Ciovo, Mostar, Krka, Klis - czyli Iggy'ego patent na Raj

bardzo ciekawa relacja na Ciovo jeszcze nie byłam wiec chętnie poczytam i pooglądam dalej

Fajna relacja mówisz że to RAJ oczywiście że tak, ja jak widzę ten widok to czuję się jakbym dojeżdżała do drugiego domu radość nie do opisania

Wspaniała relacja
Czytam wszystko z dużym zaciekawieniem, za trzy tygodnie właśnie wybieram się na Ciovo, a plan zwiedzania podobny do Twojego , więc każda uwaga mile widziana.
Czekam na dalsze relacje - Mostar - tam też mam zamiar zawitać, no i Dubrownik pewnie jak czasu starczy

Super relacja!
Czytam, podziwiam i nie mogę już doczekać się wyjazdu na Ciovo. A ten dopiero we wrześniu.

Ta wycieczka, w zasadzie, miała mieć miejsce rok temu, ale z różnych przyczyn nie doszła do skutku, toteż w tym roku sprawa została postawiona jasno: nie wyjeżdżamy z Chorwacji do momentu jej zrealizowania. Celem jest Miasto Strażników Mostu (mostari), czyli stolica Hercegowiny - Mostar.
Z pełną świadomością i całkowitą premedytacją przygotowania logistyczne do wyprawy w kraj nieznany ograniczyliśmy do 3 punktów jedynie:
1. sprawdzenie, czy w AutoMapie jest linia łącząca granice Chorwacji z Mostarem - checked;
2. sprawdzenie, czy w AutoMapie jest choćby szczątkowy plan miasta z oznaczonym przynajmniej jednym parkingiem - checked;
3. zapoznanie się z relacją (sprzed 2 chyba lat) z niniejszego forum z wyprawy do Mostaru i utwierdzenie się w przekonaniu, że pomysł nie jest pozbawiony sensu - done.
Zatem, gdy ponownie minął nam wstręt do trogirskiego korka pakujemy się w autka i jedziemy tradycyjnym już objazdem przez Mastrinkę. Mijamy Trogir (tym razem 30 minut) ignorujemy szaleństwa termometru w samochodzie (35 st.C o 9:00) i z duszą na ramieniu mijamy stację INA zaraz za Trogirem mimo ostrzegawczego położenia wskazówki paliwa w obu autkach. Mamy bowiem PLAN! Otóż w Bośni - wg naszych informacji - cena benzyny jest na poziomie, jaki pamiętają jedynie najstarsi Polacy, czyli około 5 zł / litr - tam też planujemy napoić rumaki pod korek
Plany mają to do siebie, że robione na kolanie z reguły biorą w łeb i tak stało się i w tym przypadku.
"Limunove vozilo"

pomimo optymistycznych w momencie startu wskazań komputera pokładowego po kilku podjazdach pod górę zrezygnowało z optymistycznych wskazań i jasno sugeruje, że utkniemy w szczerym polu z pustym bakiem "limunovego vozila", stąd wizyta na jakiejś egzotycznej stacji benzynowej celem dopojenia limunovego rumaka.
Wjeżdżamy więc w Bośnię i Hercegowinę po sprawdzeniu w systemie informatycznym na granicy, czy nie jesteśmy przypadkiem członkami Al Kaidy, Hamasu, Tupamaros, Świetlistego Szlaku, Czerwonych Khmerów, PZPN, ZUS, Camorry, Cosa Nostra i innych organizacji terrorystycznych...
Bośnia jawiła się nam do tej pory mniej więcej tak, jak Polska jawiła się telewizji BBC i Solowi Campbelowi przed Euro 2012. Toteż nie bez ulgi stwierdzamy fakt, iż jest to kraj cywilizacyjnie identyczny z Polską, a nawet - co się okaże potem - w niektórych obszarach ją przewyższający. Jedziemy drogą o jakości, której do niedawna ciężko było w Polsce znaleźć. Jedynie widoczki z naszych dróg w Tatrach, czy Bieszczadach śmiało mogą konkurować z widoczkami bośniackimi na najwyższym światowym poziomie:





Niepokój jedynie budzi fakt, że niejaki Krzysztof Hołowczyc zamknięty w nawigacji krzyczy w panice, że jedziemy... szczerym polem, choć pod kołami czuć asfalt najwyższej jakości (nieroztapialny), a drogowskazy co chwilę jasno i wyraźnie informują, że posuwamy się w kierunku Medjugorie i Mostaru. Na szczęście jest to stan przejściowy i po kilkunastu kilometrach AutoMapa odnajduje drogę. Pretensji do firmy Aqurat żadnych nie mam, gdyż mimo wszystko jest to najlepsza chyba (po iGO) nawigacja działająca w Bośni, a Google Maps wręcz nie przyjmuje do wiadomości jakiegokolwiek istnienia żadnego państwa w tym regionie świata. Toteż zjeżdżamy malowniczą drogą w dół do Mostaru mijając po drodze piękne, czyste i ślicznie odbudowane miasteczka bośniacke. Tak śliczne, że obu dyżurnym fotografom zabrakło refleksu i zdjęć ślicznych miasteczek nie ma
Wjeżdżamy więc do Mostaru. O dziwo AutoMapa nie gubi się wcale i doprowadza nas na upatrzony parking. Warto dodać, że nie opłaca się parkować w Mostarze "byle gdzie", gdyż - jak nas poinformował parkingowy - mandat kosztuje 100 euro i jest egzekwowany z całą stanowczością nawet po wyjeździe z Bośni. Nie interesuje mnie, jak oni to robią - wolałem nie testować, tym bardziej, że całodzienne parkowanie bez ograniczeń kosztuje śmieszne 40 kun, lub 10 kun / godzinę (już mniej śmieszne). W dodatku rzeczony parkingowy wykazał się znajomością polskiego, bo usłyszawszy nasze wewnętrzne dylematy, na jak długo zostawić samochód z uśmiechem powiedział: "Ja rozumiem! 3 godziny." Zostawiamy więc samochody z opcją "bez ograniczeń" i idziemy w miasto. Już przy samym parkingu widać pozostałości trudnej, najnowszej historii Bałkanów:

Ponoć są to ślady pozostawione "ku pamięci" i nie śpieszno im z ich usunięciem. Obok zlokalizowana jest winiarnia - niestety komercyjna, więc na testowanie nie ma co liczyć, a Bośnia znana jest ze swych doskonałych win. Ceny nie są przesadnie wygórowane, ale mimo to wstrzymujemy się z zakupem testowej butelki licząc, że trafimy na coś lepszego z możliwością porozmawiania z właścicielem
Idziemy więc dalej i już w zasadzie bez zdziwienia stwierdzamy, że poza rdzennymi mieszkańcami oraz turystami z Japonii najwięcej jest tu... Polaków. Toteż wkraczając na bazar na starym mieście nikogo nie powinna zaskoczyć poniższa reklama kramiku z szalikami:

Uśmialiśmy się do łez budząc sympatię włascicielki tego biznesu i nawet jedna z członkiń wycieczki kupiła u niej ten szalik - tylko dla samej celnej reklamy. Tak twierdziła Generalnie wszędzie daje się zauważyć sympatię Bośniaków do Polski i Polaków. Moja córka zapragnęła nabyć - nie ukrywam - kiczowate tureckie kapcie (takie z wywiniętymi nostami i pomponami na nich) i gdy sprzedawca usłyszał, że jesteśmy z Polski cena automatycznie spadła o 2 euro bez żadnych negocjacji. W ogóle wszystko w Bośni wydaje się tańsze, niż Polsce, nie mówiąc już o Chorwacji. No... Może nie wszystko, ale jednak 90% napotkanych dóbr materialnych było znacznie tańsze, niż u nas. Wspomniane kapcie kosztowały... 12 złotych zaledwie. Przepyszna kawa (khava) i czaj w licznie rorzuconych po starym mieście kawiarenkach - 1 euro.
No ale biznes biznesem, kawiarnie kawiarniami, a my tu jesteśmy, by coś zobaczyć! Zatem mijamy "arcydzieła sztuki militarnej":

i klimatyczną graciarnię (pewnie w większości Made in China):



kierując się w stronę słynnego Starego Mostu. Nie było to łatwe - przyznaję - gdyż przejście 1 kilometra zajęło nam prawie 1,5 godziny, bo a to lody (5 kun / gałka), a to burek (8 kun za ćwierć całości wielkości koła od Poloneza), a to kawa, a to coś tam jeszcze... O upale nie wspomnę, bo 40 st.C w Mostarze to pierwsze oznaki zbliżającej się jesieni Dochodzimy więc do Starego Mostu, na którym kłębi się tłum turystów głównie, jak wspomniałem, z Japonii i z Polski. Aby strzelić sobie pamiątkową fotę trzeba było stanąć w kolejce do "plenerowego miejsca"

