MAKARSKA - KOMPENDIUM WIEDZY (subiektywne )
(zaktualizowane mniej więcej po pobycie w czerwcu 2009 roku)
(Sory za literówki i inne błędy ale pisałem w biegu. Nie ufajcie podanym cenom, raczej na pewno są wyższe. Za zmiany w rzeczywistości - nie bić. Nie kopiować bez mojej zgody. Wydrukować i jechać.)
Makarska to najpopularniejsza miejscowość turystyczna pomiędzy Splitem a Dubrovnikiem (do Splitu 60km, do Dubrovnika 160km). Malowniczo położona pomiędzy górami Biokovo a Adriatykiem stanowi jedną z najlepszych propozycji do wypoczynku w Dalmacji. Decydując się jednak na tą miejscowość nie należy oczekiwać spokojnych wieczorów i pustek na plaży. W sezonie Makarska tętni życiem i w dzień i w nocy. Na plażach jest dość mało miejsca na "swój kącik", ale bez obaw, każdy go znajdzie. Zmotoryzowani mogą również podjechać na mniej uczęszczane plaże, albo do okolicznych, równie malowniczych miejscowości (np: Tucepi, Podgora, Baska Voda oraz Brela gdzie znajduje się plaża którą magazyn Forbes niedawno umieścił w swoim Top 20 plaż świata. W Breli parking kosztuje 50 kun za cały dzień, nie ma parkingu "na godziny"). Nie znajdziecie w Makarskiej piasku na plaży. Są tam tylko i wyłącznie różnej wielkości kamyki, więc radzę zabrać klapki. Miłośnicy piasku mogą wybrać się do oddalonej o 39km miejscowości Duce, gdzie znajdą go pod dostatkiem.
STRONY INTERNETOWE:
https://www.cro.pl/makarska.php
http://www.makarska.com/
http://www.makarska.hr/
KAMERY ON-LINE:
http://www.makarska-croatia.com/webcam/
DUŻA MAPA MAKARSKIEJ:
http://www.makarskainfo.com/images/stor ... ka_map.jpg
JAK ZNALEŹĆ APARTAMENT
Najlepiej zarezerwować przez internet, szukając dogodnej lokalizacji, wyposażenia itd. Możliwe jest jednak znalezienie apartamentu "z ulicy". Pierwsza grupka łowców turystów oczekuje przy wjeździe do Makarskiej, po prawej stronie, w lasku. Jeśli nie będą odpowiadać nam ich propozycje, przemieszczamy się 150m dalej na stację INA (po prawej stronie). Nie ma tam widocznych "łowców", ale jeśli zaparkujecie wkrótce się pojawią. Jeśli jednak dalej będziecie zmuszeni szukać trzeba jechać pod dworzec nazwijmy to "PKS". Udajemy się tam, jadąc dalej w kierunku miasta (nie skręcamy w lewo na rozwidleniu 200m za stacją INA na Dubrovnik, lecz na prawo - do centrum). Wkrótce dojeżdżamy do ronda po którego lewej stronie jest wspomniany dworzec a po prawej stoją "nagabywacze".
GDZIE KUPOWAĆ ?
W Makarskiej są dwa duże supermarkety. Po stronie nazwijmy to - południowej jest Kerum a po północnej Super Konzum. Ten drugi jest trochę większy i lepiej zaopatrzony, ten pierwszy podobno delikatnie tańszy. Kupowanie w tych supermarketach nie ma takiego znaczenia pod względem opłacalności jak w Polsce. Wiele produktów można znaleźć taniej w małych sklepach samoobsługowych w centrum. Nie zdziwcie się jednak, jeśli zobaczycie na swoim rachunku dopisane dziwne kwoty. To kaucja za butelki plastikowe, którą potem można odzyskać na podstawie paragonu...
Większość właścicieli apartamentów prosi aby te właśnie butelki kłaść osobno w wyznaczonym miejscu a nie ze wszystkimi śmieciami.
Owoce najlepiej kupować na targu (po lewej stronie rynku głównego od strony morza). Różnica pomiędzy cenami na tym targu a cenami ze straganów przy plaży jest spora. Np. brzoskwinie przy plaży - 20 kun a na targu 12-15 kun. Na tym targu możecie także kupić oliwę z oliwek lub rakiję albo miód.
