Zdradziecki rekonesans

[Tymona]

Tymona a Ty co śpisz

no właśnie coś mi się tak oczy przymykają
ale jutro nastąpi pobudka

[Użytkownik usunięty]

... no właśnie coś mi się tak oczy przymykają ....

Sweet dreams

[Tymona]

Łosz end goł - czyli dwa w jednym


A co wydarzy się dzisiaj? Ano chyba czas najwyższy zaprzyjaźnić się z miejscami, które są obowiązkowym punktem programu dla większości stambulskich wycieczek My też nie wyobrażaliśmy sobie spędzenia czasu w tym mieście bez wizyty w Hagia Sofia (Ayasofya) i w Błękitnym Meczecie (Sultanahmet Camii). Jak już wiecie jedną, nieudaną próbę mieliśmy za sobą więc gdy tylko nastał nowy dzień, który nie był poniedziałkiem zwarci i gotowi po śniadanku, na którym nasz sąsiad Włoch już bardzo uważał, co robi z kawą pomaszerowaliśmy w kierunku tych dwóch sąsiadujących ze sobą gigantów historyczno -religijno -archotektoniczno -turystycznych

Postanowiliśmy, że rozpoczynamy od Hagia Sophii, która bywa nazywana też Kościołem: Świętej Mądrości lub Bożej Mądrości lub Świętej Zofii lub też po prostu Wielkim Kościołem. Historia tego miejsca jest dość bogata, gdyż drewniane początki świątyni datuje się na IV w n.e., kiedy to Stambuł był Konstantynopolem i wchodził w skład Cesarstwa Bizantyjskiego. Ponieważ z drewnianymi ścianami kościoła różnie bywało cesarz Justynian Wielki w 532 roku (podobno po inspirujących rozmowach z aniołami ) zlecił budowę murowanej świątyni, która zakończyła się 5 lat później (hm, trzeba przyznać, że mieli niezłe tempo ) I od roku 537 do 1453, kiedy to Konstantynopol został skutecznie podbity przez Turków, Hagia Sofia była kościołem chrześcijańskim. Po 1453 nowe władze zamieniły chrześcijański charakter budowli na taki, który oddaje pokłon Bogu muzułmańskiemu. Dodając cztery minarety, mihrab i minbar (mimbar), zamalowując chrześcijańskie symbole, przebudowali kościół w meczet. I tak sytuacja trwała do 1934r., kiedy Turcja stała się krajem laickim, i znów do głosu doszły nowe władze które po jakimś czasie z Hagia Sophii zrobiły muzeum i rozpoczęły prace restauratorskie, odsłaniające dawny charakter budowli Tak więc, wybierając się do tego muzeum, nie trzeba martwić się o odpowiedni i zakrywający co trzeba strój.

Spacerek od hotelu do owego muzeum, nawet przy krótkich nóżkach naszych dzieci, zajął tylko 5 minut, po czym oczom naszym ukazała się koleeeeeejka do kas biletowych :

prosto i w prawo do kas biletowych



I już byliśmy blisko myśli dezerterskich że może popołudniu, że może innego dnia, że może kiedyś wcześniej przyjdziemy... Pomysły były różnorakie, byleby tylko nie stać w tej kolejce (tak, słuszna diagnoza - my do leniwców pospolitych należymy ) Na szczęście sytuację rozwiązały dzieci, które wtedy, gdy my zadawaliśmy sobie pytanie egzystencjalne: stać, czy nie stać... , zainteresowały się bawiącymi kociętami. I jak się zainteresowały, to my nie mieliśmy szans, żeby ich odciągnąć i namówić na dalszy spacer. I całe szczęście, że tak się stało, bo dzięki temu zaobserwowaliśmy, że ta długaśna kolejka bardzo szybko się przemieszcza Właściwie była to kolejka w ruchu do której czym prędzej się przyłączyliśmy. Stanie po bilety zajęło nam może z 10 minut. Następnie za jedyne 20 ytl kupiliśmy dwa bilety dla dorosłych, a dla dzieci dostaliśmy bezpłatne wejściówki, po czym było już jak na lotnisku przeszliśmy przez bramki, torebka przejechała przez rentgena, a miła pani i miły pan własnoręcznie sprawdzili, czy nie wnosimy rzeczy, których wnosić nie powinniśmy (zapomniałam o tym napisać, ale w podobny sposób wchodziło się do Pałacu Topkapi).


