Łódką po trawie (2018) : Kanał Elbląski i Żuławy

Czas na kawkę .



Zabudowania dawnej cegielni koło Sztutowa…



Kolejny fajny odcinek Wisły Królewieckiej, niedaleko wioski Grochowo.

Nadrzeczna rezydencja z prywatnym portem, na prawym brzegu rzeki, tuż za Grochowem Pierwszym.

dangol napisał(a):Zabudowania dawnej cegielni koło Sztutowa…

Przejeżdżałem tamtędy już chyba milion razy
Ruina stoi tuż przy drodze przedstawiając obraz nędzy i rozpaczy i zawsze zastanawiałem się dlaczego tego nie wyburzą

dangol napisał(a):Nadrzeczna rezydencja z prywatnym portem

A to też widać z tejże drogi (Sztutowo-Rybina)...przypuszczałem że to musi być czyjaś chałupka - i faktycznie .

13:10 - przed nami most zwodzony zwiastujący, iż zbliżamy się do końca Wisły Królewieckiej.



Ponieważ otwarcie mostu miało nastąpić o 13:30, musieliśmy się zatrzymać przy pomoście, aby troszkę poczekać.
Cumuje się po lewej stronie, tuż przed mostem. Z pomostu nie ma jednak zejścia na ląd, od jego strony są szuwary i mokradełko. Fakt, niezbyt duże i czasem pewnie jest tam całkiem sucho , być może więc dlatego na drzewie wisi tabliczka z napisem, że to teren prywatny i wstęp wzbroniony.







Na drugim (prawym) brzegu rzeki znajduje się agroturystyka „Pokoje nad rzeką” (ale tam nabrzeże nadaje się tylko dla bardzo malutkich pływadełek, więc nawet nie ma co pytać, czy można stanąć na chwilkę).





Widok w kierunku, z którego przypłynęliśmy .

Gdy zbliżała się godzina otwarcia mostu, odcumowaliśmy łódkę i ruszyliśmy w jego stronę.

No i wtedy pojawił się pan z obsługi z informacją, że mostu nie otworzy! Po prostu, przy wysokich temperaturach powietrza, otworzony most potem się nie zamyka , a przecież służyć ma głównie przejeżdżającym autem. Droga wojewódzka wiedzie tędy do Stegny, most musi być dostępny !
Nie poinformowała nas o tym obsługa mostu w Sztutowie? Dziwne… Dla nas niezbyt dziwne, skoro pan zapomniał kluczy do mostu , to trudno żeby pamiętał o drobiazgach zupełnie go nie dotyczących .

I co teraz ???? Wracać Wisłą Królewiecką na Zalew i tam szukać ujścia Nogatu? No i nici ze Szkarpawy!

Tabliczka na moście informuje, że prześwit to 2,2 m – a więc stanowczo za mało, jak dla nas. U nas wysokość od lustra wody to jakieś 3 – 3,2 m…
Na szczęście pan na moście był obeznany z wszelkimi rodzajami łódek, które pod nim przepływają… Na oko więc ocenił, że przy aktualnie niskim stanie wody w rzece, uda nam się !



No i faktycznie się udało . O 13:35 płynęliśmy już pod mostem. Oczywiście cały czas wolniutko i z asekuracją od strony dziobu, ale pan miał rację , a my mieliśmy jeszcze sporo luzu nad sobą.







Awaria była jednak poważniejsza, zapewne dotyczyła nie tylko upalnych dni, gdyż pod koniec czerwca most był do odwołania nieczynny dla żeglugi z uwagi na uszkodzony mechanizm podnoszenia przęsła mostu. Tak więc, póki co, pływanie było tylko pod spodem, dla malutkich .
W sumie to nie sprawdzałam, ile czasu zajęła naprawa?

Rybina

Rybina to ważny węzeł wodny, z dwoma drogowymi mostami zwodzonymi (obsługa obu mostów ma swój budynek przy moście na Szkarpawie) i obrotowym mostem kolejowym.

Zanim przepłynęliśmy pod kolejnym mostem (żółty na Szkarpawie – bo niebieski na Wiśle Królewieckiej był już za nami ), mieliśmy trochę czasu do jego otwarcia (15:00). Akurat na zimne piwko pod parasolkami i uzupełnienie zapasu płynów do jachtowej lodówki.

Zaraz za niebieskim mostem, jeszcze na Wiśle Królewieckiej, po stronie lewej minęliśmy umocnione nabrzeże – macierzystą prywatną przystań dla hausbootów .





Zaraz za nią znajduje się pomost cumowniczy, dobre miejsce na bezpłatny przystanek . Skorzystaliśmy więc.