Oczywiście łatwiej było znaleźć miejsce do fotki samego mostu, bo nie trzeba wtedy miejsca dla obiektu fotografowanego na tle mostu

Co do samego mostu...
Pewnie większość z Czytelników relacji wie, że został on kompletnie zniszczony pod ostrzałem chorwackich czołgów dnia 9-11-1993 roku (znamienna to data, bo w tym dniu urodziła się jedna z uczestniczek wycieczki).

Pomimo takich "pomników", jak wyżej u wejścia na Most nie zauważyłem, by oba te narody darzyły się jakąś wielką antypatią. Przynajmniej, gdy inni patrzą
Most został odbudowany w 2004 roku i do odbudowy użyto tego samego kamienia z tej samej kopalni, z którego zbudowany był oryginał. Od tego czasu jest wpisany na listę UNESCO. Wkroczyliśmy więc na rzeczony most



z którego rozciąga się bajeczna panorama na stare miasto w tureckim stylu


oraz na liczne meczety


Mostar jest wyraźnie pod wpływem kultury muzułmańskiej i tureckiej przez co przypomina trochę arabskie miasta. Prócz tych atrakcji widocznych z mostu trafiła nam się gratka, czyli wyczyn członka Klubu Skoczków. Są to faceci skaczący za pieniądze zebrane od turystów z mostu do leżącej chyba ze 30 metrów niżej szmaragdowej Neretwy (to ten nagi gość górujący nad tłumem sponsorów ):






Idąc dalej zagłębialiśmy się w stylowe stare miasto. Oczywiście kolejne stragany i dalszy ciąg bazaru Kujundżiluk:













Spacerując po Mostarze trafiliśmy na klimatyczną kawiarnię ulokowaną w skalnej grocie centralnie w środku Mostaru!




A także stylowe budownictwo królujące w tej części miasta:


Oczywiście kolejnym punktem programu był słynny meczet Koskin-Mehmed Pasy:




a tu studnia na dziedzińcu meczetu:


Z dziedzińca jest fantastyczna panorama na Stari Most w dodatku wolna od "żółtych łapek z aparatami" które bez pardonu wciskają się wszędzie włażąc człekowi na odciski lub pchając się w kadr:


Rzeczona panorama



ma dodatkowy walor: punkt widokowy jest w gęstym cieniu, w dodatku działał tam system podlewania wytwarzający przyjemny i chłodny deszcz. Śmiem twierdzić, że cieszył się on co najmniej równym uznaniem, co widok Starego Mostu

Łaziliśmy po mieście - jak się okazało - ponad 4 godziny. Oczywiście łącznie, bo był czas również i na drobną konsumpcję lokalnych przysmaków (w takim upale organizm domaga się głównie wody ) i odpoczynek w kawiarenkach z wiatrakami redukującymi nieco skutki potwornego upału.


potwornego, bo wśród murów zabudowań nie ma co liczyć na najlżejszy nawet powiew wiatru - wszystko gotuje się w sosie własnym.