Ryby albo owoce morza kupujemy na rybarnicy przy ulicy Don Mihovila Pavlinovica. Przy czym, aby dokonać właściwego zakupu należy pojawić się tam między 6stą a 7dmą rano. Przykładowo - małże żywe w muszlach - 10kun za 1kg. (W czerwcu 2009 rybarnica nie była czynna z powodu remontu)
Bez problemu kupimy także świeże rybki, kalmary czy ośmiornice w porcie, bezpośrednio od rybaków. Najlepiej pojawić się tam w porannych godzinach (im wcześniej tym lepiej, ale ok 6.15 jest jeszcze dużo do wyboru).
W ostateczności "świeże" ryby kupić można np. w supermarkecie - Kerum.
Zdrową żywność kupicie w nowym sklepie (nazywa się bodajże DW) na przeciwko marketu Studenac przy ulicy Kralja Zvonimira
Chleb nazywa się "kruh" i najlepiej go kupić w jednej z licznych piekarni (pekara).
CO PIĆ ?
Oczywiście rakiję, travaricę. Ale nie tylko moim skromnym zdaniem najlepsza jest charakterystyczna dla środkowej Dalmacji - orahovica. Jeśli ktoś zna się na wódce, powinien spróbować tej, śmiem twierdzić, jednej z najlepszych wódek na świecie.
Dla kobiet zaś idealne wydaje się słodkie wino - Prosek.
Oba trunki powinny być kupione u sprawdzonej (najlepiej przez gospodarzy) osoby. Jeśli nie ma takiej możliwości kupujmy je od:
- chłopa przy drodze który zaprowadzi nas i pokaże piwniczkę, w której napoje wytwarza.
- na targu (po lewej stronie rynku w Makarskiej).
Średnia cena na targu w Makarskiej litra orahovicy, rakiji, travaricy albo proska to 40kn (2009r).
GDZIE JEŚĆ ?
Najlepiej na przy-apartamentowym grillu. Wyśmienite do tego celu wydają się rybki Lubin oraz Komarca (informacja sprawdzona a podana przez Kasię Głydziak Bojić). Ale jeśli to niemożliwe, to udać się do położonych wzdłuż brzegu knajp. Najbardziej popularna knajpą, jest chyba statek - Makarski Jadran zamieniający się w restaurację około 20stej przy porcie. Można tam zjeść stosunkowo tanio, ale obowiązuje tzw. self service. Poza tym panowie - kucharzo-piraci, palący papierosa i grillujący nie zachęcają...
Z innych dobrych już knajp polecam Porat przy porcie, Kalalarga, Point, Stari Mlyn przy Kalelarga (z menu dla dzieci, ale drogo), Sunschine przy Setaliste Donja Luka na przeciwko placu zabaw (Jumbo family pizza za 60kun dla 3 osób, naprawdę olbrzymia!).
Podobno bardzo dobrą knajpą serwującą tradycyjne dania Dalmacji jest "Jez" przy ul. Kralja P. Kresimira.
Jednym ze smaczniejszych i jednocześnie dość charakterystycznych dla tej części kraju wydaje się być danie zwane 'lignje na żaru'. Są to kalmary z grilla. Trzeba jednak uważać, ponieważ niektóre knajpy serwują kalmary nie oprawione. Jeśli kalmar łypie na nas oczami, znaczy to jedno - to nie ta knajpa. Kalmar powinien być pozbawiony wnętrzności, bez oczu, odbytu i kręgosłupa. Generalnie, jeśli chcemy zachować w sobie smak kuchni chorwackiej wybierajmy raczej dania nie panierowane. Najsmaczniejsza jest natura z oliwą z oliwek, czosnkiem, pietruszką. Generalnie nie przeszkadzajmy naszemu smakowi poczuć jak smakują dania chorwackie. Największym błędem jest "zatkanie" naszych kubków smakowych panierką, keczupem itd.
Lody znajdują się w wielu punktach położonych wzdłuż promenady ale podobno najsmaczniejsze są w Kavana Romana przy porcie. Kilka lat temu jakoś mnie nie przekonały, więc powtarzam co mówią inni
GDZIE SIĘ BAWIĆ ?