Na prawym brzegu (patrząc od niebieskiego mostu) jest pomost prywatny, a za nim (jeszcze przed mostem kolejowym) przystań pasażersko-żeglarska zbudowana w ramach II etapu projektu Pętla Żuławska

Z „naszego” pomostu można zejść na ląd, a więc także do sklepu, z czego oczywiście skorzystaliśmy .
Pomost ten znajduje się na cypelku rozgraniczającym Wisłę Królewiecką i Szkarpawę, od strony drogi miesi się na nim dom kultury. Od strony Szkarpawy, przy cyplu przed mostem znajduje się pomost (cumuje się burtą), z którego też można zejść na ląd.





Poszliśmy przez most niebieski nad Wisłę Królewiecką, a potem w lewo do sklepów. Przy jednym („U Barona”) znajduje się ogródek piwny pod parasolkami, naprzeciwko jest jeszcze jeden sklepik.

Zaglądnęliśmy także na most żółty nad Szkarpawą.



Wkrótce tam właśnie mieliśmy popłynąć…



Nieco za mostem, przy głównej drodze, znajduje się rybińska restauracja (nie byliśmy).



Grzesiek zaglądnął natomiast w miejsce, z którego kilka lat temu wypożyczali tratwę . On i kilku naszych panów przepłynęli wtedy Szkarpawą, a następnie Nogatem i Kanałem Jagiellońskim do Elbląga, a potem z powrotem. Właściciel tratw miał ich wówczas trzy , obecnie ponoć już pływadeł nie wypożycza, „na chodzie” prawdopodobnie jest tylko jedna tratwa.

Obiecanych kilka (może trochę więcej niż kilka ) zdjęć z rejsu Kanałem Elbląskim z Buczyńca do Elbląga. Rejs nosi wdzięczną nazwę "statkiem po trawie"

Buczyniec o świcie... no dobra, około wpół do 9



Z dołu pochylni właśnie dociera nasz wózek



Wózek nie czekał na miejscu, dlatego że w dół właśnie zjeżdża pierwszy tego dnia statek... przed czasem, bez pasażerów. Stąd wniosek, że poranne rejsy z Buczyńca są najmniej popularne.



My popłyniemy statkiem o nazwie Ostróda.



Stało się... płyniemy



Pomiędzy pochylniami do kanału dopływa woda wartkim wodospadem.



Statek porusza się baaaaaaardzo wolno



Sielskie widoczki...





Na trasie nie ma dużego ruchu... jedyny raz czerwone światło i chwila oczekiwania przytrafiła się przed pochylnią Oleśnica.



Całkiem spory zjazd



Wzdłuż torów kanałem spływa woda.



Jeszcze jeden wodospad, ten był najbardziej imponujący.



Po drodze mijamy dwa statki Żeglugi płynące pod górkę, mają sporo większe obłożenie od naszego. Powinny być trzy , czyżby też nie było chętnych na pierwszy, najwcześniejszy rejs?





Powooooooli zbliżamy się do jeziora Drużno. Po pokonaniu wszystkich 5 pochylni długi odcinek płynie się jeszcze kanałem wśród pól, łąk i nieużytków.



Pojawiają się pierwsze okazy





W końcu - jest . Przyznam że na część "jeziorną" rejsu czekałem z podobną ciekawością co na pochylnie...



I było warto , BARDZO mi się podobało spokojne, płytkie, zarośnięte trzcinami i liliami wodnymi jezioro... chyba po raz pierwszy w życiu miałem okazję coś takiego zobaczyć .

























Po ponad 4 godzinach rejsu dopływamy do Elbląga...



Miasto jest wybudowane prawie od nowa , ale ma swój urok i prawdę mówiąc gdy spędziłem w nim chwilę w poprzednim roku spodobało mi się i niewykluczone że jeszcze kiedyś tu przyjedziemy.



Podstawiony autobus zawiózł nieliczną grupę z naszego statku z powrotem do Buczyńca. To była udana wycieczka .

Pięknie
Dzięki za fotki

Wróciliśmy na łódkę i odbiliśmy od pomostu.

Szkarpawa

Szkarpawa to główna droga wodna w tych okolicach, zaczyna się od śluzy Gdańska Głowa, łączy Wisłę z Zalewem Wiślanym. Rzeka ma długość 25,4 km, w zasadzie nie ma prądu . Rybina leży na jej 15-tym kilometrze, a że my zaplanowaliśmy płynięcie w kierunku ujścia, więc mieliśmy to pokonania mniej, niż połowę rzeki.

Zanim popłynęliśmy do żółtego mostu zwodzonego, ruszyliśmy jeszcze na chwilkę w kierunku obrotowego mostu kolejowego.

Wspomniany wcześniej prywatny pomost, tuż przed dużą przystanią.





