Lewo? Prawo? :? Warszawa interaktywnie :)

longtom napisał(a):Prawie królem mógłbym zostać

A Snopek masz?


Albo chociaż Wazę ...

Janusz Bajcer napisał(a):Ja w środek czyli do zaułka poetów

No to żegnamy plac



Często wśród Staromiejskich murów lub na placu można dostrzec przemykających gości weselnych, rozpoznawalnych po eleganckich strojach, nierzadko niezbyt pasujących do bruku Starówki - zwłaszcza mam na myśli eleganckie szpilki dam
Gości, albo i samych młodych przemykających pieszo lub samochodem.




Nie jest wynik tylko plenerów, jakie się tu znajdują, tylko tego, że w znajdującej się tu malarni mistrza Bacciarellego umieszczono Pałac Ślubów, często wykorzystywany do tego, czemu ma służyć

Stąd te grupki, samochody, młodzi właśnie.

Ale miało być o podziemiu.

Właśnie tutaj, w tym samym budynku, tylko z wejściem od strony Wisły znajdował się warsztat ślusarski, w którym produkowano tak zwane duperele, znaczy pułapki na myszy, spinki do włosów, zabawki, lichtarze, okucia metalowe i inne.

Raptem w trzy miesiące po otworzeniu zakładu, wiosną czterdziestego drugiego roku do właściciela, Stefana Jakubowskiego, zgłosił się "Szary", major Wojska Polskiego, proponując mu ni mniej ni więcej a ... produkowanie Stenów.

Nie samodzielnie. W kooperacji z jakimś innym zakładem, dostarczającym poprzez nieznane łączniczki lufy pistoletów.

Rzecz trwała dość długo, a że najbardziej kłopotliwym było przestrzeliwanie pistoletów, więc pan Stefan, w podziemiach Zamku, urządził sobie ... strzelnicę. Pod okiem i uchem Niemców, którzy rezydowali na Zamku i w okolicach, nie tylko produkowano elementy broni, ale montowano ją, przestrzeliwano i, wyposażone w odpowiednią metryczkę wysyłano do podziemnej armii.

Łącznie wyprodukowano tu około stu osiemdziesięciu sztuk Stenów i ponad trzy tysiące magazynków do nich. Zakład został wsypany na początku '44 roku. Wpadła nieznana łączniczka, ale zakład udało się w porę ewakuować. Jedynie co, to w czasie wywózki maszyn i narzędzi, przy przejeżdżaniu przez nieistniejąca dziś bramę spadł ciężki stół warsztatowy, co wzbudziło podejrzenia stojącego w pobliżu granatowego policjanta.



Istniejąca tablica wprowadza mz w błąd. We wspomnieniach pana Jakubowskiego to właśnie Szary i jego zastępca Pilot organizowali ewakuacje przedsiębiorstwa. Wpadła nieznana łączniczka ze Starachowic, zakład udało się ewakuować na pobliski Mariensztat, zaś Zamek i otaczający go teren otoczone zostały przez Niemców później. Przeszukania najprawdopodobniej doprowadziły do odkrycia i tajnych skrytek i tajnej strzelnicy.
Bardzo możliwe, że to dzięki długiemu oporowi tej nieznanej łączniczki, żołnierze mieli dość czasu na przeprowadzenie całej operacji.

Jeżeli już tu jesteście, to warto zapamiętać to miejsce. Zwiedzając Zamek lub wchodząc na Rynek z Arkad Kubickiego, wyjdziemy z Zamku właśnie albo drzwiami w malarni albo Bramą Senatorską, a więc trochę inaczej, niż weszliśmy do niego (kasy Zamku znajdują się w Bramie Grodzkiej, więc najprościej wówczas przejść przez zamkowy dziedziniec.



Zamek jest dostępny w niedziele za darmo - jedynie co, to trzeba pobrać z kasy bilety, uprawniające do zwiedzenia apartamentów królewskich i stałych ekspozycji. Ekspozycje czasowe są, niestety, płatne osobno. Tak samo nie zawsze - tak mnie ostatnio spotkało właśnie - jest wstęp do biblioteki.