W Makarskiej są w zasadzie trzy najważniejsze miejsca do imprezowania. Najbardziej znane, ale z kiczowatą muzyką z dyskotek to. Grotta (w jaskini nad wodą, z przeźroczystym dancefloorem, przez który widać morze) do której docieramy obchodząc półwysep Sv. Peta z lewej strony. Bardzo dobra muzyka (choć nie zawsze) sprzedawana jest w popularnej Bubie, do której dochodzimy idąc wybrzeżem na "północ". Ostatnio dość popularny staje się klub Deep. Bardzo dobra muzyka, również w jaskini skalnej, ale wygląd bez zachwytu... Stosunkowo łatwo do niego trafić, gdyż neon świeci dość widocznie po lewej stronie portu. Np. poniedziałek - wjazd 20kun.
GDZIE Z DZIEĆMI ?
Pomiędzy plażą a centrum jest miły plac zabaw dla małych dzieci (zjeżdżalnie, huśtawki itd). Tuż obok jest dużo wesoło-miasteczkowych sprzętów takich jak karuzela, samochody na prąd, trampoliny, oraz dla starszych: byk do ujeżdżania, gry typu cymbergaj itd. Przy plaży jest kręta - rura zjeżdżalnia prosto do wody. Oczywiście są wypożyczalnie rowerków wodnych, skuterów itd.
- przez promenadę kursuje kolejka na kołach - na pewno atrakcja dla pociech.
GDZIE WYBIERAĆ PIENIĄDZE ?
Jak donosi praktyka ostatnich lat najkorzystniej jest wybierać pieniądze w bankomatach których w Makarskiej jest sporo. Np. wiadomo mi o dwóch bankomatach Zagrebacka Banku. Nowy - obok marketu Studenac na ul. Kralja Zvonimira. Oraz przy banku na ul. Kralja Tomislava.
Oczywiście są też kantory w których nie opłaca się wymieniać pieniędzy, ale jeśli kogoś przyciśnie wystarczy szukać tzw. "mjenialnicy". W każdym kantorze wymieniają złotówki.
NA JAKIE WYCIECZKI SIĘ UDAĆ ?
W samej Makarskiej znajduje się największe na świecie muzeum muszli morskich (w klasztorze Franciszkanów).
Jako punkt wypadowy Makarska położona jest znakomicie. Oto przykładowe wycieczki na jakie można się udać z miasta:
Samochodem lub autobusem:
- Split około 60 km (m. in. Pałac Dioklecjana, przymorska aleja palmowa, Salona)
- Dubrovnik 160 km (m. in. przejście po murach, muzea, najstarsza w Europie apteka, akwarium, wycieczka do ogrodu botanicznego na wyspę Lokrum itd.)
- Po drodze do Dubrovnika m.in. miejscowość Ston i najdłuższy w Europie mur, arboretum w Trsteno. Warto też zatrzymać się tuż za granicą z BiH i kupić świeżutkie ostrygi prosto z wody.
- Mostar (BiH) (m.in. meczety, słynny most)
- Wodospady Kravica (BiH) (dziksze niż Krka i Plitvicke, mniejsze, ale za to bliżej)
- Miedjugorje (BiH) (to zależy czy ktoś wierzy)
(Mostar, Wodospady Kravica i Miedziugorje najlepiej zrobić razem w ciągu jednego dnia, potrzebna zielona karta do BiH)
- Sanktuarium narodowe Matki Bożej z Lourdes (Vepric) (tuż przed Makarską od strony Splitu)
- Góra Sv Jure (mrożący krew w żyłach wjazd samochodem i jeśli pogoda dopisze to przepiękny widok na wybrzeże)
- Omiś ok 36 km (zamek piracki oraz spływ rzeką Cetiną)
- Wyspa Hvar (należy samochodem dojechać do Drvenika 28 km i promem przepłynąć do miejscowości Sucuraj znajdującej się na wyspie a ztamtąd do miasta Hvar 77 km) Info dot. promów tu: http://www.jadrolinija.hr/
- Jeziora w Imotski ok. 62 km (przepięknie położone jakby w kraterach dwa jeziora, nazwane: czerwone i niebieskie)
- Myślę, że warto podjechać kilka kilometrów w stronę Tucepi i tuż przed miejscowością skręcić w prawo, zjeżdżając w dół do zdewastowanego hotelu Jadran (niestety parking 50kn za cały dzień). Warto zobaczyć cudne palmy i roślinność rosnącą przed nim oraz chwilkę zadumać się nad jego tajemniczą historią...
