napisał(a) MAPA » 13.04.2008 21:31
EPILOG MAPY
Każdy z nas ma inną wrażliwość, inaczej odbiera otaczającą rzeczywistość. Chciałabym podzielić się z Wami tym, co na mnie wywarło największe wrażenie podczas naszej bałkańskiej wyprawy.
1. ŚLADY WOJNY
Dla mnie, osoby, która miała to szczęście, że urodziła się w czasach pokoju, wojna jest swoistego rodzaju abstrakcją. Znam setki wojen z literatury (jestem historykiem z wykształcenia), z filmów dokumentalnych, czy z relacji Dziadków, którzy przeżyli II wojnę światową ... Ale dopiero idąc ulicami Vukovaru, Sarajeva, dotarło do mnie, czym naprawdę jest wojna. Tam nie dało się nie myśleć o wojnie i jej okrucieństwie. W Vukovarze każdy zniszczony dom (a pozostało ich wiele), postrzelone drzewo, tworzyły nastrój patosu, taki nie do opisania. Domy te przywodziły na myśl tak obce mi odczucia lęku, śmierci, zagrożenia. Tam podświadomie widziało się krew na budynkach, ulicach. Miałam wrażenie, iż spacerujemy po jednym wielkim cmentarzu ... W głowie kłębiły się tysiące myśli, w uszach słychać było niemal krzyk i rozpacz ... Nie potrafię wyrazić, jak bardzo to mną wstrząsnęło. Nie dziwię się teraz, że mój Dziadek mówił, iż 'wojna to straszna rzecz, tego nie da się opisać' ...
2. PRZESTRZENIE
Zafascynowały mnie ogromne, puste, niemal dziewicze przestrzenie w górach Durmitoru, na trasie dojazdowej od kanionu Pivy przez Trsa do Zabljaka. Sprawiały wrażenie nietkniętych ręką człowieka ... takie to nierealne w dzisiejszych czasach ... Nie było tam całymi kilometrami żadnych domów, sklepów, nawet pastwisk. Czasem, gdzieniegdzie, jakiś szałas, będący schronieniem dla opiekuna stada owiec i nic więcej ... Pusto ... Gdy wysiadaliśmy z samochodu - cisza ... I właśnie te puste przestrzenie i ta cisza to było coś, co na długo zapamiętam ...
3. KRZYŻE PRZY DROGACH
W krajach bałkańkich panuje chyba zwyczaj stawiania krzyży, tablic pamiątkowych (w Albanii widzieliśmy nawet duże pomniki), w miejscach, gdzie w wypadkach na drodze zginęli ludzie. Mnie uświadomiło to jak dużo osób zginęło w ten sposób ...
4. TOALETY
A dokładniej, dziury w podłodze, na ten przykład w ... centrum Dubrovnika, osławionego Dubrovnika, który gości rzesze turystów ... Długo tłumaczyłam mojej córce, co to jest owa dziura w podłodze i jak należy z niej korzystać ...
5. LUDZIE NA OSIOŁKACH
XXI wiek, czas internetu, postępu techniki, rozwoju cywilizacji. I ten widok człowieka, który wraca ze sklepu z zakupami na osiołku. Ten niezwykły kontrast, to zderzenie dwóch rzeczywistości ... Bo przecież dla tego człowieka ów osiołek to czasem pewnie jedyne bogactwo, środek lokomocji ... Wszystko jest względne, dla mnie to ewenement, dla tego Albańczyka szara rzeczywistość ... Myślę, że niewiele już takich miejsc w Europie, gdzie można ujrzeć ludzi poruszających się w ten sposób ...
C.D.N.