Bacciarelli, nie poeta, lecz malarz, słynny portrecista, autor pocztu królów polskich z Pokoju Marmurowego Zamku, za to mimo, że Włoch, dał się porwać ogólnonarodowej euforii związanej z Bonapartem i przystąpił do Konfederacji Generalnej Królestwa Polskiego, tak opisanej słowami współczesnych:
Powstanie więc Polska, co mówię? Jest już Polska, a raczej nigdy ona być nie przestała.
A więc nie tylko malarz, ale również marzyciel, więc pasuje do tego zaułka

No i prawdziwy już pisarz - Edmund Jan Osmańczyk - poseł, senator, powstaniec warszawski, który w czasie powstania nadawał codzienne audycje Dzień walki o sytuacji w Warszawie, a który w tym spokojnym zaułku mieszkał kiedyś.



Mijamy przerzucony nad ulicą mostek - może ktoś wie, czemu tu powstał i jaki ma związek z innym, gdańskim tym razem, marzycielem i recytatorem? - zaraz za num jest następny, a przed nami otwiera się widok na nieduży, trójkątny placyk.



Rozejrzyjmy się, a ujrzymy stare tabliczki opisujące iż stoimy na skrzyżowaniu dwóch ulic: Dziekanie głosi jedna, Kanonie druga. Tym razem pójdziemy prosto, tylko po prawej stronie znajdziemy tabliczkę opisująca gdzie mieszkał Stanisław Staszic, "Mędrzec, darczyńca, ofiarodawca milionów dla narodu", prywatnie twórca Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Sfinansował również budowę gmachu Towarzystwa, do dziś nazywanego Pałacem Staszica oraz budowę dwóch pomników znajdujących się dziś na Trakcie Królewskim, a wykonanych przez znakomitego Duńczyka Bertela Thorvaldsena.



Placyk mały, ale i historię ma znakomitą i szereg ciekawostek i wiele słynnych postaci tu się przewinęło, więc na razie tutaj staniemy na popas. Przy okazji spotykamy kolejna młodą ... pannę.


Mz nie wygląda na zadowoloną

Może rozśmieszyłby ją spotkany dziś przeze mnie święty Mikołaj?


Nie, nie ten. Mój miał czerwoną czapkę, równie długa siwą brodę, towarzystwo Śnieżynki i Elfa, tyle, że mój dochodził dopiero do siebie po nocy rozwożenia prezentów po całym świecie i chyba wiem, jak to robi, że mu się udaje te prezenty tak szybko rozwozić, bo jeszcze leciało od niego ... paliwem rakietowym niechybnie.

W każdym razie, tak to określiła moja małżonka, dodając, że co jak co, ale doświadczenie w tym względzie posiada

weldon napisał(a):Tym razem pójdziemy prosto

weldon napisał(a):
Tym bardziej, że czujnym okiem spogląda mało lubiany przez Krakusów facet

Franz napisał(a):

weldon napisał(a):Tym razem pójdziemy prosto

Zgodnie z moją wskazówką.

No właśnie muszę chyba tytuł zmienić

Kiepura napisał(a):A czemu miałby być lubiany ?

Straszna ostatnio nagonka na tych Wazów

Ja ich oceniam, w ogóle, wiele osób z historii oceniam przez pryzmat tego, co zrobili dla Warszawy i w Warszawie, a dopiero później przez pryzmat RON.
Cóż, taka była wówczas rola królów obieralnych, że robili to, na co im pozwalano, chyba, że miałeś kasę na realizację własnych pomysłów.

A kolumnę, pomijając, że kilka osób omal jej nie kupiło, to kilka razy próbowano nam ją skasować, a to wysadzając, jak to chciał Karol Gustaw uczynić, ale odwiódł go od tego feldmarszałek Arwid Wittenberg, który obawiał się zemsty, gdyż przebywał w polskiej niewoli, a to rozstrzeliwując, jak to było w 1743, kiedy zryło ja ponad 100 pocisków karabinowych. W 1711 król August II Mocny podarował kolumnę carowi Piotrowi Wielkiemu, jednak nadal została na miejscu, ponieważ w całej Warszawie nie znalazł się chętny do rozbiórki, zresztą tak samo jak za czasu Szwedów, bo skoro nie wysadzić, to może ja przesunąć, schować? Ale tez się chętny nie znalazł

Chyba największym zagrożeniem był dla niej Marconi ze swoją trytonową fontanną

bo się w marmurową kolumnę wilgoć wdała i trzeba było wymienić na granitową.