I na początku szło nam całkiem nieźle - Maluchy, czując respekt przed... właściwie to nie wiem przed czym z szacunkiem odnosiły się nie tylko do muzealnej rzeczywistości ale przede wszystkim pozwoliły rodzicom choć chwilę poprzyglądać się temu historycznemu miejscu, a także w spokoju poczytać wiadomości z przewodnika:
















Jak widać na ostatnim zdjęciu, siedzimy sobie koło wielkiego marmurowego słoja czy też dzbana, który z XVI wieku, za panowania niejakiego Murata III, został tu przywieziony z Pergamonu (ale po co? i dlaczego? i do czego służył )

Siedzenie w jednym miejscu naszych dzieci nie trwało zbyt długo , więc trzeba było wymyślić jakiejś zajęcie. Pomogły nam w tym techniczne wynalazki:

Tymek odkrywał zagadki i tajemnice, które kryła w sobie lornetka


a Majusia oddawała się pasji dziennikarskiej


I jak większość sposobów się wyczerpała, zaczęliśmy wewnątrz się przemieszczać, dzięki czemu dokładniej zobaczyliśmy jak chrześcijaństwo miesza się z islamem

Półokrągła apsyda dowodem religijnej mieszanki, tym razem nie wybuchowej


a na dole dobudowany w 1453r. mihrab


u góry od 1453 do 1935 ukryta pod warstwą tynku...



W muzeum było jeszcze jedno miejsce, okratowane, z zakazem wstępu dla zwiedzających. Była to biblioteka (czytelnia) Mamuta I pochodząca z drugiej połowy XVIII w.:



A w Hagia Sofii jest także miejsce spełniające życzenia Mianowicie, jedna z licznych kolumn jest nazywana płaczącą, ponieważ, jak to jest napisane w Pascalu, "wilgoć zgromadzona akurat pod tą kolumną powoduje łzawienie marmuru" , w związku z tym miejsce to obrosło magiczną legendą, mówiącą o tym, że kto wetknie kciuk w wydrążony otwór i obróci go o 360st. , uniknie chorób oczu lub impotencji (to też wyczytałam w Pascalu)


a kolejka była długa tylko nie wiem, czy to w związku z chorobami oczu, czy impotencją



Wychodząc ze "świątyni" natrafia się na mozaikę z X wieku:



Po wyjściu z Ayasofya chwila odpoczynku w jakimkolwiek cieniu...
...bo czeka na nas kolejny gigant - Błękitny Meczet (Sultanahmet Camii).



...tak więc nastąpiła ekspresowa przerwa obiadowa, zakończona chwilą relaksu na trawie, po czym padło hasło: do roboty

Błękitny Meczet został wybudowany dlatego, że niejaki sułtan Achmed I, mając lat 19-naście zapragnął (taki sułtan to miał jednak klawe życie ) "wybudować" (można się tylko domyślać, na czym polega sułtańskie budowanie ) meczet większy niż Hagia Sofia. I jak sobie zapragnął, tak zrobił - i w 1617 naprzeciw meczetu z czterema minaretami stanęła świątynia, która miała o dwa minarety więcej
Obecnie mówi się, że Błękitny Meczet to przykład klasycznego stylu osmańskiego Hm, ale przyznaję się bez bicia, że nie wiem, na czym polega klasyczność owego stylu Ale za to wiem, dlaczego meczet nazwany został Błękitnym Mianowicie, wszystko przez 21 043 płytek ceramicznych, potocznie zwanych kafelkami, którymi wyłożone są wewnętrzne ściany świątyni

Odwiedzając Błękitny Meczet należy pamiętać o dwóch sprawach. Po pierwsze - jest to świątynia, w której o wyznaczonych godzinach odbywają się modły, w związku z czym turyści wtedy nie mają wstępu. Po drugie obowiązuje odpowiedni strój i zachowanie:



Przed wejściem jest specjalne miejsce, gdzie ściąga się obuwie (jakby co, to siatki dają):


Następnie przechodzimy test kontroli jakości kiedy to Pani i Pan sprawdzają, czy z naszym strojem wszystko jest w porządku. Jeżeli okazuje się, że jednak za dużo ciała nam wystaje, dostajemy specjalne okrycie wierzchnie

Niestety nasz ubiór niczym nie podpadł mimo że specjalnie paradowałam przed Panią w nadziei, że jednak coś okaże się nie tak i dostanę jakąś specjalną chusteczkę która będę mogła w końcu się omotać i być bardziej turecka
Po ściągnięciu butów zaczynamy poruszać się dywanach:




Po wejściu zobaczyliśmy:






I oglądanie się zakończyło, bo okazało się, że największą frajdą dla naszych Maluchów był rozciągający się po całej długości dywan I zadziałało proste prawo - jak jest dywan i jest się na bosaka, to trzeba się zacząć tarzać . I nie szło im wytłumaczyć, że to taki kościół - jak to kościół ? przecież w kościółku nie ma dywanów - (czy ten mój syn musi być taki logiczny ) Prośby o to, że nie należy wykonywać wariackich tańców, zawodów w: "kto pierwszy przeturla się od jednej kolumny do drugiej", czy też " kto pierwszy zrobi fikołka do przodu" lub "kto w ogóle zrobi fikołka do tyłu" nie działały. Maja i Tymek byli nie do opanowania Porażka rodzicielska na całej linii Na nasze nieszczęście oliwy do ognia dolewały dwie małe, urocze włoskie dziewczynki, które też wyczyniały różnego rodzaju harce na meczetowych dywanach. W związku z czym, każda nasza próba spacyfikowania potomstwa, kończyła się stwierdzeniem a One mogą ?

...ja Was bardzo proszę....


Po kilku nieudanych próbach opanowywania sytuacji zdecydowaliśmy się na krok radykalny - Misiaki zostały rozdzielone, nastąpiło zwiedzanie w dwuosobowych podgrupach: Maja z tatą, Tymek z mamą Zadziałało, od tej pory oglądanie Błękitnego Meczetu stało się możliwe. W końcu mogliśmy dostrzec olbrzymią przestrzeń podzieloną na trzy części. Pierwsza, największa, w której znajduje się mihrab i minbar, jest przeznaczona tylko dla modlących się mężczyzn. Drugą część meczetu, także dość sporą, zajmują turyści (to właśnie tu nasze dzieciaczki uprawiały sprint po meczetowych dywanach ). I cześć trzecia, najbardziej oddalona, najmniejsza i najwęższa - to miejsce dla modlących się kobiet z dziećmi.

część pierwsza - turystom wstęp wzbroniony






część druga - mieszanka kulturowa i religijna






...zdjęć części trzeciej nie posiadam Ale za to posiadam zdjęcia kilkudziesięciu z 21 043 kafelek z błękitnymi wzorami (chociaż inne kolory też się zdarzają )










A po wyjściu z meczetu widać jeszcze:








I jak zaczęliśmy oddalać się od Błękitnego Meczetu, to uliczki Stambułu znowu nas wciągnęły, i poprowadziły tylko sobie znanymi drogami... ale o tym już w kolejnym odcinku

[Użytkownik usunięty]

.......zdjęć części trzeciej nie posiadam ...

To Ci dorzucę w promocji
"Klatki" dla modlących się kobiet w Sultanhmet Cami:

[Vjetar]

Jak widać na ostatnim zdjęciu, siedzimy sobie koło wielkiego marmurowego słoja czy też dzbana, który z XVI wieku, za panowania niejakiego Murata III, został tu przywieziony z Pergamonu (ale po co? i dlaczego? i do czego służył )

To kałamarz
Ale to wszystko wielkie...

[Tymona]

"Klatki" dla modlących się kobiet w Sultanhmet Cami:

Ja to się tak cackałam, z tym określeniem, a tu trzeba krótko i konkretnie Tak, to zdecydowanie były klatki i to jeszcze dopiero za regałami/ półkami na buty

To kałamarz
Ale to wszystko wielkie...

