napisał(a) Japona » 01.12.2006 12:31
ZWYCZAJE NOCY WIGILIJNEJ
Chorwacka Wigilia i stare zwyczaje adwentowe to: przyjmowanie trzech większych pni, rozkładanie słomy, wykonywanie żłóbka i palenie świec.
Trzy wielkie pnie, które przynosi się na Wigilię do domu i stawia na palenisku, są symbolem Świętej Trójcy, a od ich ognia zapalane są wszystkie świece w domu. Tlącym się pniom zwykle przynosiło się trochę jedzenia ze stołu wigilijnego oraz wina, które się przy tym piło. Wierzono, że ogień wielkich pni przyniesie dobro dla całego domu i wszystkich domowników.
Słoma jako znak Bożego Narodzenia utrzymała się znacznie dłużej niz tradycja pni. Moment wnoszenia słomy do domu, co zwykle czynili najważniejsi członkowie rodziny, oznaczał oficjalny początek obchodów świąt Bożego Narodzenia. Słomę rozkładało się na podłodze pod stołem, a mniejszą jej część kładziono na stół i przykrywano obrusem. Kłosy wiązało się w snopy lub plotło się z nich wieńce. Po kolacji, wszyscy domownicy przenosili się od stołu do słomy, gdzie siedzieli i rozmawiali do czasu pójścia do kościoła. W niektórych częściach kraju w noc wigilijną nie spało się w łóżku, lecz na przyniesionej słomie. Słoma rozsypana po podłodze byłą symbolem narodzin Jezusa w stajence, a symbolika snopów i wieńcy związana była z płodnością.
Do 1850 roku w Chorwacji nie było zwyczaju ubierania choinki, choć taka praktyka w prowincjach niemieckich istniała już od XVI wieku. Ciekawostką jest, że pierwsze bożonarodzeniowe drzewka były liściaste. Dopiero wraz z rozwijającym się zalesianiem do użytku weszły drzewka iglaste. Drzewo ozdabiało się kiedyś jabłkami, pomarańczami, śliwkami i gruszkami, pozłacanymi orzechami włoskimi i laskowymi oraz słodyczami z cukru i papieru lub szklanymi figurkami, jeśli ktoś je posiadał. Ponadto zakładano łańcuchy z kolorowego papieru, złote i srebrne łańcuchy oraz lampiony i świece, które zapalało się w najbardziej doniosłych momentach. Choć zwyczaj ubierania drzewka pojawia się u Chorwatów relatywnie późno, przyozdabianie domostw na zielono jest zakorznionym od dawna zwyczajem i powinnością pełnioną zwykle przez dzieci. W krajach nadmorskich zwyczajem było, by dzieci przystrajały dom gałązkami szałwii, bluszczu lub sosny, a symbolika ozdabiania domu na zielono oznaczała siłę życia, przeciwną zimowemu zamarciu przyrody.
Żłóbek, ręcznie zrobiony lub kupny -kartonowy, który stawia się pod drzewkiem bożonarodzeniowym jest bezpośrednim przypomnieniem wydarzenia, które się świętuje - noc Narodzin Jezusa. Niegdyś żłóbki wykonywane z gipsu, gliny i drewna znajdowały się tylko w kościołach i sprawą honoru było wykonanie jak największego i najbliższego oryginałowi żłóbka. Według niektórych zapisów pierwszy żłóbek, naturalnej wielkości zrobił Święty Franciszek jeszcze w 1223 roku. W domach żłóbki stawia się dopiero od XIX wieku.
Wśród ozdób bożonarodzeniowych trzeba również wspomnieć świece, które mają dwojaką symbolikę: są znakiem budzenia się przyrody i znakiem światła, które przyniosły światu narodziny Jezusa.
.png "Cromaniak")
.png "Moderator globalny")
.png "Koneser")