Nawet zwalony posąg, niewiele z majestatu stracił, a Bracia Łopieńscy szybko mu uszkodzenia naprawili.
Dla mnie to szczyt kunsztu mistrza Tyma z którym się na Kanonii spotkamy.

Dla nas chyba ważniejsze jest że, mniej więcej, lekko obracana i przesuwana, stoi w tym samym miejscu kilka setek lat i to jako pierwszy tego rodzaju pomnik w Europie, a kogo nosi i jakie on ma zasługi to już sprawa drugorzędna.
To tak, jak z królem Stasiem - tez niby król marny, ale jak przyszło co do czego, to jego prochy w kieszeniach marynarki Kwiatkowski po kryjomu przywiózł i w Łazienkach na miejscu, gdzie król planował mauzoleum dla siebie i swoich rodziców wystawić - rozsypał

Kiepura napisał(a):Zawsze lubię oglądać Twoje zdjęcia. Są takie nienaturalnie piękne.

Dziękuje

Albo, jakby niektórzy powiedzieli - nienaturalne

Zdjęcia są tendencyjnie dobierane, bo nie mają pokazać tego, o czym mówię, tylko zachęcić do odwiedzin i do pospacerowania i poszukania tych śladów samemu

te kiero napisał(a):ciekawe ujęcia tej zwykłe niezwykłej Warszawki i jej mieszkańców, tudzież słoików i powsinogów

No właśnie, jakbyście kiedyś tu byli, to kto wie, czy się na cropli nie pojawicie

weldon napisał(a):

longtom napisał(a):Prawie królem mógłbym zostać

A Snopek masz?


Albo chociaż Wazę ...

weldon napisał(a):

longtom napisał(a):Prawie królem mógłbym zostać

Przy okazji spotykamy kolejna młodą ... pannę.


Mz nie wygląda na zadowoloną

weldon napisał(a):O Kanonii można dużo i długo - choćby o nietypowym układzie kamienic, podobnym do tego spotykanego zwykle w miastach, czyli szczytowym, kiedy w Warszawie panuje moda na układ kalenicowy, ale to przy okazji gawędy o warszawskich kamienicach - może na rynku? - opowiem.

Franz napisał(a):Poczytam.

To może nie wystarczyć, bo tak, jak większość przewodników opisuje to, co można zobaczyć, w Warszawie trzeba pokazać to, czego zobaczyć już nie można

Choć, jak choćby przykład Strony Barssa pokazuje, czasem można zobaczyć to, czego już nie powinniśmy nigdy zobaczyć, a jednak ...




Korzystając, że wchodzimy na Rynek, postaram się przybliżyć to, co już wcześniej napomknąłem, a więc tajemnicze Strony Barssa, Deckerta ...
Rynek jest nieduży - i to nie tylko w porównaniu z wrocławskim, czy krakowskim, o pułtuskim400-metrowym kolosie nie wspominając, ale nawet w porównaniu z pobliskim Rynkiem Nowego Miasta jest niemal o połowę od niego mniejszy. Ciężko sobie wyobrazić, że kiedyś udało się tu zmieścić jeszcze ratusz i to całkiem spory (kilkukrotnie przebudowywany. W przeciągu XVI, XVII i XVIII w. zmieniał swój charakter z gotyckiego na renesansowy i kolejno barokowy i klasycystyczny), studnię, wagę, pręgierz i kunę, jatki ale jeszcze szanowny Tylman z Gameren wzniósł wokół ratusza murowane kramy, mieszczące kilkadziesiąt sklepów, a jeszcze zostało miejsce na szubienice, na których zawiśli targowiczanie.





W 1915 roku, w czasie niemieckiej okupacji, uporządkowano numeracje kamienic przy Rynku, a potoczne, dotychczas używane nazwy, zastąpiono oficjalnymi, upamiętniającymi zasłużonych nie tylko dla Warszawy, ale dla całej Polski ludzi, a mianowicie:
- dawna strona Miejska stała się Stroną Jana Deckerta - ostatniego burmistrza starej Warszawy, organizatora spotkania przedstawicieli 141 miast królewskich, którzy w czasie obrad Sejmu Wielkiego zanieśli na Zamek memoriał, w którym domagali się utworzenia tzw. Ustawy o Miastach. Ten marsz mieszczaństwa polskiego i rodzącej się burżuazji warszawskiej nazywany jest Czarną Procesją, z uwagi na czarne stroje delegatów, zaś na Zamku, podobno, wywołał niezły popłoch - wszak w zaprzyjaźnionym kraju trwała właśnie rewolucja, gdzie szlachtę i królów na szafocie ścinano




