napisał(a) longtom » 18.05.2012 18:13
15. Fort Zoo
Korzystając z okazji, że Piotrek ugrzązł na pograniczu polsko-niemieckim, a z drugiej strony zainspirowani jego eksploracyjnymi wyprawami do Modlina, postanowiliśmy wybrać się do poznańskiego zoo.
I to bynajmniej nie po to, aby przypomnieć sobie jak wygląda świnia wisajska albo świnia zwisłobrzucha.
Postanowiliśmy zwiedzić fort nr III.
Jeden z 18 fortów artyleryjskich dawnej
Festung Posen.
Twierdza Poznań (niem. Festung Posen) zbiór fortyfikacji zbudowanych na terenie miasta Poznań w XIX i na początku XX w., jeden z największych tego typu systemów w Europie. W skład twierdzy wchodziły dwa rejony: twierdza poligonalna (rozciągająca się wzdłuż ścisłego centrum miasta) oraz twierdza fortowa; 18 fortów + szereg obiektów wspomagających umieszczonych w pierścieniu o średnicy 9,5 km oraz obwodzie 30 km. Fortyfikacje twierdzy poligonalnej zostały rozebrane w XIX w., natomiast twierdza fortowa jest w większości zachowana.
wikipedia
Pomysł utworzenia z Poznania twierdzy poligonalnej pojawił się pojawił się w pruskim ministerstwie Wojny (!) około 1815 roku, a pierwsze prace budowlane rozpoczęto w 1827 roku. Prace rozpoczęto na północy i zachodzie miasta, a pierwszy etap budowy zakończono po 10 latach. Całość prac zakończono w 1864 roku kwalifikując ją jako twierdzę I klasy.
Oblężenie Sewastopola w 1855 roku podczas wojny krymskiej oraz Dybbol podczas wojny duńskiej w 1864 roku ukazało, że koncepcja twierdzy poligonalnej jest przeżytkiem. Podczas oblężenia Sewastopola okazało się, że zmasowany ogień artylerii jest w stanie łatwo przełamać obronę liniowych umocnień, zaś do ostrzału Dybbolu użyto gwintowanych dział i wydłużonych pocisków które zastąpiły gładkolufowe armaty strzelające kulami. Nowa broń wykazała się znaczną donośnością i celnością. Również rozwój kolei wymusił zmiany koncepcji twierdz. Linie kolejowe przecinając fortyfikacje poligonalne znacząco je osłabiały.
Analiza tych elementów sprawiła, że Komitet Inżynieryjny Głównego Inspektoratu Twierdz w latach 60. XIX wieku rozważał możliwości modernizacji istniejących twierdz. Ostatecznie wypracowano ogólny model, który zakładał dodanie do istniejących fortyfikacji pierścienia fortów artyleryjskich rozstawionych co 2-6 km i odległych o 6 km od dotychczasowych twierdz poligonalnych, które miały być poddane modernizacji.
wikipedia
Zachowany na terenie zoo fort III zbudowany został w latach 1877-1881.
Jest jednym z 18 fortów artyleryjskich wchodzących w skład twierdzy Poznań. Otoczony jest suchą fosą o długości prawie kilometra, głębokości 5,5 m i szerokości 9 m. Dostępu do niej strzeże 5 kaponier: dwie barkowe, czołowa, i dwie bojowe izby wewnątrz koszar. Jako darmowa siła robocza wykorzystywani byli francuscy jeńcy wojenni.
Forty główne rozmieszczono w pierścieniu o średnicy 9,5 km w regularnych odstępach 3-4 km tworzące linię obrony o długości około 30 km odległej od twierdzy poligonalnej o 2,0-4,5 km. Luki w pierścieniu wywołane dolinami Bogdanki i Warty uzupełniono fortami pośrednimi (Forty IVa i IXa w dolinie Warty i VIa między Bogdanką a Wierzbakiem). W celu wzmocnienia Fortu III, który był najbardziej wysuniętym na wschód elementem twierdzy, położonym w sporej odległości od pozostałych fortów, zaprojektowane trzy stałe ziemne baterie artyleryjskie. Wszystkie forty miała połączyć sieć dróg fortecznych
wikipedia
Fort nr III położony jest blisko bramy głównej zoo. Przez wiele lat wykorzystywany był jako pomieszczenia gospodarcze zoo. W jego ukrytych pod ziemią pomieszczeniach doskonale przechowywały się warzywa wykorzystywane jako karma dla zwierząt. Właśnie jako taki podziemny "zieleniak" zapamiętałem to miejsce po mojej pierwszej tam wycieczce. Obecny, umożliwiający zwiedzanie, stan zawdzięczamy grupce, pracujących społecznie
pasjonatów.
Zapraszam więc was na zwiedzanie. Zachowujcie się spokojnie, i proszę nie drażnić przewodnika głupimi pytaniami, albowiem
cdn
.png "Weteran")
.png "Cromaniak")
"na lwy by! 
".png "Legenda")
.png "Koneser")