No to, jak to jest kałamarz, to strach pomyśleć, jak wyglądało pióro


pozdrawiam

[Ania W]

Madziu odcinek fantastico.

Dzięki za przybliżeniu historii Hagia Sophii i Błękitnego Meczetu. Po takiej porcji zdjęć i wrażeń nagle zaiskrzyła mi myśl. "Pakuję się się i wyjeżdżam"
Po prostu pięknie, a we mnie budzi chęć podboju świata.

Rozbawiło mnie kulanie po dywanie.....No i dzieci Twoje i....iwłoskie. To jakiś znak. Mówię Ci..... Nic tylko ekskursja w przyszłym roku dosłonecznej Italy.
Będziesz zauroczona.

Serdeczne uściski.

[Franz]

Postanowiliśmy, że rozpoczynamy od Hagia Sophii, która bywa nazywana też Kościołem: Świętej Mądrości lub Bożej Mądrości lub Świętej Zofii lub też po prostu Wielkim Kościołem.

"Święta Mądrość" jest dosłownym tłumaczeniem greckiego "Hagia Sophia".

Historia tego miejsca jest dość bogata, gdyż drewniane początki świątyni datuje się na IV w n.e., kiedy to Stambuł był Konstantynopolem i wchodził w skład Cesarstwa Bizantyjskiego. Ponieważ z drewnianymi ścianami kościoła różnie bywało cesarz Justynian Wielki w 532 roku (podobno po inspirujących rozmowach z aniołami ) zlecił budowę murowanej świątyni, która zakończyła się 5 lat później (hm, trzeba przyznać, że mieli niezłe tempo ) I od roku 537 do 1453, kiedy to Konstantynopol został skutecznie podbity przez Turków, Hagia Sofia była kościołem chrześcijańskim. Po 1453 nowe władze zamieniły chrześcijański charakter budowli na taki, który oddaje pokłon Bogu muzułmańskiemu. Dodając cztery minarety, mihrab i minbar (mimbar), zamalowując chrześcijańskie symbole, przebudowali kościół w meczet.

Justynian zlecił budowę po tym jak podczas buntu "Nika" (gr.: Zwyciężaj) zniszczono stojący w tym miejscu kościół.
Już 11 lat po ukończeniu budowy Hagia Sophia runęła wskutek trzęsienia ziemi. Na przestrzeni wieków musiano kilkakrotnie odbudowywać kopułę, dodawać przypory, wzmacniać fundamenty.
Jako symbol chrześcijańskiej pychy, byłaby zupełnie zniszczona w 1453r, gdyby Mehmet Zdobywca nie zadecydował o zamianie jej na meczet. A potem jej charakterystyczna, kopulasta konstrukcja stała się wzorem dla wielu innych meczetów.

Pozdrawiam,
Wojtek Franz

[Lidia K]

Na ten odcinek ze zwiedzaniem dwóch największych rozmiarami zabytków czekałam i nie zawiodłam się.

A to zdjęcie jest niezwykle "uduchowione", ciekawa jestem jak zostało zrobione?

...ja Was bardzo proszę....

Moja znajomość islamu jest żadna, stąd moje naiwne pytania.
Próbowałam zgadnąć do czego modlący w meczecie się modlą. Na jednym zdjęciu jeden z modlących się mężczyzn odwrócony był w dokładnie odwrotnym kierunku niż pozostali. Czy gdzieś była otwarta księga koranu? Czy w świątyni są rzeźby i obrazy, jakiś symbole Boga czy Świętych?

[piotrmks]

Moja znajomość islamu jest żadna, stąd moje naiwne pytania.
Próbowałam zgadnąć do czego modlący w meczecie się modlą. Na jednym zdjęciu jeden z modlących się mężczyzn odwrócony był w dokładnie odwrotnym kierunku niż pozostali. Czy gdzieś była otwarta księga koranu? Czy w świątyni są rzeźby i obrazy, jakiś symbole Boga czy Świętych?