Po naszej prawej, już na Szkarpawie, jest przystań pasażersko-żeglarska zbudowana w latach 2013-2014 w ramach II etapu projektu Pętla Żuławska. Są tu prysznice i WC, przyłącza prądu i wody, miejsce do opróżniania jachtowych toalet…

Około 300 m od przystani (na 15-tym kilometrze Szkarpawy) znajduje się trzyprzęsłowy obrotowy most (zbudowany w 1905 r.) Żuławskiej Kolei Wąskotorowej (w okresie wakacyjnym kursuje kolejka z Nowego Dworu Gdańskiego do Stegny i na Mierzeję Wiślaną). Most został odbudowany w 1948 r., gdyż w 1945 r. uszkodzili go wycofujący się Niemcy.

W odróżnieniu od drogowych mostów zwodzonych, dla łódek jest otwarty przez cały czas , za wyjątkiem zamykania na czas przejazdu pociągu . Trochę to ponoć trwa, gdyż most jest otwierany i zamykany ręcznie za pomocą kół zębatych i przekładni, czynność wykonują dwie osoby.
Gdy most jest zamknięty, wysokość prześwitu wynosi ok. 2,7 m i zależy od poziomu wody na Szkarpawie. Na moście wisi tablica, na której podane są godziny zamknięcia mostu dla ruchu wodnego. Czasem most jest zamykany poza podanymi godzinami, ze względu na przejazd pociągu dodatkowego lub opóźnienia pociągu planowego.

Zbliżała się 15-ta, więc zawróciliśmy i popłynęliśmy w kierunku żółtego mostu zwodzonego.





Za mostem obrotowym rzeka jest szeroka, tworzy rozlewisko.
Po naszej prawej , jeszcze przed mostem obrotowym, znajduje się pełna trzcin zatoka będąca dawnym ujściem rzeczki Linawy do Szkarpawy. Obecnie obie rzeki rozdziela Stacja Pomp Chłodniewo, jedna z największych na Żuławach. Została zbudowana w latach 1929-1931, jej zadaniem jest pompowanie wody z polderów do Szkarpawy. Zastąpiła 38 pomp parowych i wiatraków znajdujących się pomiędzy rzekami Wisłą i Tugą, abu odwodnić polder powierzchni 21700 ha. Na stacji pomp znajdują się po trzy zespoły pompowe, które łącznie w ciągu sekundy mogą przepompować ok. 21 m3 wody!





Powierzchnia Żuław Wiślanych wynosi około 170 tys. ha, z czego prawie 47 tys. ha to obszary depresyjne, sięgające do 2 m p.p.m. Tylko około 30% żuławskich gruntów odwadniana jest w sposób naturalny, reszta to bezodpływowe poldery, z których wodę trzeba usuwać sztucznie. W marcu 1945 r. wycofujące się wojska niemieckie uszkodziły stacje pomp Chłodniewo i Osłonka, na skutek czego ogromne obszary aż po Tczew i Malbork na kilka lat zostały zalane wodą. Całkowite osuszanie polderów miedzy Wisłą i Nogatem trwało do połowy lat 50.

Zwodzony żółty most na Szkarpawie osadzony jest na drewnianych palach, w pobliżu (na lewym brzegi rzeki) znajduje się budynek obsługi mostów (także tego niebieskiego na Wiśle Królewieckiej).
Wysokość prześwitu zamkniętego mostu wynosi około 2,58 m, jest uzależniona od poziomu wody. Prześwit jest mniejszy, niż na Wiśle Królewieckiej, więc pod tym mostem nie moglibyśmy przepłynąć bez otwierania .
Za mostem, po lewej jest pomost cumowniczy bez możliwości zejścia na ląd, a po prawej dawna wypożyczalnia tratw (pokazana wcześniej, tam „wspominkowo” zaglądał Grzesiek).



Łagodnie meandrując coraz szerszą rzeką, dotarliśmy (ok.15:20) do miejsca, gdzie po prawej do Szkarpawy uchodzi Tuga (ok. 1,3 km od Rybiny).



Szkarpawa to rzeka typowa dla Żuław, czyli prawie bez prądu. W przeważającej długości obwałowana, przy brzegach szuwary, gniazda ptaków, żeremia bobrów…







Mniej więcej 5,7 km od ujścia Tugi znajduje się początek nieżeglownego, ślepego kanału Płonino. Jeszcze około kilometr i dopływa się do przystani żeglarskiej Osłonka (na 23,5 kilometrze Szkarpawy).





Tu, zgodnie z planem, stanęliśmy na nocleg, cumując około 16:30. Z rzeki widać tylko pomost, schodki na wał przeciwpowodziowy, za nim wyłania się dach przystani.

Przystań Osłonka powstała w ramach realizacji projektu Pętla Żuławska. Jest niewielka, ale naprawdę świetna!







Wał przeciwpowodziowy oddziela drewniany pomost (długość ok. 5 m, przyłącza prądu i wody) od części socjalno-biurowej.