Wracając już do autek smażących się na parkingu nabyliśmy rzecz jasna parę drobiazgów. Ja i żona maniakalnie kolekcjonujemy wszelkie "wyroby rękodzielnicze" - najlepiej takie, które są wykonywane na oczach kibiców: ja zbieram małe obrazeczki ręcznie rysowane (w Mostarze bajecznie tanie bo po 1 euro / sztukę) - żona zaś woli rzeczy trójwymiarowe, ale takie, które da się wsadzić w ramkę i powiesić na ścianie. Mamy więc w domu 2 "ściany pamięci" - moją i żony W Mostarze nabyłem grafikę - coś w stylu widocznym poniżej tyle, że mniejszą:

zaś żona maskę wykonywaną ręcznie z białego akrylu wg pomysłów artystki-rzeźbiarki. Można się nawet było przyjrzeć procesowi produkcji
Dodatkowo kupiliśmy jeszcze butelkę znakomitego wina - niestety także w komercyjnej winiarni i niestety za cenę 2 razy wyższą, niż w Polsce. Ale tak nam zachwalano ten gatunek, że nie mieliśmy siły odmówić sobie. Wszak wakacje są raz w roku i nie ma takiej opcji, by się nie udały. Prawda?

Po wyjeździe z Mostaru około 17 skierowaliśmy się do odległych o niecałe 40 km Wodospadów Kravice...

[cdn]
Ta część relacji zrobiła się cokolwiek długa, więc podzielę ją na 2 kawałki (drugi jeszcze dziś)

Zatem zapowiadana druga część "bośniackej relacji" - Kravice:

Wyjeżdżając z Mostaru napotkaliśmy na pewien drobny problem: zatrudniony przez nas Krzysztof Hołowczyc z uporem maniaka prowadził nas pod prąd w drogę jednokierunkową. Zrobiwszy więc jedno kółeczko ulicami Mostaru zignorowaliśmy całkowicie "Hołka" i po prostu pojechaliśmy na azymut w nadziei, że AutoMapa wcześniej, czy póżniej się połapie. I faktycznie, gdy minęlismy felerny fragment miasta AM złapała poprawną drogę i skierowała nas na otaczające Mostar wzgórza.
Tam uzupełnilismy dossier fotograficzne o panoramę Mostaru z otaczających gór, pominiętą po wrażeniem chwili w momencie wjazdu:

Droga okazała się na początku nad wyraz krętą:

acz malowniczą, jakością i szerokością przypominającą nasze polskie drogi, więc bez specjalnych emocji
Minęliśmy więc, mniej więcej w połowie, zjazd do Medjugorie (ostatecznie trzeba coś zostawić na rok przyszły) i pognaliśmy w kierunku miasta Ljubuśki (via Citluk). W Ljubuśkach dajemy, za radą Hołka, "ostro w lewo" i jedziemy na Studenci. Ciut wcześniej skręcamy - również za radą Hołka - "lekko w prawo", bo Bośniacy nie chwalą się przesadnie posiadaniem na swym terytorium Wodospadów Kravice. Jedyna tablica mówiąca o nich jest niedaleko tego ostatniego skrętu, w dodatku w kolorze maskującym, który idealnie potrafi zlać się z otoczeniem
Dojeżdżamy do Kravic około 18:00 i parkujemy na ładnym i dużym parkingu (w towarzystwie, a jakże, 3 innych aut z polskimi numerami) nie przejmując się tym, że Hołek ma ochotę na dalszą podróż twierdząc, że do końca drogi zostało 3 km i nie zwracając uwagi na fakt, iż dalsza część tejże drogi zagrodzona jest znakiem oznaczającym w każdym kraju świata "zakaz wjazdu wszelkich pojazdów". Oczywiście nie ma sensu pchać się tą 3-kilometrową drogą na piechotę, gdy parę metrów dalej jest turystyczna ścieżka, świetnie utrzymana i wykonana, a która skraca tę drogę do niecałego kilometra. Toteż za, dosłownie, 10 minut ukazuje się nam taki oto widok:



Znaczy się WODOSPADY KRAVICE!

Dla tych, których przeraża 10-minutowy spacer (pamiętać trzeba, że upał nadal jest iście piekielny pomimo godziny 18:00) dodam, że do Wodospadów Kravice idzie się w dół, a więc pląsamy niczym rącze kozice uzbrojeni w pełne wyposażenie do baraszkowania w wodzie, czyli: stroje kąpielowe i ręczniki. Im dalej w dół, tym widoki piękniejsze:










i tym niższa temperatura!!!! Nad wodą było już co najmniej 10 stopni chłodniej, co jest niebagatelne w kontekście ponad 40 stopni w Mostarze.
Wkraczamy więc na tradycyjną drewnianą kładkę:


i taksujemy okolicę pomni tego, co spotkało nas w Parku Krka.
Oględnie mówiąc: Krka to miejski basen dla plebsu, a Kravice - rzymskie łaźnie dla półbogów. Ludzi, jak na lekarstwo, w wodzie jedynie 2 dzieci. Obok knajpka z piwem i innymi chłodzącymi wnętrze frykasami. Miejsca od groma i jeszcze trochę tak, że można by rozegrać Wszechstronny Konkurs Konia Wierzchowego (WKKW). Woda krystalicznie czysta i chłodna. W dodatku wszystko to... za darmo. Bośniacy nadal nie wpadli na pomysł, że można to sprzedać, albo właśnie wpadli, że lepiej nie sprzedawać, bo będą mieli u siebie to, co mają Chorwaci w Krka.
Szybko więc odnajdujemy zaciszne elementy przyrody gdzie zmieniamy garderobę lądową na wodną i walimy w kierunku największego wodospadu celem ochłodzenia rozgrzanego Mostarem ciała:


Tak, to nie jest bajka - to się dzieje naprawdę i w dodatku wszędzie jest cicho, czysto, nie ma błota, a woda, jak była lazurowa na górze, tak jest lazurowa na dole!! I wodospad nie jest tylko do oglądania, ale naprawdę można wleźć pod jego strumienie i się ochłodzić (czego, prawdę mówiąc straszliwie potrzebowaliśmy )














Naturalnie w międzyczasie zachwycaliśmy widokiem tego raju w raju, bo widoki są naprawdę zapierające dech w piersiach:












Siedzielibyśmy tam pewnie jeszcze ze 2 godziny, gdyby nie fakt, że zrobiła się godzina prawie 19:30, a przed nami 170 km drogi do domu.
Zatem ostatni rzut oka na ten cud natury:

i drogą na Grude (Bośnia) i Imotski (Chorwacja) pognaliśmy całkowicie odświeżeni w kierunku Trogiru. Po drodze - jako było w planie dolaliśmy rumakom paliwa pod korek - faktycznie w cenie 5,05 zł / litr, uzupełnilismy zapasy wody na pokładzie w międzyczasie ucinając pogawędkę na stacji benzynowej z obsługą - niezwykle chętną do takowej pogawędki i niezwykle sympatyczną oraz pomocną przy ustalaniu optymalnej trasy powrotu Chciałbym widzieć w Polsce (np. w Zwardoniu) taką obsługę, z taką znajomością angielskiego i tak pomocną...

Użytkownikom nawigacji radzę jednak, by nie słuchać Hołka tak literalnie szczególnie, gdy mówi np. "3 km prosto". Droga składa się bowiem wyłącznie z zakrętów i do dziś nie mogę sobie przypomnieć odcinka prostego dłuższego niż 100 metrów

Na granicy, o dziwo korek. Staliśmy jakieś 30 minut. Bośniacy z niewiadomych przyczyn trzepali "vozila", jakby szukali Koh-I-Noor'a, ale - co dziwne - jedynie turystom z Europy Zachodniej. Przed nami dokładnie sprawdzali Francuzów i Niemców, nam jedynie sprawdzili w systemie informatycznym, czy nie wysadziliśmy czegoś w powietrze na terenie Bośni, i czy nikt nie rości sobie pretensji do naszych własnych "vozidel" - potem machnęli ręką z uśmiechem i puścili stawiając uprzednio "pamiątkowy" stempelek w paszportach. Chorwatom nawet ręką nie chciało się machnąć - poprzestali na znaczącym spojrzeniu

No cóż, plan pobytu została praktycznie wyczerpany, do wyjazdu zostało ledwie parę dni, więc ciąg dalszy, który nieuchronnie nastąpi będzie już częścią zamykającą relację...