- strona Zamkowa przypadła w udziale Ignacemu Wyssogocie-Zakrzewskiemu. Współpracownik Deckerta, który zmarł, nie doczekawszy się utworzenia Wielkiej Warszawy, zajął jego miejsce jako burmistrz Warszawy nowej, składającej się ze Starej, Nowej Warszawy oraz pozostałych 26 jurydyk.





- Hugo Kołłątaj, którego przedstawiać nie muszę, został patronem chyba najważniejszej, położonej wzdłuż dawnego traktu czersko-zakroczymskiego strony Lewej lub jak inni mówili Wójtowskiej, zaś ostatni z bohaterów, palestrant i urzędnik miejski, Franciszek Barss objął w posiadanie stronę Lewą.

I właśnie o Barssie, a właściwie jego stronie chciałem dwa słowa napisać.



Kiedy zapadła decyzja o odbudowie Starówki, nad ta właśnie Stroną zawisł miecz Damoklesa. Oficjalnie chodziło o stopień zniszczenia, jaki dotknął te stronę Rynku. O ile pozostałe miały więcej szczęścia - Strona Deckerta zachowała się w 70%, pozostałe w 50, to Strona Barssa była niemal zrównana z ziemią.

Nieoficjalnie mówiło się o niechęci Bieruta i jego mocodawców, do zamykania tej strony Rynku na Wisłę, na wschód, bo warszawiacy pokazali co potrafią zrobić pod osłoną murów

Po swojej stronie mieliśmy wówczas prof. Zachwatowicza. Jeżeli przyjrzycie się tej pierzei, to zauważycie, że nie jest ona idealnie prosta, tylko biegnie lekkim łukiem. Ile w tym zamierzonego efektu, a ile przypadku to nie wiem, dość, że Zachwatowicz zdecydował o tym, żeby robotnicy w ciągu jednej nocy, tuż przed wizytą Bieruta na placu budowy, postawili ... No właśnie. Legendy mówiły różnie. A to o całej fasadzie, a to o odbudowie parteru i piętra w tej części Rynku. Po długich poszukiwaniach udało mi się znaleźć to zdjęcie:

A więc dużo nie zrobili, w dodatku trochę krzywo , ale wystarczyło żeby Bierut podjął decyzję o kontynuowaniu odbudowy. Ba, z balkonu - dość charakterystyczny, z wycinankami z Cepelii - przemawiał w czasie manifestacji z okazji zakończenia odbudowy.



Jak i w innych miejscach można tu spędzić sporo czasu na pogaduszkach, ale o zdobieniach kamienic pewnie przy jakiejś innej wizycie wspomnę, teraz tylko chciałbym zwrócić uwagę na to, w jak specyficzny dochodzą do Rynku boczne uliczki - a jest ich aż osiem - jeśli staniecie w osi którejkolwiek z ulic (no, może poza Kamiennymi Schodkami ) to zauważycie, że Strona Rynku wypada ... w osi ulicy Ot, ciekawostka taka Podobno względami obronności spowodowana.





Teraz już można by rzec jesteśmy idealnie na prostej do naszego celu, jakim są znajdujące się przy Rynku podziemia, ale sęk w tym, że po środku znajduje się pomniczek Syrenki. Tak zwanej Heglowskiej, aczkolwiek to nie do końca jest Heglowską. A dlaczego i dlaczego ta Syrenka wpisuje się w poczet warszawskich pomników wędrujących to będzie następnym razem

weldon napisał(a):
Rynek jest nieduży - i to nie tylko w porównaniu z wrocławskim, czy krakowskim, o pułtuskim400-metrowym kolosie nie wspominając, ...

weldon napisał(a):
..., jakim są znajdujące się przy Rynku podziemia,...

weldon napisał(a):

Franz napisał(a):Poczytam.

To może nie wystarczyć, bo tak, jak większość przewodników opisuje to, co można zobaczyć, w Warszawie trzeba pokazać to, czego zobaczyć już nie można