Muzułmanie modla sie z głowa skierowana w kierunku Mekki. Czyli w Istambule w kierunku pd-wsch. Temu jednemu może busola nawaliła .
Wizerunków oczywiscie nie może byc. Część religi jak i wyznań chrzescijańskich na serio traktuje zakaz tworzenia wizerunku boga.
Podobno wizerunki te mają przybliżać religie ludowi i sprawiać że malutcy duchem i umysłem łatwiej sobie wyobrażą w to co wierzą. Tak to niby ma działać w katolicyzmie czy prawosławiu. Ale muzułmanie czy rosnące w siłe odłamy protestantów nie czcza świętych obrazów i jakos nie traca wyznawców.

[Franz]

Muzułmanie modla sie z głowa skierowana w kierunku Mekki.

Kierunek Mekki - qibla - jest wyznaczony w meczecie przez mihrab. Wielką obrazą dla muzułmanów by było modlenie się, czy udawanie modlitwy, w inną stronę.

Wizerunków oczywiscie nie może byc.

W chrześcijaństwie też próbowano się czasem trzymać zasad - np. ruch ikonoklastów. Ale ta idea przegrała.

Próbowałam zgadnąć do czego modlący w meczecie się modlą.

Lidziu... do Boga.
Nie mają panteonu bożków, nie modlą się do jakiegoś św.Antoniego, Matki Boskiej i.t.d. Dla nich Bóg jest jeden.

Pozdrawiam,
Wojtek Franz

[Lidia K]

Dzięki za odpowiedź.

A co z księgami koranu, czy są gdzieś w meczecie zawsze wyłożone? Pytam bo w jedynym meczeciku do którego weszliśmy księgi były porozkładane na każdym wolnym miejscu na parapetach okiennych.

Wszyscy wierzący modlą się do Boga. W moim pytaniu chodziło mi też co oprócz kolumn i mozaik, dywanów, podziału na części czy jednej ogromnej amfory w meczecie jeszcze się znajduje. Czy tylko puste ściany wyłożone mozaikami nie przedstawiającymi właściwie nic?
Jak na razie wiem tyle ile zobaczę na zdjęciach. Stąd moja ciekawość.

[piotrmks]

W chrześcijaństwie też próbowano się czasem trzymać zasad - np. ruch ikonoklastów. Ale ta idea przegrała.



Pozdrawiam,
Wojtek Franz

Nie przegrała. Wbrew pozorom chrzescijaństwo to nie tylko katolicyzm.

[Franz]

A co z księgami koranu, czy są gdzieś w meczecie zawsze wyłożone? Pytam bo w jedynym meczeciku do którego weszliśmy księgi były porozkładane na każdym wolnym miejscu na parapetach okiennych.

Zwyczajowo, księgi Koranu są dostępne. Bywają nawet takie małe biblioteczki, gdzie one stoją. Ale jak ktoś bierze i czyta - nie ma obowiązku odłożenia ich na swoje miejsce.

co oprócz kolumn i mozaik, dywanów, podziału na części czy jednej ogromnej amfory w meczecie jeszcze się znajduje. Czy tylko puste ściany wyłożone mozaikami nie przedstawiającymi właściwie nic?

Ważnym elementem jest minbar - kazalnica, z której imam wygłasza hutbę.
Przepierzenie dla kobiet może być, ale nie musi. Wtedy i tak kobiety modlą się z tyłu, by wypiętą częścią ciała nie rozpraszać mężczyzn.
Ściany zdobione figurami geometrycznymi oraz kaligrafowanymi imionami Allacha, które nam czasami wydają się esami-floresami.

Na zewnątrz minaret(y) oraz mida'a do ablucji - w formie studni, fontanny, ściany z kranami czy zwykłej łazienki.

Pozdrawiam,
Wojtek Franz

[Franz]

Nie przegrała.

Przegrała na mocy decyzji drugiego soboru Nicejskiego (obecnie: Iznik) w 787r, gdzie została odrzucona i potępiona. O tym mówiłem.

Wbrew pozorom chrzescijaństwo to nie tylko katolicyzm.

Chrześcijaństwo ma obecnie ok. 2000 odłamów.

Pozdrawiam,
Wojtek Franz