[cdn]

Andrzej_Krak napisał(a):Mostar - tam też mam zamiar zawitać, no i Dubrownik pewnie jak czasu starczy

U mnie zarówno Mostar (ponownie) jak i Dubrovnik, w którym jeszcze nie miałem okazji być, gdyż Chorwację zaliczam "od północy" zostawiam na przyszły rok

Mostar, a przy okazji wspaniałe Kravice i pewnie też Medjugorie (sława wątpliwa, ale jednak sława) trzeba będzie pewnie rozłożyć na 2 dni, bo skład personalny wycieczki jednogłośnie orzekł, iż jest to miasto (Mostar) zachwycające, urokliwe i zdecydowanie za mało czasu poświęciliśmy mu w tym roku. Ciężko się z tym nie zgodzić, tym bardziej, że Bośniacy są przemili co dodatkowo sprawia, że wspomnienia stamtąd nakazują szybki powrót tamże

W dodatku smakołyki serwowane w takich knajpkach, jak ta:




(Pod spodem płynie woda mająca za zadanie ochłodzić konsumentów)

są niezwykle delikatne i wysublimowane

Madzik68 napisał(a): ja jak widzę ten widok to czuję się jakbym dojeżdżała do drugiego domu

To podobnie, jak i my - czujemy się, jak w domu. Tym bardziej, że to już kolejny raz w tym samym miejscu

Ehhh - im więcej czytam Twoją relację, tym bardziej nie mogę się już doczekać wyjazdu.
Muszę wszystko na spokojnie poukładać, poznaczyć trasy w AM i jazda
- à propos - jaką masz wersję AutoMapy - czy najnowszą 6.10e czy może starszą i stąd te "nieporozumienia" z Hołkiem

Andrzej_Krak napisał(a):à propos - jaką masz wersję AutoMapy - czy najnowszą 6.10e

Najnowszej nie mam, ale przesadnie starej również
Jest to wersja wcześniejsza: 6.10d

W innych krajach działa doskonale. W zasadzie w Bośni również za wyjątkiem krótkiego odcinka "w polu" i tej jednokierunkowej drogi w Mostarze. No ale Bośnia od zawsze była traktowana - nie wiedzieć czemu - "per noga" przez producentów elektronicznych map, więc te dziwolągi, które Hołek wyczyniał, to raczej wina firmy TeleAtlas, a nie Aqurat

No cóż skonfrontuje moją navi już w realu i zobaczymy co wyjdzie
Jak coś to mam jeszcze iGo, ale zawsze można jak napisałeś - na azymut
Nie ważne kto lub co będzie prowadzić, ważne żeby jechać, jechać..........już

Właśnie wpisałem w swój tegoroczny plan urlopu w Cro, wodospady w Bośni. Super

Iggy czy możesz dać namiary na ten parking w Mostarze?

edytas napisał(a):Iggy czy możesz dać namiary na ten parking w Mostarze?

Adres: Mostar, Huseina Repca
Współrzędne z AutoMapy:
N 43:20:18,095; E 17:48:39,992

W zasadzie w tej okolicy są 3 parkingi i współrzędne są wycelowane mniej więcej w środek. My mieliśmy okazję testować 2 z nich: 1 na ulicy - strasznie zatłoczony, drugi po lewej stronie 10 metrów dalej na terenie odgrodzonym - znacznie lepszy. Ceny na obu były takie same, a dodatkowo na tym drugim była dostępna czyściutka i sympatyczna... toaleta dla klientów. Za darmo, rzecz jasna

W ogóle to trasa przejazdu przez Bośnię wyglądała tak:


To ta niebieska linia. U dołu mapki są Kravice. Z nich wróciliśmy do Ljubusiek ze względu na tankowanie, ale można było też jechać dalej przez Capljinę (Bośnia) i Kulę Norinską (Chorwacja). No a poza tym chcieliśmy jednak zobaczyć większy kawałek tej Bośni, stąd powrót przez Imotski

Miken77 napisał(a):Właśnie wpisałem w swój tegoroczny plan urlopu w Cro, wodospady w Bośni. Super

Ja to chyba ten punkt programu wplotę na stałe w każdy urlop w Chorwacji
A za rok na 100%. Tym razem spróbuję wrócić na autostradę w okolicach Vrgoraca, no i może gdzieś zanocować w Bośni tak, by spędzić tam 2 dni: 1 dzień Mostar, a drugi - Medjugorie i Kravice. Chyba, że w międzyczasie zdecyduję się odwiedzić Blagaj i Počitelj. To takie klimatyczna miasteczka parę kilometrów od Mostaru często polecane na kilkugodzinny wypad...