Zorganizowane wycieczki stateczkiem (odpływają z portu, obiad i alkohol wliczony w cenę, cały dzień):
- Korcula (m.in. dom Marco Polo)
- Najsłynniejsza plaża Chorwacji na wyspie Brac nazwana Bol + miasto Jelsa na wypie Hvar
GDZIE SIĘ LECZYĆ ?
Do szpitala wjeżdżamy od ulicy Alkarskiej ale uwaga, postój przy szpitalu jest płatny ! 7kun za godzinę. Ambulatoryjna pomoc dorosłym odbywa się na podstawie paszportu. Oczywiście od ewentualnego pobytu w szpitalu najlepiej być ubezpieczonym, choć drobne przypadki których jest najwięcej oczywiście nie wymagają leczenia szpitalnego. Często bywa że nie mają pediatry, tak więc mimo, że jesteście ubezpieczeni mogą Wam nie przyjąć dziecka, odsyłając do prywatnego pediatry na ulicy Kralja Kresimira IV (obok hotelu). Tam oczywiście nie ma mowy o leczeniu bezpłatnym. Jeśli ubezpieczyliście się w Polsce, od kosztów leczenia to uwaga. Wizyta u tego pediatry kosztuje 150 kun. Sprawdzcie w swoim towarzystwie ubezpieczeniowym, czy wypłacą wam kwotę poniżej 100zł. Np Warta nie zwraca za koszty poniżej tej kwoty, więc jeśli Wasze dziecko zmuszone będzie do skorzystania z usług tego pediatry, Warta nie wypłaci wam zwrotu kosztów. PZU nie ma takich obostrzeń, lepiej więc ubezpieczyć się w PZU.
Dobrze zaopatrzona apteka znajduje się przy ul. Stjepana Radica.
GDZIE TANKOWAĆ PALIWO
Najlepiej na stacji INA od "północnego" wjazdu do Makarskiej. Jest druga INA, od południowego wjazdu, ale ma tylko dwa stanowiska (w sezonie kolejka) i czasami nie ma w niej benzyny eurosuper.
GDZIE SZUKAĆ SPOKOJU ?
Najlepiej udać się na półwysep Sv Peta w Makarskiej. Co prawda plaży nie ma, są kamienie i głęboko, ale bardziej dziko i spokojnie. Oprócz tego pomiędzy Makarską a Tucepi jest kilka mniejszych, malowniczych plaż.
GDZIE NA GOLASA ?
Przepiękna plaża pomiędzy Makarską a Tucepi nazywa się Nugal, ale dojście do niej jest długie (należy iść ścieżką przybrzeżną w lewą stronę startując z portu aż do końca). Pojawiają się na niej również tekstylni z uwagi na jej urok i ciekawość...
CZEGO SIĘ WYSTRZEGAĆ ?
1. Parkowania w miejscach w których nie można (są bezwzględni w usuwaniu pojazdów).
2. Zatłoczonej plaży na której łatwo złapać jakieś paskudztwo (np. zatrucie pokarmowe).
3. W sezonie należy bacznie rozglądać się np. cofając samochodem z uwagi na dużą liczbę innych użytkowników dróg (mnóstwo stłuczek).
4. Nie parkować pod drzewami. Wasz samochód może być cały w kulki żywicy albo innego czegoś spadającego z drzew.
5. Wybierać apartamenty położone blisko plaży. Makarska wolno opada z gór do plaży i czasami po dniu opalania ciężko jest wychodzić pod górę do apartamentu/pokoju
6. Na plażę nie kupować parasoli bo podłoże jest kamieniste i ciężko jest je wbić, a jeśli już nie mamy wyjścia, to kupować parasole solidne, aby wbijanie kamieniem nie spowodowało ich zniszczenia.
7. Ubierajcie buty do wody albo klapki nie tylko z uwagi na kamieniste dno, ale i na jeżowce (skutecznie wytępione przez turystów na głównej plaży)
8. Podczas podróży autostradami mieć wyliczone pieniądze, bo kolesie pobierający opłaty często okradają nieświadomych turystów.
9. Raczej wybierać Rakiję droższą niż tańszą. Ta tańsza nie jest tak mocna.
10. Podczas wycieczki do Breli na plażę mieć świadomość, że w miasteczku nie ma parkingu "godzinowego". Płacicie za cały dzień 50kun.
11. Przy kupowaniu lodów powiedzieć "velka kugla", wtedy za tą samą cenę dostaniecie gałkę - gigant.
12. Bezpłatnych hot-spotów szukajcie blisko knajp w porcie.