzie odrobinę łaskawsza i pozwoli na łazikowanie po górach z jednoczesnym ich podziwianiem .

Co do bieszczadzkich miejsc mniej komercyjnych - jaszcze ich trochę zostało , a i spacerowych szlaków "bezludziowych" też by się kilka znalazło . . .
Z przyjemnością popatrzę jak przywitały Was połoniny



Pozdrawiam
Piotr

piotrf napisał(a):Krzyżowały nam się ścieżki (...) Leśna

To prawda , a w Leśnej byłam dwukrotnie na koloniach

Od jutra ma być ponoć całkiem niezła jesienna pogoda, więc Wasze wędrówki na pewno będą cudnowne

Obok cerkwi stoi dzwonnica parawanowa z 2. połowy XIX wieku.





Na bocznej ścianie bocznej dzwonnicy wmurowana jest tablica pamiątkowa poświęcona pochodzącemu z Górzanki ks. Adamowi Bieleckiemu.



Na przycerkiewnym cmentarzu zachowało się kilka nagrobków z końca XIX i początku XX wieku.





Pierwotnie cmentarz otaczał cerkiew, wraz z rozwojem wsi i wzrostem liczby mieszkańców konieczne było powiększenie cmentarza, rozszerzono go w kierunku północnym. Im dalej od cerkwi, im wyżej, tym nagrobki są nowsze. Starą grekokatolicką część cmentarza od nowej, użytkowanej obecnie, oddziela fragment kamiennego muru.





W nowej części cmentarza wyróżnia się nagrobek Przemka Chmielewskiego „Chmiela”…